ITPP2/443-703/09/AD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2009 r. (data wpływu 28 sierpnia 2009 r.), uzupełnionym w dniu 4 listopada 2009 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieruchomości sprzedanej w toku egzekucji sądowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 kwietnia 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 4 listopada 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieruchomości sprzedanej w toku egzekucji sądowej.

W przedmiotowym wniosku, oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Prowadzi Pan egzekucję z nieruchomości, objętej księgą wieczystą - działka nr 17/9, na której posadowione są budynki (kurniki, biura, magazyny) wybudowane w latach 1981-1983. W związku z informacją, że dłużnik prowadził działalność gospodarczą na terenie nieruchomości wezwał go Pan do złożenia oświadczenia, czy jej sprzedaż w drodze licytacji będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Dłużnik złożył oświadczenie, że sprzedaż ta nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Oświadczył, że będąc podatnikiem podatku od towarów i usług prowadził działalność gospodarczą, którą zakończył i rozliczył się z urzędem skarbowym na podstawie art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług. Wszystkie budynki usytuowane na nieruchomości były wykorzystywane do prowadzenia działalności, jednakże część biura jest wykorzystywana przez dłużnika, jako mieszkanie. W stosunku do przedmiotowej nieruchomości nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku, przy jej nabyciu. W związku z budową budynków poniósł nakłady przewyższające 30% ich wartości początkowej, jednak nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Materiały na ulepszenie nieruchomości dłużnik nabywał od syndyków z upadających firm i nie były one dokumentowane fakturami, ani innymi dokumentami. Wskazał Pan, że dłużnik nie pamięta dat, kiedy dokonywał ulepszenia, nie ma także na ten temat żadnej dokumentacji. W celu dokładnego zbadania sprawy zwrócił się Pan do urzędu skarbowego z następującymi pytaniami: czy podatnik jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, czy ww. nieruchomość znajduje się w aktach wymiarowych podatku od towarów i usług, czy przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku i czy skorzystał z tego uprawnienia. Uzyskał Pan odpowiedź, że dłużnik prowadził działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Produkcyjno-Handlowy (...) od dnia 27 września 1993 r. do 1 listopada 2008 r. (likwidacja działalności gospodarczej). W tym okresie był podatnikiem podatku od towarów i usług, a ostatnią deklarację złożył w październiku 2008 r. Stwierdzono także, że sama konstrukcja deklaracji VAT-7 nie pozwala na odpowiedź, czy podatnik korzystał lub nie z prawa do odliczenia podatku. Ustalił Pan również, na podstawie operatu szacunkowego, sporządzonego przez biegłą sądową, że nieruchomość stanowi działkę geodezyjną nr 17/9 o pow. 2.51 ha użytkowaną jako rola, która zabudowana jest budynkami gospodarczymi. W odpisie księgi wieczystej istnieje zapis, że nieruchomość została nabyta w dniu 2 marca 1993 r. w drodze umowy sprzedaży.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nieruchomość objęta księgą wieczystą, sprzedana w toku egzekucji sądowej, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług ze stawką 22%.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż nieruchomości, w sądowym postępowaniu egzekucyjnym, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Właściciel nie spełnia przesłanki podmiotowej, gdyż nie jest już czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Pisemnie oświadczył, że likwidując działalność rozliczył się z urzędem skarbowym w trybie art. 14 ustawy. Naczelnik Urzędu Skarbowego nie podważył w tej materii oświadczenia podatnika. Wskazał, iż istnieje również wątpliwość przesłanki przedmiotowego zaistnienia obowiązku podatkowego. Naczelnik w tym zakresie nie podważył oświadczenia podatnika i nie wykazał, że w tym przypadku przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku i z niego skorzystał. Tym samym należy uznać oświadczenie podatnika, jako prawdziwe i wiążące, ponieważ nie zostało ono podważone przez urząd skarbowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Oznacza to, że organy egzekucyjne i komornicy sądowi stają się płatnikami tego podatku, jednakże tylko od tych czynności, które - gdyby wykonywane były przez podatnika podatku od towarów i usług - rodziłyby obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów. Aby więc ww. organy egzekucyjne i komornik sądowy stały się płatnikiem tego podatku, dłużnik musi być podatnikiem podatku od towarów i usług i podlegać obowiązkowi podatkowemu z tego tytułu.

Do obowiązków płatnika, zgodnie z treścią art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), należy natomiast obliczenie i pobranie od podatnika podatku i wpłacenie go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 wskazanej ustawy, należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Natomiast przez dostawę towarów, w świetle art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2).

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika ponadto, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż sprzedaż majątku wykorzystywanego w celach prowadzonej działalności bezsprzecznie wiąże się z tą działalnością, ponieważ stanowi zbycie aktywów przedsiębiorcy. Ponadto z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż dłużnik nie prowadzi już działalności gospodarczej.

Podstawą opodatkowania w myśl art. 29 ust. 1 ustawy - jest obrót, obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku należnego.

W przypadku zbycia zabudowanych gruntów w zakresie podatku od towarów i usług czynność ta będzie uzależniona od statusu budynków i budowli na tym gruncie posadowionych.

Zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części trwale związanych z gruntem z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, grunt na którym są one posadowione dzieli ich byt prawny w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział trzy stawki preferencyjne: 7%, 3% i 0% oraz zwolnienie od podatku.

Z cytowanych powyżej przepisów wynika, iż grunty są towarami w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast sprzedaż gruntu, w tym zabudowanego, stanowi dostawę towaru i podlega - co do zasady - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, według stawki określonej w art. 41 ust. 1 tej ustawy. Ustawodawca na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwolnił jednakże od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem, gdy:

Natomiast pkt 10a tego artykułu stanowi, iż zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Z kolei w myśl przepisu art. 43 ust. 7a ww. ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b), nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

W art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca określił co należy rozumieć pod pojęciem pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z tym przepisem przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Żeby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków (budowli) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt, lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekroczą 30% wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony przez podatnika do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało natomiast miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę, najem. Zarówno sprzedaż, jak i dzierżawa, czy najem są bowiem czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że prowadzi Pan egzekucję z nieruchomości, na której posadowione są budynki wybudowane w latach 1981-1983. Dłużnik, będąc podatnikiem podatku od towarów i usług, na przedmiotowej nieruchomości prowadził działalność gospodarczą, którą zlikwidował w dniu 1 listopada 2008 r. i rozliczył się z urzędem skarbowym. Przy nabyciu przedmiotowej nieruchomości nie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku, ponosił nakłady na jej ulepszenie przewyższające 30% wartości początkowej, jednak nie przysługiwało mu w związku z tym prawo do odliczenia.

W oparciu o przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że planowana sprzedaż zabudowanej nieruchomości korzystać może - przy założeniu, iż w stosunku do przedmiotowej nieruchomości dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego związanego z ponoszonymi wydatkami na jej ulepszenie - ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług w powiązaniu z art. 29 ust. 5 tej ustawy. Wobec powyższego nie będzie Pan obowiązany do obliczenia i odprowadzenia podatku od towarów i usług z tytułu dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji nieruchomości będącej własnością dłużnika. Oznacza to tym samym, iż wskazana transakcja - wbrew twierdzeniu Pana - korzystać może ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Z powyższych względów prezentowane przez Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej datowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.