ITPP2/443-612/12/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2012 r. (data wpływu 28 maja 2012 r.), uzupełnionym w dniu 16 lipca 2012 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży lokalu użytkowego - jest prawidłowe.

W dniu 28 maja 2012 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 16 lipca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży lokalu użytkowego.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Jako komornik sądowy prowadzi Pan egzekucję z nieruchomości należącej do wspólników "byłej spółki cywilnej I.", z siedzibą w miejscowości S. Spółka weszła w posiadanie przedmiotowego lokalu użytkowego na podstawie przydziału z dnia 28 kwietnia 1998 r. od Spółdzielni Mieszkaniowej S. w miejscowości S. Księga wieczysta została założona w dniu 5 maja 1998 r., a z chwilą wyodrębnienia lokalu dokonano nowego zapisu w księdze wieczystej (zapis z dnia 22 października 2004 r.). Zgodnie z zapisami w księdze wieczystej, właścicielami przedmiotowej nieruchomości są Pani Anna C. oraz Pan Jerzy K. Spółka nie miała prawa do odliczenia podatku przy zakupie nieruchomości, gdyż w 1998 r. otrzymała przydział lokalu użytkowego na warunkach spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (która to czynność w tym czasie nie podlegała "obowiązkowi podatkowemu w zakresie podatku od towarów i usług"). Z Pana ustaleń wynika, że w dniu 1 października 2008 r. współwłaściciele nieruchomości o powierzchni 517 m#178;, wynajęli 390 m#178; (część lokalu), przy rezygnacji za okres od 1 października 2008 r. do 1 października 2010 r. z czynszu, w związku z poniesionymi przez najemcę wysokimi nakładami remontowymi podnoszącymi standard lokalu (dane z umowy najmu). Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2010 r. Sądu Rejonowego w miejscowości S., po "odjęciu dłużnikom zarządu przedmiotową nieruchomością" w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, wyznaczono zarządcę, który zawarł umowę z dotychczasowym najemcą na okres od 1 grudnia 2010 r. do 31 marca 2011 r. oraz od 1 kwietnia 2011 r. na wynajem 390 m#178; lokalu (części lokalu).

Zgodnie z zaświadczeniem Spółdzielni Mieszkaniowej S. z dnia 28 kwietnia 1998 r., równowartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wynosiła 258.905 zł. Natomiast zgodnie z pismem Naczelnika Urzędu Skarbowego w miejscowości S., wartość początkowa lokalu wynosi 330.414,25 zł.

Spółka cywilna I. używała przedmiotową nieruchomość przez co najmniej 5 lat. Wobec niezłożenia przez Spółkę remanentu likwidacyjnego oraz nie składania deklaracji VAT 7 od kwietnia 2004 r., nie ma możliwości jednoznacznego stwierdzenia, że nie zaszły okoliczności wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o podatku od towarów i usług.

Analizując treść pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego należy uznać, że w sprawie "nie zachodzą" okoliczności wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ zakupy środków trwałych poniesione w styczniu 1998 r. i grudniu 1999 r. w kwotach odpowiednio 2.619 zł i 4.443 zł, nie przekroczyły 30% wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w kwocie 258.905 zł lub 330.414,25 zł według organu podatkowego.

Obecnie trwają przygotowania do sprzedaży nieruchomości w trybie egzekucji z nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy jako płatnik podatku od towarów i usług (zgodnie z art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług) jest Pan obowiązany do odprowadzenia podatku od towarów i usług w wysokości 23% od sprzedaży ww. nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, na dłużniku nie spoczywa obowiązek podatkowy, zatem jako płatnik podatku od towarów i usług nie ma obowiązku odprowadzenia tego podatku, gdyż sprzedaż, zgodnie z art. 43 ustawy, jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

Stwierdził Pan, iż z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2006 r. (sygn. akt III CZA 115/06) wynika, że jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, w planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości jako sumy ulegającej podziałowi (art. 1024 § 1 pkt 1 k.p.c.) wymienia się kwotę uzyskaną z egzekucji, pomniejszoną o podatek od towarów i usług. Wskazał, iż stanowisko wyrażone w powyższej uchwale potwierdził Trybunat Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 4 listopada 2010 r. (sygn. akt P 44/07) orzekł, że art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim nakłada ma komorników sądowych obowiązek płatnika podatku od dokonanej w trybie egzekucji dostawy towarów, polegającej na sprzedaży nieruchomości będącej własnością dłużnika, jest zgodny z Konstytucją.

