ITPP2/443-597b/09/MD

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 13 października 2009 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP2/443-597b/09/MD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 8 lipca 2009 r. (data wpływu 20 lipca 2009 r.), uzupełnionym w dniu 5 października 2009 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości uznania Wspólnoty Mieszkaniowej za podmiot świadczący usługi na rzecz swoich członków - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lipca 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 5 października 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości uznania Wspólnoty Mieszkaniowej za podmiot świadczący usługi na rzecz swoich członków.

W przedmiotowym wniosku, oraz jego uzupełnieniu, został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wniokodawca jest wspólnotą mieszkaniową właścicieli lokali znajdujących się w budynku niemieszkalnym (PKOB 1220), działającą w oparciu o przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.), w imieniu której występuje zarząd sprawowany przez spółkę z o.o. Wspólnota obejmuje jeden obiekt usługowo-mieszkalny o powierzchni 5.041,02 m 2, w którym znajduje się 45 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni 2.413,75 m 2, 12 lokali usługowych o powierzchni 1.77,24 m 2 oraz samodzielny lokal z 24 wydzielonymi stanowiskami postojowymi o powierzchni 920,03 m 2.

Zarząd Wspólnoty prowadzi gospodarkę finansową i zarządza nieruchomością wspólną, na którą składają się m.in. następujące czynności:

* dostarczanie energii i innych mediów do części wspólnych,

* materiały gospodarcze do części wspólnych,

* usługi ochrony budynku,

* usługi sprzątania części wspólnych,

* usługi konserwacji i remontów,

* okresowe przeglądy,

* utrzymanie zieleni,

Właścicielami lokali użytkowych są osoby będące czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Gospodarka finansowa prowadzona jest przede wszystkim w oparciu o przepisy rozdziału 3 ww. ustawy o własności lokali (art. 12-17), regulujące prawa i obowiązki właścicieli lokali. Zgodnie z art. 15 ust. 1 tej ustawy, na podstawie planu gospodarczego, zatwierdzanego stosowną uchwałą wspólnoty, właściciele lokali obciążani są zaliczkami na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, w których właściciele są obowiązani partycypować na podstawie art. 13 ust. 1 tej ustawy. Podstawą ponoszenia tych kosztów są umowy zawierane z zewnętrznymi dostawcami "mediów" i innych usług. Z uwagi na fakt, że koszty te dotyczą nieruchomości wspólnej, w fakturach od dostawców zewnętrznych, jako nabywca uwidoczniona jest Wspólnota, a nie poszczególni właściciele lokali. Koszty te opłacane są z zaliczek wpłacanych przez właścicieli lokali. Zaliczki podlegają rozliczeniu z właścicielami lokali na koniec każdego roku sprawozdawczego. Wspólnota może być również w przyszłości sprzedawcą na rzecz osób trzecich np. z tytułu wynajmu powierzchni wspólnych, udostępniania powierzchni pod reklamę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przepisu art. 30 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług można uznać, że Wspólnota, działając we własnym imieniu, ale na rzecz właścicieli lokali, bierze udział w świadczeniu usług podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane zaliczki stanowią obrót, będący podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług, co wymaga udokumentowania fakturą VAT.

Po zacytowaniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), stwierdził, iż niespornie definicja w nim zawarta jest bardzo szeroka i obejmuje praktycznie każdą sytuację, w której dochodzi do jakiejkolwiek transakcji pomiędzy dwoma podmiotami, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi dostawy towarów rozumieniu art. 7 ustawy. Wnioskodawca wskazał, że do prawidłowej kwalifikacji określonej czynności, jako usługi w rozumieniu ww. przepisu, istotne jest wskazanie usługodawcy oraz beneficjenta świadczeń. W analizowanym stanie faktycznym pierwotnymi świadczeniodawcami są dostawcy zewnętrzni, natomiast beneficjentami tych usług są właściciele poszczególnych lokali. Zaznaczył, że nabywane przez niego usługi służą prawidłowemu, bezpiecznemu i komfortowemu korzystaniu z lokali.

Zgodnie z art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi. W tym kontekście Wnioskodawca uznał, że działając we własnym imieniu (gdyż na fakturach zakupu widnieje jako nabywca), ale na rzecz osób trzecich, tj. na rzecz właścicieli lokali (oni są bowiem faktycznymi beneficjentami tych usług), bierze udział w świadczeniu usług, kupując je od dostawców zewnętrznych i przenosząc koszt ich zakupu na tychże właścicieli lokali. Zasada ta - w Jego opinii - została w sposób pośredni przeniesiona na grunt polskich przepisów o podatku od towarów i usług, poprzez ustanowienie normy art. 30 ust. 3. Stwierdził, że mimo braku implementacji art. 28 Dyrektywy VAT do polskiego porządku prawnego, zgodnie z zasadą bezpośredniego stosowania prawa wspólnotowego oraz prawnowspólnotowej wykładni prawa, pojęcie świadczenia usług powinno się rozumieć tak, jak to wynika z ogółu regulacji Dyrektywy VAT, w tym przedmiotowego przepisu art. 28.

Wnioskodawca wskazał, że w świetle powyższego kupując usługi we własnym imieniu, lecz na rzecz właścicieli lokali, świadczy usługi, o których mowa w art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Zapłata wynagrodzenia w formie zaliczek, o których mowa w ustawie o własności lokali, stanowi tylko techniczno-prawną formę zapłaty przez właścicieli za usługi zakupione na ich rzecz. Do pobranych zaliczek zastosowanie znajdzie przepis art. 29 ust. 1 zd. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego wynika, że w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku.

