ITPP2/443-695/11/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2011 r. (data wpływu 19 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku szkoleń w dziedzinie kosmetologii - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 maja 2011 r. złożono wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku szkoleń w kosmetologii.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Obok prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie usług kosmetologii, opodatkowanych stawką podatku od towarów i usług 23%, świadczy Pani usługi nauczania kosmetologii, umiejscowione do końca 2010 r. w grupowaniu PKWiU ex 80 (PKD 85.59B) i zwolnione od podatku na podstawie zapisu załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług. W bieżącym roku jest to grupowanie PKWiU 85.59.19 - usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji gdzie indziej nie sklasyfikowane.

W ramach działalności gospodarczej zarejestrowała Pani i świadczy także usługi edukacyjne, prowadzone tylko i wyłącznie w formie wykładów i ćwiczeń grup studenckich na rzecz prywatnej uczelni o statucie publicznym. Na podstawie umowy zawartej z uczelnią, wystawia Pani za przeprowadzone ze studentami zajęcia faktury VAT, w ramach indywidualnie prowadzonej działalności gospodarczej. Jest Pani czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nie posiada uprawnień pedagogicznych, jak też innych uprawnień, o których mowa w przepisach o systemie oświaty w zakresie kształcenia i wychowania.

Nie zna Pani sposobu finansowania wykładów i ćwiczeń, a za wystawioną fakturę otrzymuje zapłatę. Nie posiada statusu jednostki objętej systemem oświaty.

W związku z powyższym zadano pytanie, sprowadzające się do kwestii.

Czy świadczone na rzecz uczelni usługi w formie wykładów i ćwiczeń ze studentami są zwolnione od podatku, czy opodatkowane stawkę podatku 23%.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone usługi na rzecz uczelni należy zakwalifikować na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. b) - dostawa towarów i świadczenie usług ściśle związanych z usługami uczelni lub art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług - usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26. Przedmiotowe usług jednocześnie spełniają rolę nauczania i wychowania, i jako takie korzystają ze zwolnienia od podatku. W opinii Pani, w oparciu o art. 14 i 15 rozporządzenia Rady Europy nr 1777/2005, przepisu art. 132 Dyrektywy 77/388 oraz Dyrektywy 2006/112/WE, prowadzone na uczelni wykłady i ćwiczenia dla studentów pełnią rolę nauczania i wychowania, szkolenia dają kwalifikacje lub je podwyższają. Zbędne jest zatem - zdaniem Pani - dla uzyskania zwolnienia od podatku posiadanie akredytacji lub statusu jednostki objętej systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, wprowadzonym art. 19 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578), zmienionym, w zakresie zdania wstępnego, art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od opodatkowania podatkiem od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ww. ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. ustawy, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

Z kolei w świetle ust. 1 pkt 29 ww. artykułu, zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

Stosownie do treści art. 43 ust. 17 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a), nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a), mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe (ust. 17a ww. artykułu).

Ponadto, stosownie do treści § 13 ust. 1 pkt 20, obowiązującego od dnia 6 kwietnia 2011 r., rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Do dnia 5 kwietnia 2011 r. powyższe zagadnienie w sposób analogiczny regulowało w § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 246, poz. 1649 z późn. zm.).

Powyższe regulacje stanowią implementacje prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1 lit. i) obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), zwolnione jest m.in. kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.

Cytowany przepis umiejscowiony został w rozdziale 2 tego aktu, zatytułowanym "Zwolnienia dotyczące określonych czynności wykonywanych w interesie publicznym", co oznacza, iż usługi szkoleniowe na gruncie Dyrektywy VAT podlegają zwolnieniu od podatku wyłącznie, gdy są wykonywane w interesie publicznym, tzn. wypełniają obowiązki, jakie ciążą na danym państwie wobec jego obywateli. W żadnym przepisie Dyrektywy nie została jednak wskazana definicja "interesu publicznego", nie zostały również określone podmioty, które mogą działać "w interesie publicznym". Oznacza to, że zarówno komercyjne przedsiębiorstwa jaki i niekomercyjne organizacje mogą prowadzić działalność z zakresu "interesu publicznego".