Podniósł Pan, iż w sprawie istotne znaczenie ma, czy na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy ze sprzedaży opisanej wyżej nieruchomości. Pana zdaniem, mają tu zastosowanie przepisy art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy od podatku od towarów i usług, ponieważ:

* podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku przy zakupie nieruchomości, gdyż w 1998 r. dostał przydział lokalu użytkowego na warunkach spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (która to czynność w tym czasie "nie podlegała obowiązkowi podatkowemu"),

* spółka cywilna I. używała przedmiotową nieruchomość przez co najmniej 5 lat, a analizując treść pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego należy uznać, że w sprawie "nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. b" ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż zakupy środków trwałych poniesione w styczniu 1998 r. i grudniu 1999 r., w kwotach odpowiednio 2.619 zł i 4.443 zł nie przekroczyły 30% wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w kwocie 258.905 zł, a zatem "nie zachodzą przesłanki z art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. b" ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Według art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

W myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do brzmienia art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jak stanowi art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Według regulacji § 2 powyższego artykułu, czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział stawki preferencyjne lub możliwość stosowania zwolnienia od podatku.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 10 tej ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Przez pierwsze zasiedlenie - stosownie do brzmienia art. 2 pkt 14 ustawy - rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Żeby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków (budowli lub ich części) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało zatem miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt lub jego część będzie przedmiotem sprzedaży albo będzie oddany w najem, bądź dzierżawę. Zarówno bowiem dostawa, jak też najem, bądź dzierżawa, są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Według art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

Jak wynika z ust. 11 powyższego artykułu, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

Na podstawie regulacji art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Według ust. 7a powyższego artykułu, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Z treści wniosku wynika, iż jako komornik sądowy prowadzi Pan egzekucję z nieruchomości należącej do wspólników byłej spółki cywilnej. Spółka weszła w posiadanie lokalu użytkowego na podstawie przydziału z dnia 28 kwietnia 1998 r. od Spółdzielni Mieszkaniowej. Księga wieczysta została założona w dniu 5 maja 1998 r., a z chwilą wyodrębnienia lokalu dokonano nowego zapisu w księdze wieczystej (zapis z dnia 22 października 2004 r.). Zgodnie z zapisami w księdze wieczystej, właścicielami przedmiotowej nieruchomości są Pani Anna C. oraz Pan Jerzy K. Spółka nie miała prawa do odliczenia podatku przy zakupie nieruchomości, gdyż w 1998 r. otrzymała przydział lokalu użytkowego, na warunkach spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Z Pana ustaleń wynika, że w dniu 1 października 2008 r. współwłaściciele nieruchomości o powierzchni 517 m#178;, wynajęli 390 m#178; (część lokalu), przy rezygnacji za okres od 1 października 2008 r. do 1 października 2010 r. z czynszu, w związku z poniesionymi przez najemcę wysokimi nakładami remontowymi podnoszącymi standard lokalu. Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2010 r., wyznaczono zarządcę, który zawarł umowę z dotychczasowym najemcą na okres od 1 grudnia 2010 r. do 31 marca 2011 r. oraz od 1 kwietnia 2011 r. na wynajem 390 m#178; lokalu. Zgodnie z zaświadczeniem Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 28 kwietnia 1998 r., równowartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wynosiła 258.905 zł, natomiast zgodnie z pismem Naczelnika Urzędu Skarbowego, wartość początkowa lokalu wynosi 330.414,25 zł.

Z treści pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego wynika, że zakupy środków trwałych poniesione w styczniu 1998 r. i grudniu 1999 r. w kwotach odpowiednio 2.619 zł i 4.443 zł nie przekroczyły 30% wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy należy stwierdzić, iż dostawa ww. lokalu użytkowego w części, w jakiej był wynajmowany (390 m#178;), będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ zostanie dokonana po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia w rozumieniu powołanego wyżej art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast sprzedaż niewynajmowanej części tego lokalu, z uwagi na fakt, iż - jak wskazano we wniosku - przy jego nabyciu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, a treść wniosku nie wskazuje, by ponoszono wydatki na jego ulepszenie, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Wobec powyższego, po dokonaniu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości nie będzie Pan zobowiązany do odprowadzenia podatku według stawki 23%.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.