ITPP2/443-634/11/RS - Zbycie nieruchomości gruntowej na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego - skutki w VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 maja 2011 r. (data wpływu 5 maja 2011 r.), uzupełnionym w dniu 1 lipca 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości gruntowej na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego - jest prawidłowe.

W dniu 5 maja 2011 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 1 lipca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości gruntowej na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego.

W przedmiotowym wniosku oraz uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina, na wniosek użytkownika wieczystego, zamierza sprzedać nieruchomość gruntową stanowiącą Jej własność, oddaną w użytkowanie wieczyste na okres 99 lat aktem notarialnym sporządzonym w dniu 29 grudnia 1995 r. Nieruchomość składała się z działek wydzielonych z terenu zakładu mleczarskiego, oznaczonych numerami ewidencyjnymi 540/5, 540/9, 540/10 o łącznej powierzchni 2.570 m² objętych księgą wieczystą zabudowanych budynkiem murowanym o funkcji pubu-restauracji oraz innymi naniesieniami budowlanymi, jak studnia głębinowa, utwardzony parking oraz niezabudowanej działki nr 540/8 o powierzchni 360 m² objętej księgą wieczystą. Teren, na którym położona jest nieruchomość oznaczona w ewidencji gruntów w obrębie nr 3 jako działki nr 540/5, 540/9, 540/,10 i 540/8, nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Według studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta, zatwierdzonego uchwałą Rady Miejskiej z dnia 27 stycznia 1999 r. z późn. zm. zatwierdzonymi uchwałą z dnia 29 marca 2005 r. i z dnia 29 listopada 2005 r., przedmiotowa nieruchomość położona jest w strefie C-8 południowo-zachodni obszar mieszkaniowo-usługowy, usługowy oraz produkcyjno-usługowy o ukształtowanej w przeważającej większości strukturze przestrzennej i zabudowie, w którym wystąpią:

Budynek i budowle znajdujące się na gruncie są własnością użytkownika wieczystego, który nabył prawo użytkowania wieczystego ww. nieruchomości od poprzednich użytkowników wieczystych aktami notarialnymi sporządzonymi w dniach: 25 kwietnia 2002 r., 19 września 2002 r. i 7 maja 2009 r. Sprzedaż nieruchomości gruntowej dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu nastąpi w trybie bezprzetargowym na podstawie art. 32 i 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. Zm.) w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Z uwagi na to, iż budynek i budowle znajdujące się na gruncie stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności użytkownika wieczystego, przedmiotem dostawy będzie jedynie grunt. Transakcja sprzedaży obejmuje sprzedaż prawa własności nieruchomości gruntowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż nieruchomości na rzecz jej użytkownika wieczystego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż nieruchomości na rzecz jej użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Po powołaniu treści art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług Gmina wskazała, że z definicji dostawy towarów wynika, iż obejmuje ona w znaczeniu podatkowym ustanowienie prawa użytkowania wieczystego, które daje użytkownikowi wieczystemu prawo do rozporządzania gruntem jak właściciel. Użytkownik wieczysty uzyskuje władztwo nad gruntem w chwili ustanowienia prawa użytkowania wieczystego. Znajduje to wyraz w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela. Zdaniem Gminy, w niniejszej sprawie dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług było oddanie przedmiotowej nieruchomości w użytkowanie wieczyste w dniu 29 grudnia 1995 r. na rzecz pierwotnych użytkowników wieczystych, a następnie zbycie tego prawa na rzecz obecnego użytkownika. Przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia prawa użytkowania wieczystego na rzecz pierwotnych użytkowników wieczystych w 1995 r., a więc w momencie, gdy czynność ta nie podlegała opodatkowaniu. Sprzedaż nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego nie stanowi przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, ponieważ prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością podmiot ten już otrzymał w momencie, gdy uzyskał status użytkownika wieczystego. Sprzedaż będąca w istocie przekształceniem prawa użytkowania wiecznego w prawo własności, powoduje jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości. Zatem transakcja sprzedaży nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru między tymi samymi stronami, bowiem nie spełnia dyspozycji art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe stanowisko potwierdzają wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych: w Warszawie sygn. akt II SA/Wa 1430/10 z dnia 27 stycznia 2011 r., w Krakowie sygn. akt ISA/Kr 605/10 z dnia 24 maja 2010 r. oraz w Lublinie sygn. akt ISA/Lu 134/07 z dnia 11 lipca 2007 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatkiem od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 powołanej ustawy wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste oraz zbycie tego prawa.

Towarami są - w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy - rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Kwestie dotyczące prawa wieczystego użytkowania uregulowane zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W świetle art. 233 ww. ustawy, użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Z następnych przepisów Kodeksu cywilnego (art. 234, 235 i 237) wynikają kolejne uprawnienia użytkownika wieczystego ukształtowane na wzór uprawnień właściciela. W wyniku ustanowienia prawa wieczystego użytkowania dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać tym gruntem jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot.

Zatem z regulacji zawartych w tej ustawie wynika, iż użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela.

Zgodnie z art. 46 § 1 k.c., nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z treści wniosku wynika, że Gmina na wniosek użytkownika wieczystego zamierza sprzedać nieruchomość gruntową stanowiącą Jej własność, oddaną w użytkowanie wieczyste na okres 99 lat na rzecz pierwotnych użytkowników wieczystych aktem notarialnym sporządzonym w dniu 29 grudnia 1995 r. Nieruchomość składała się z działek wydzielonych z terenu zakładu mleczarskiego, oznaczonych numerami ewidencyjnymi 540/5, 540/9, 540/10 o łącznej powierzchni 2.570 m², zabudowanych budynkiem murowanym o funkcji pubu-restauracji oraz innymi naniesieniami budowlanymi (studnia głębinowa, utwardzony parking) oraz niezabudowanej działki nr 540/8 o powierzchni 360 m². Budynek i budowle znajdujące się na gruncie są własnością użytkownika wieczystego, który nabył prawo użytkowania wieczystego ww. nieruchomości od poprzednich użytkowników wieczystych. Sprzedaż nieruchomości gruntowej dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu nastąpi w trybie bezprzetargowym, na podstawie art. 32 i 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Biorąc pod uwagę powyższe należy zauważyć, że przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia na rzecz pierwotnych użytkowników prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, a więc przed dniem 1 maja 2004 r. Obecny użytkownik wieczysty przedmiotowej nieruchomości nabył prawo do dysponowania gruntem jak właściciel w 2002 r. i 2009 r. A zatem w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7) doszło już do dostawy tej nieruchomości na rzecz obecnego wieczystego użytkownika.

W związku z tym, sprzedaż nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika wieczystego, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, natomiast nie wpływa na "władztwo rzeczy", które podatnik już uzyskał i nie może być traktowana jako sprzedaż tego samego towaru. Zatem przedmiotowa sprzedaż nie może być traktowana jako ponowna dostawa tej samej nieruchomości, bowiem już doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W konsekwencji zbycie nieruchomości na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.