W tym kontekście wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem "pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Szóstej Dyrektywy powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika" (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

Ponadto należy zaznaczyć, iż w dniu 1 lipca 2006 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 1777/2005 z dnia 17 października 2005 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 77/388/EWG w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L Nr 288 str. 1). Ww. akt, jako rozporządzenie, wiąże wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio.

Oznacza to, iż z dniem 1 lipca 2006 r. przepisy tego rozporządzenia stały się częścią porządku prawnego obowiązującego na terytorium Polski, bez konieczności ich implementacji w drodze ustawy. Rozporządzenie Rady nr 1777/2005 przyjęte zostało w celu jednolitego stosowania przez wszystkie państwa członkowskie systemu podatku od wartości dodanej, opartego na postanowieniach Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (77/388/EEC z późn. zm.) (Dz. Urz. UE. L 145/1 z późn. zm.).

Krajowe przepisy z zakresu podatku od towarów i usług nie definiują pojęć "kształcenie zawodowe" i "przekwalifikowanie zawodowe", wobec tego należy odwołać się do regulacji prawa unijnego.

Przepis art. 14 ww. rozporządzenia nr 1777/2005 bezpośrednio wyjaśnia, co należy rozumieć przez usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania. W myśl tego przepisu, usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art. 13 część A ust. 1 lit. i) Dyrektywy 77/388/EWG (analogiczne zwolnienie zawiera art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE Rady), obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, tak samo jak nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego bądź przekwalifikowania nie ma znaczenia do tego celu.

Powyższe zagadnie w sposób analogiczny zostało uregulowane w art. 44 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 77/1), które obowiązuje od dnia 1 lipca 2011 r.

Analiza cytowanych regulacji prowadzi do wniosku, iż dla zastosowania zwolnienia od podatku w pierwszej kolejności istotne jest ustalenie czy usługi świadczone są przez podmioty, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania lub uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym. W przypadku niespełnienia tych wymogów konieczne jest stwierdzenie, czy usługa jest usługą kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a następnie ustalenie spełnienia dodatkowych warunków, jak np. prowadzenie danego szkolenia w formie i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, posiadanie akredytacji w tym zakresie lub też finansowanie szkolenia w co najmniej 70% ze środków publicznych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pani szkolenia z kosmetologii na rzecz prywatnej uczelni o statucie publicznym. Nie są one świadczone przez jednostkę objętą systemem oświaty w rozumieniu ustawy o systemie oświaty, ani przez uczelnię, jednostkę naukową Polskiej Akademii Nauk, ani jednostkę badawczo-rozwojową. Poza tym nie posiada Pani akredytacji w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, obejmującej tego typu szkolenia. Nie zna Pani również źródeł finansowania wykładów i ćwiczeń.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane regulacje z zakresu podatku od towarów i usług stwierdzić należy, że - wbrew Pani stanowisku - usługi, o których mowa we wniosku świadczone na rzecz uczelni, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie 43 ust. 1 pkt 26 lit. b) ustawy. Wynika to z faktu, iż dyspozycja tej regulacji, zarówno w zakresie usług podstawowych, jak i usług ściśle z tymi usługami związanych (co bezpośrednio potwierdza treść art. 43 ust. 17a ustawy), skierowana jest do precyzyjnie określonych podmiotów, tj. uczelni, jednostek naukowych Polskiej Akademii Nauk oraz jednostek badawczo-rozwojowych. Do takich podmiotów Pani nie należy. Nie jest Pani również podmiotem, działającym w ramach systemu oświaty, co wyklucza możliwość zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a) ustawy.

Z racji tego, że - jak wskazano we wniosku - opisane usługi pełnią rolę nauczania i wychowania, szkolenia dają kwalifikacje lub je podwyższają, należy rozważyć wystąpienie innych przesłanek zwolnienia określonych z kolei w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy. Ponieważ są szkoleniami, dla których w przepisach prawa nie określono formy i zasad ich przeprowadzenia, nie uzyskano na nie akredytacji lub dofinansowania ze środków publicznych, nie korzystają ze zwolnienia także na podstawie ww. przepisu.

Dlatego też przedmiotowe usługi podlegają opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 23%.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.