ITPP2/443-781a/11/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 maja 2011 r. (data wpływu 2 czerwca 2011 r.), uzupełnionym w dniach 15 lipca i 3 sierpnia 2011 r. (daty wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkownika wieczystego - jest prawidłowe.

W dniu 2 czerwca 2011 r. złożono wniosek, uzupełniony w dniach 15 lipca i 3 sierpnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkownika wieczystego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Użytkownik wieczysty zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej własność Gminy, położonej w obrębie miasta, zwrócił się z wnioskiem o jej sprzedaż. Nieruchomość ta została oddana w użytkowanie wieczyste Gminnej Spółdzielni w roku 1989 i zbyta przez nią na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która nabyła prawo użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności "nieruchomości" w dniu 14 stycznia 2004 r. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w sprawie egzekucyjnej. Zarządzeniem, burmistrz przeznaczył nieruchomość do sprzedaży w drodze bezprzetargowej, gdyż zbycie nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego, zgodnie z art. 32 i art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r., następuje w drodze bezprzetargowej. Na tej podstawie został podpisany protokół rokowań dnia 30 grudnia 2010 r., w którym sprzedawca oddaje do sprzedaży, a nabywca wyraża gotowość nabycia na własność nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym, na warunkach określonych w protokole. Nieruchomość stanowią tereny przemysłowe. Sprzedaż nastąpiła na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2010, Nr 102, poz. 651) i udokumentowana była aktem notarialnym z dnia 3 lutego 2011 r. Cena netto została ustalona jako różnica pomiędzy wartością prawa własności nieruchomości a wartością prawa użytkowania wieczystego (na podst. operatów szacunkowych). Cenę sprzedaży określono poprzez doliczenie podatku od towarów i usług. Zapłata została nabywcy rozłożona na raty: pierwsza rata płatna do dnia zawarcia umowy, pozostała należność została rozłożona na 10 rat rocznych płatnych do 15 czerwca każdego roku począwszy od 2011 r. Rozłożona na raty niespłacona część ceny podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez NBP.

Pierwsza wpłata wpłynęła na rachunek Urzędu w grudniu 2010 r. i została opodatkowana stawką 22% (wyliczona na podst. zarządzenia z dnia 30 listopada 2010 r.). Kolejne raty z naliczoną po zmianach stawką podatku w wysokości 23%. Do zmiany stawki podatku został sporządzony protokół uzupełniający dnia 28 stycznia 2011 r. Pierwsza wpłata została rozliczona w deklaracji za grudzień 2010 r., pozostała kwota do zapłacenia, w deklaracji za luty 2011 (z chwilą wydania towaru).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przez Gminę nieruchomości gruntowej w trybie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, na rzecz jej użytkownika wieczystego (będącego właścicielem budynków posadowionych na gruncie), który nabył prawo użytkowania wieczystego przed 1 maja 2004 r., stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i czy należało do ceny netto gruntu ustalonej przez rzeczoznawcę doliczyć podatek.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym dostawą towaru w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług było ustanowienie prawa użytkowania wieczystego na rzecz Gminnej Spółdzielni. Z tą chwilą podmiot ten otrzymał już prawo faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był właścicielem. Czynność ta nie mogła podlegać opodatkowaniu, gdyż do ustanowienia tego prawa doszło w roku 1989, a więc przed wprowadzeniem przepisów dotyczących opodatkowania oddania gruntów w użytkowanie wieczyste (tj. przed 1 maja 2004 r.). Przedmiotowa sprzedaż nieruchomości, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru, bowiem nie została spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 ustawy. Zatem sprzedaż ta nie podlega opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Należy wskazać, iż przepis art. 7 ust. 1 ustawy definiujący pojęcie "dostawa towarów" nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nią jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności". Należy ponadto wskazać, iż czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie "dostawa towarów" oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel", ustawodawca uznał, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Według przepisów art. 11 i art. 12 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 powyższej ustawy, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

Stosownie do ust. 1a cyt. artykułu, nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody.

Według ust. 2 tego artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego (...).

W myśl art. 37 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 z późn. zm.), decyzję o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości wydaje:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że gmina dokonała sprzedaży prawa własności nieruchomości gruntowej, na rzecz użytkownika wieczystego. Nieruchomość ta została oddana w użytkowanie wieczyste Gminnej Spółdzielni w roku 1989 i zbyta przez nią na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w dniu 14 stycznia 2004 r. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w sprawie egzekucyjnej. Zarządzeniem burmistrz przeznaczył nieruchomość do sprzedaży w drodze bezprzetargowej, zgodnie z art. 32 i art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Nieruchomość stanowią tereny przemysłowe. Sprzedaż odbyła się w formie aktu notarialnego sporządzonego w dniu 3 lutego 2011 r.

Mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu na rzecz użytkownika, stanowiło dostawę towaru w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Z tą bowiem chwilą użytkownik ten otrzymał prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był jej właścicielem. Z uwagi na fakt, iż do ustanowienia tego prawa doszło przed dniem 1 maja 2004 r., a więc przed wprowadzeniem przepisów, którymi ustawodawca objął tę czynność opodatkowaniem, nie podlegała ona opodatkowaniu. Sprzedaż nieruchomości, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności gruntu, nie mogła być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru, bowiem nie spełniała dyspozycji art. 7 ust. 1 ustawy. Stanowiła bowiem jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływając natomiast na "władztwo do rzeczy", które pierwotny użytkownik wieczysty uzyskał już w dacie ustanowienia użytkowania wieczystego, a obecny - w dacie jego nabycia.

Wobec powyższego należy potwierdzić stanowisko Urzędu, że sprzedaż przedmiotowego gruntu na rzecz użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy wskazać, że kwestia dotycząca opodatkowania czynności rozłożenia płatności na raty, z tytułu których naliczane są odsetki, została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej nr TPP2/443-781b/11/AP.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.