Wnioskodawca podkreślił, że wprowadzenie do rozliczeń z właścicielami lokali dokumentu, jakim jest faktura VAT, pozwala w pełni zrealizować zasadę opodatkowania konsumpcji, zasadę neutralności opodatkowania dla podatników oraz zasadę niezakłócania konkurencji. Wskazał, że wobec powyższego członkowie Wspólnoty Mieszkaniowej, będący właścicielami lokali użytkowych, powinni mieć prawo do rozliczania podatku od towarów i usług dotyczącego lokali, w których prowadzona jest działalność opodatkowana i niedopuszczalne jest, żeby ze względów formalnych byli tego prawa pozbawieni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści tego artykułu wynika, że pojęcie "świadczenie usług", ma bardzo szeroki zakres, nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz także jego zaniechania poprzez zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Usługa w rozumieniu omawianej regulacji jest transakcją gospodarczą, co oznacza, że stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym. Aby uznać jakieś zdarzenie za odpłatne świadczenie usług musi wystąpić stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli strony muszą zobowiązać się do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonych czynności, np. w zawartej umowie.

Tym samym, aby czynności mające charakter odpłatny podległy przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, winny być wykonywane w okolicznościach, w związku z którymi, można wyodrębnić dwie strony transakcji: świadczącego i beneficjenta, przy czym świadczący winien występować w charakterze podatnika tego podatku.

Podstawą opodatkowania w myśl art. 29 ust. 1 ustawy jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczonych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z zapisem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347. 1 z późn. zm.), w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Należy zauważyć, że ustawodawca krajowy nawiązał pośrednio do art. 28 ww. Dyrektywy, obejmując zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, taki schemat pośrednictwa w świadczeniu usług, poprzez zapis obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r. art. 30 ust. 3 ustawy. Przepis ten przesądza, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

Przepisy ustawy o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.), a w szczególności art. 13 ust. 1 tej ustawy, dają podstawę do rozróżnienia dwóch rodzajów obowiązków członków wspólnoty mieszkaniowej: po pierwsze związanych z nieruchomością wspólną, a zatem stricte z byciem członkiem określonej wspólnoty; po drugie związanych bezpośrednio z odrębną własnością lokalu (lokali). Wyłącznie na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną właściciele, zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca jest wspólnotą mieszkaniową właścicieli lokali znajdujących się w budynku niemieszkalnym, działającą w oparciu o przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, w imieniu której występuje zarząd. Właściciele lokali użytkowych (osoby będące czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług) obciążani są zaliczkami na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną. Podstawą ponoszenia tych kosztów są umowy zawierane pomiędzy Wnioskodawcą, a zewnętrznymi dostawcami "mediów" i innych usług. Z uwagi na fakt, że koszty te dotyczą nieruchomości wspólnej, w fakturach od dostawców zewnętrznych jako nabywca uwidoczniony jest Wnioskodawca, a nie poszczególni właściciele lokali. Koszty te regulowane są z zaliczek wpłacanych przez właścicieli lokali, które podlegają rozliczeniu z nimi na koniec każdego roku sprawozdawczego.

Na tym tle Wnioskodawca powziął wątpliwość dotyczącą możliwości uznania Wspólnoty Mieszkaniowej za podmiot świadczący usługi na rzecz swoich członków.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług, w tym przede wszystkim treść art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1 ustawy w zw. z art. 29 ust. 1, stosowne regulacje prawa wspólnotowego oraz wynikające z nich następstwa prawne, stwierdzić należy, że Wspólnota nie wykonuje na rzecz swoich członków czynności podlegających opodatkowaniu w postaci dostawy towarów lub świadczenia usług.

Zatem zaliczki (kwoty) wpłacane przez członków Wspólnoty na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, stanowią jedynie partycypację w kosztach jednostki organizacyjnej - wspólnoty mieszkaniowej - przez jej członków. Wspólnota, a więc jej członkowie, nie dokonują sprzedaży na rzecz samych siebie (brak jest bowiem cywilistycznie rozumianych stron transakcji, tj. sprzedawcy i nabywcy), poprzez zapłatę tych zaliczek (kwot). Wobec powyższego należności te nie są objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie stanowią zapłaty za zbywane towary lub świadczone usługi. Tym samym, jeżeli stroną umowy np. o dostawę ciepłej wody i ogrzewania jest Wspólnota Mieszkaniowa, reprezentowana przez zarząd, brak jest uzasadnienia do fakturowania ("refakturowania") wewnętrznych rozliczeń między Wspólnotą a jej członkami.

Wobec powyższego w sprawie będącej przedmiotem zapytania nie znajdzie zastosowania przepis art. 30 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie można uznać, iż Wspólnota działając we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich, bierze udział w świadczeniu usług. W związku z czym, nie znajduje uzasadnienia wystawianie faktur przez Wspólnotę na rzecz jej członków, z tytułu przenoszenia kosztów nabywanych towarów i usług.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja indywidualna nie rozstrzyga kwestii odliczenia podatku naliczonego przez właścicieli poszczególnych lokali, gdyż zagadnienie to nie obejmuje swoim zakresem podmiotowym i przedmiotowym indywidualnej sprawy Wspólnoty oraz nie postawiono w tym przedmiocie pytania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto informuję, że pozostałe kwestie, tj. możliwości uzyskania przez Wspólnotę Mieszkaniową statusu podatnika oraz stawki podatku obowiązującej przy obciążaniu członków Wspólnoty kosztami zarządu nieruchomością, zostały rozstrzygnięte w interpretacjach indywidualnych odpowiednio nr ITPP2/443-597a/09/MD oraz ITPP2/443-597c/09/MD.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl