ITPP2/443-75/08/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Sądu przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2008 r. (data wpływu 29 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości uznania z prawidłową fakturę VAT wystawioną za świadczenie pomocy prawnej z urzędu - jest prawidłowe.

W dniu 29 stycznia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości uznania z prawidłową fakturę VAT wystawioną za świadczenie pomocy prawnej z urzędu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Oddział finansowy Sądu otrzymał zarządzenie wypłaty wynagrodzenia za pomoc prawną z urzędu dla radcy prawnego przyznanego postanowieniem Sądu. W celu dokonania zapłaty Sąd zwrócił się pisemnie o wystawienie faktury VAT. Do Sądu wpłynęła faktura wystawiona jednak przez spółkę jawną, której jednym z współwłaścicieli jest radca prawny, któremu przyznano wynagrodzenie. Z uwagi na powyższe oddział finansowy Sądu odmówił dokonania zapłaty na podstawie otrzymanej faktury z uwagi na to, że występowała niezgodność wystawcy faktury (spółki) z osobą wskazaną w postanowieniu, dla której Sąd zobowiązany jest wypłacić wynagrodzenie. Sąd ponownie zwrócił się do radcy prawnego o wystawienie faktury VAT, przy czym wpłynęła kolejna faktura zawierająca dane spółki jawnej. Faktura ta również została zwrócona przez Sąd jej wystawcy jako nieprawidłowa. Ostatecznie Sąd otrzymał pismo od radcy prawnego z żądaniem zapłaty należności na podstawie otrzymanych i kwestionowanych przez Sąd faktur spółki jawnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Sąd może uznać za prawidłowo wystawioną fakturę i dokonać płatności jeżeli występuje rozbieżność między postanowieniem Sądu przyznającym osobie fizycznej wynagrodzenie a wystawcą faktury, którym jest spółka jawna, w której dana osoba jest współwłaścicielem.

Zdaniem Wnioskodawcy faktura VAT za pomoc prawną z urzędu powinna być wystawiona przez radcę prawnego imiennie, nie zaś przez spółkę jawną lub cywilną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Na podstawie art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie jednak do postanowień art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonywanie tych czynności. Art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowi, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 niniejszej ustawy, uważa się przychody osób, którym (....), sąd lub prokurator, na postawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności (.....). W wydanej dla Sądu interpretacji Ministra Finansów znak ITPB1/415-63/08/MR z dnia 25 kwietnia 2008 r. potwierdzono, że w przedmiotowej sprawie czynności radcy prawnego na mocy powołanego wyżej przepisu uważane są za przychody z działalności wykonywanej osobiście.

O przyznaniu pomocy prawnej postanawia każdorazowo sąd, który dąży do zapewnienia stronom procesu ich praw. Podkreślenia wymaga jednak fakt, że pomiędzy sądem a radcą prawnym nie istnieje stosunek cywilnoprawny. Sąd nie ponosi odpowiedzialności za działania radcy prawnego zatem warunek, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy umożliwiający wyłączenie z opodatkowania nie zostaje spełniony.

Jak wynika z powołanych regulacji prawnych, pomimo wykonywania zawodu przez radcę w spółce jawnej, usługi polegające na świadczeniu przez niego pomocy prawnej z urzędu, stanowią samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą i w rozumieniu art. 15 jest on podatnikiem podatku od towarów i usług. W konsekwencji zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, radca prawny ma obowiązek wystawienia faktury za świadczenie pomocy prawnej z urzędu.

W opisanej sytuacji Sąd powinien zatem otrzymać fakturę VAT od radcy prawnego za wykonanie czynności, która została mu zlecona.

Jednocześnie należy zauważyć, że Minister Finansów dokonuje wyłącznie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dlatego nie jest możliwe wskazanie czy Sąd może dokonać wypłaty wynagrodzenia na podstawie faktury VAT zawierającej niewłaściwe dane wystawcy, gdyż nie wynika to z przepisów podatkowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.