ITPP2/443-785/10/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 lipca 2010 r. (data wpływu 30 lipca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku dla usług świadczonych na terenie portu morskiego, polegających na cumowaniu, udostępnianiu nabrzeża i tankowaniu wody pitnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 lipca 2010 r. złożono wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku dla usług świadczonych na terenie portu morskiego, polegających na cumowaniu, udostępnianiu nabrzeża i tankowaniu wody pitnej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny

Spółka świadczy usługi na terenie portu morskiego polegające na: cumowaniu, udostępnianiu nabrzeża i tankowaniu wody pitnej, traktowanych łącznie jako usługa portowa. Armatorami obsługiwanych w porcie statków są przede wszystkim podmioty posiadające siedzibę poza terytorium kraju, w państwach członkowskich Unii Europejskiej i poza nią, a także podmioty krajowe. Aranżowaniem usług dla wpływających do portu statków zajmują się agenci morscy, których siedziby znajdują się zwykle na terenie kraju. Agenci morscy wystawiają zlecenie na zakres usług, przekazują dokumentację dotyczącą armatora niezbędną do wystawienia faktury (adresy, oświadczenia, itp.). Dokonują również płatności na podstawie przesłanych do nich faktur za wykonanie usługi. Samo potwierdzenie wykonania usługi w czasie pobytu statku w porcie Spółka otrzymuje od kapitana, bądź pierwszego oficera statku.

Sprzedaż powyższych usług dokumentowa jest fakturą VAT. Na fakturze ujmowane są, oprócz danych sprzedawcy, którym jest Spółka, również dane agenta morskiego jako płatnika oraz armatora traktowanego jako odbiorcę usługi. Pozostałe elementy faktury zawierają co najmniej dane wymagane obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

Na podstawie analizy dostępnych danych i/lub oświadczeń armatorów przekazywanych przez agentów morskich, które zawierają informację o siedzibie, miejscach, dla których świadczona jest usługa oraz numerach identyfikacji podatkowej, rejestrach sądowych, itp., ustalane jest miejsce opodatkowania usługi. W przypadku ustalenia opodatkowania usługi w kraju, na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku od towarów i usług, ustalona stawka wynosi 0 %.

W przypadku wystąpienia pośrednika w sprzedaży ww. usług, stawka opodatkowania w kraju wynosi 22 %, zaś poza terytorium kraju (na podstawie dostępnych danych, oświadczeń i dokumentacji) podlega opodatkowaniu w kraju odbiorcy usługi na podstawie art. 28b ww. ustawy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Spółki, usługi świadczone na trenie portu morskiego polegające na: cumowaniu, korzystaniu z nabrzeża, tankowaniu wody pitnej, traktowanych łącznie jako usługa portowa, świadczone armatorom wypełnia zakres określony w art. 83 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku tych usług świadczonych dla podmiotu krajowego, nie będącego armatorem, należy zastosować, zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy, stawkę podatku 22 %. Mimo, że ww. usługi są świadczone na obszarze polskiego portu morskiego nie można ich zaklasyfikować na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 9 ustawy, jako usługi morskich środków transportu, bowiem "obsługiwanie" w rozumieniu Uniwersalnego Słownika Języka Polskiego (PWN Warszawa 2006) polega na zaspakajaniu potrzeb. W związku z powyższym w przypadku usług cumowania, udostępniania nabrzeża, tankowania wody pitnej, traktowanych łącznie jako usługa portowa, nie służą one zaspakajaniu potrzeb morskich środków transportu, lecz są związane z wykonywanym przez nie transportem towarów (cumowanie, korzystania z nabrzeża) i potrzebami bytowymi załogi (tankowanie wody pitnej).

W opinii Spółki oświadczenia agentów morskich stwierdzające, że usługi świadczone są na ich rzecz determinuje, w związku z przytoczoną wyżej argumentacją, zastosowanie stawki podstawowej. Chociaż wątpliwości budzi możliwość uznania w takich przypadkach agentów morskich jako kontrahentów. Usługi agencyjne zostały opisane w Rozdziale 9 Dział II ustawy - Kodeks morski. W art. 202 § 1 Kodeksu zapisano: "Agent morski jest uprawniony do podejmowania w imieniu armatora zwykłych czynności związanych z uprawianiem żeglugi". W § 2 zaś: "W szczególności agent morski jest uprawniony do działania w imieniu armatora wobec urzędów i podmiotów zarządzających portami morskimi, do załatwiania dla statku wszelkich czynności, przyjmowania oświadczeń związanych z przejściem, postojem i wyjściem statku morskiego oraz przeładunku i składu, do wystawienia konosamentów, do odbioru i zapłaty wszelkich należności związanych z zawinięciem statku do portu i przewozem ładunku lub pasażerów oraz dochodzenia w imieniu armatora roszczeń wynikających z umów przewozu i wypadków morskich".

Zdaniem Spółki, agent morski reprezentuje jedynie interesy armatora, a jego rola sprowadza się do aranżowania usługi i dokonywania płatności. Nie przejmuje on na siebie ryzyka handlowego transakcji usługi portowej. Jego działanie odbywa się w sferze reprezentowania interesów armatora. W związku z tym oświadczenie agenta morskiego nie zmienia de facto stosunku Spółka-armator i faktura powinna być wystawiona przy uznaniu agenta morskiego jako płatnika (mimo oświadczenia) oraz armatora jako odbiorcę usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Stosownie do treść art. 41 ust. 1 ww. ustawy, stawka podatku wynosi 22 %, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 9 ustawy, stawkę podatku w wysokości 0 % stosuje się do usług świadczonych na obszarze polskich portów morskich, polegających na obsłudze morskich środków transportu.

Powyższy przepis ustawy dotyczy tylko usług polegających na obsłudze morskich środków transportu. Zatem przepis ten ma zastosowanie tylko do usług związanych z korzystaniem z portu morskiego przez statek, które polegają na obsłudze tego statku. Do usług tych z całą pewnością zaliczyć można cumowanie i udostępnianie nabrzeża dla morskich środków transportu.

Na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy, stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do dostaw towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu statków używanych do żeglugi na pełnym morzu oraz przewożących pasażerów za opłatą lub używanych dla celów gospodarczych, przemysłowych lub do połowów.

Analizując powyższy zapis ustawy stwierdzić należy, że aby zastosować obniżoną stawkę podatku do dostawy towarów łącznie spełnione muszą być: kryterium wymienione w zdaniu wstępnym tego przepisu, tj. towary muszą służyć bezpośrednio zaopatrzeniu statków oraz kryterium rodzaju statku i jego przeznaczenia. Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia "towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu statków", wobec czego należy odwołać się do znaczenia językowego, użytych w przywoływanym przepisie sformułowań. Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, słowo "bezpośrednio" oznacza "bez jakiegokolwiek pośrednictwa; osobiście, wprost", natomiast słowo "zaopatrzyć", "zaopatrzenie" oznacza "to, w co kogoś zaopatrzono; środki do życia, żywność, sprzęt, ekwipunek stanowiący wyposażenie kogoś lub czegoś". W celu dokonania wykładni krajowego ustawodawstwa pomocna jest również, analiza zapisów, obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. dyrektywy Rady z dnia 28 listopada 2006 r. 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Stosownie do dyspozycji przepisu art. 148 Dyrektywy, dotyczącego zwolnień związanych z transportem międzynarodowym, państwa członkowskie zwalniają transakcje dostawy towarów w celu zaopatrzenia w paliwo i zaopatrzenia ogólnego jednostek pływających przeznaczonych do żeglugi na pełnym morzu i przewożących odpłatnie pasażerów lub używanych do celów handlowych, przemysłowych lub do połowów, jak również statków ratowniczych i udzielających pomocy na morzu oraz jednostek pływających przeznaczonych do rybołówstwa przybrzeżnego, z wyłączeniem, w przypadku tych ostatnich, dostaw prowiantu na pokład. Tak określony zakres zwolnień przewidziany w Dyrektywie nakazuje analogicznie rozumieć pojęcie "dostaw towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu statków, używanych do żeglugi na pełnym morzu oraz przewożących pasażerów za opłatą lub używanych dla celów gospodarczych, przemysłowych lub do połowów oraz używanych do ratownictwa lub do udzielania pomocy na morzu, lub do połowów przybrzeżnych, z wyłączeniem dostaw prowiantu na pokład statków do połowów przybrzeżnych", przy pełnym respektowaniu obowiązujących w tym zakresie zapisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

To, czy dostawa służy bezpośrednio zaopatrzeniu statku należy zawsze rozpatrywać indywidualnie, mając na uwadze rodzaj statku, jego przeznaczenie lub ewentualnie charakter przewożonego towaru. Zatem dostawa towarów, które służą bezpośrednio zaopatrzeniu statków pozwala na zastosowanie stawki 0% wyłącznie do tych towarów, które są niezbędne do eksploatacji statku traktowanego jako środek transportu, czy też wyposażenie dla celów realizacji zadań statku lub przewożonych ładunków.

Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 17 ustawy, stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do pozostałych usług świadczonych na rzecz armatora morskiego, służących bezpośrednim potrzebom środków transportu morskiego, rybołówstwa morskiego i statków ratowniczych morskich, o których mowa w pkt 1, i ich ładunkom.

Analizując zapis powołanego wcześniej przepisu ustawy stwierdzić należy, że aby na jego podstawie zastosować obniżoną, 0% stawką podatku od towarów i usług, łącznie spełnione muszą być: kryterium podmiotu, na rzecz którego usługi są świadczone - musi być to armator morski, kryterium celu, dla jakiego usługi są wykonywane - służyć muszą bezpośrednim potrzebom środków transportu morskiego i ich ładunkom oraz kryterium rodzaju statku - muszą to być środki transportu morskiego, rybołówstwa morskiego lub statki ratownicze morskie, o których mowa w pkt 1.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Spółka świadczy usługi na terenie portu morskiego polegające na: cumowaniu, udostępnianiu nabrzeża i tankowaniu wody pitnej, traktowanych łącznie jako usługa portowa. Sprzedaż powyższych usług dokumentowa jest fakturą VAT. Na fakturze ujmowane są, oprócz danych sprzedawcy, którym jest Spółka, również dane agenta morskiego jako płatnika oraz armatora traktowanego jako odbiorcę usługi. Pozostałe elementy faktury zawierają co najmniej dane wymagane obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

Na podstawie analizy dostępnych danych i/lub oświadczeń armatorów przekazywanych przez agentów morskich, które zawierają informację o siedzibie, miejscach dla których świadczona jest usługa oraz numerach identyfikacji podatkowej, rejestrach sądowych, itp. ustalane jest miejsce opodatkowania usługi. W przypadku ustalenia opodatkowania usługi w kraju, na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku od towarów i usług, ustalona stawka wynosi 0%. W przypadku wystąpienia pośrednika w sprzedaży ww. usług, stawka opodatkowania w kraju wynosi 22%, zaś poza terytorium kraju (na podstawie dostępnych danych, oświadczeń i dokumentacji) podlega opodatkowaniu w kraju odbiorcy usługi na podstawie art. 28b ww. ustawy.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że opisane we wniosku usługi polegające na cumowaniu i udostępnianiu nabrzeża dla statków armatorów morskich są usługami polegającymi na obsłudze morskich środków transportu. Mając na uwadze fakt, że usługi świadczone są w porcie morskim mogą korzystać ze stawki podatku w wysokości 0% (na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług), bez względu na to czy ich odbiorcą jest armator, czy agent morski. Tankowanie wody pitnej jest dostawą służącą bezpośredniemu zaopatrzeniu statków, która może korzystać ze stawki podatku w wysokości 0% na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 10 ustawy, o ile przedmiotowe statki są używane do żeglugi na pełnym morzu, przewożą pasażerów za opłatą lub są używane do celów gospodarczych, przemysłowych lub do połowów. Nie ma przy tym znaczenia, kto jest nabywcą tej wody. W obu przypadkach warunkiem zastosowania stawki podatku w wysokości 0% jest prowadzenie przez Spółkę dokumentacji, z której jednoznacznie wynika, że opisane we wniosku czynności zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych odpowiednio w tych przepisach.

Mając na względzie fakt, że zdaniem Spółki do powyższych czynności należy stosować art. 83 ust. 1 pkt 17 ustawy, stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie informuje się, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii opodatkowania przedmiotowych usług w przypadku, gdy są świadczone na rzecz podmiotów z innych państw członkowskich i państw trzecich, gdyż treść wniosku wskazuje, że kwestia prawna dotyczy usług świadczonych na rzecz kontrahentów krajowych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.