ITPP2/443-539b/10/MD - Podmiotowość podatkowa upadłego w trakcie postępowania upadłościowego w odniesieniu do podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 31 maja 2010 r. (data wpływu 7 czerwca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podmiotowości podatkowej upadłego w trakcie postępowania upadłościowego w odniesieniu do podatku od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 7 czerwca 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podmiotowości podatkowej upadłego w trakcie postępowania upadłościowego w odniesieniu do podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postępowanie upadłościowe, które nadzoruje sędzia komisarz Sądu Rejonowego, trwa już od ponad 18 lat. W czasie jego trwania syndyk nie składał co miesiąc deklaracji VAT-7, mimo, że dokonywał sprzedaży rzeczy z doliczonym podatkiem od towarów i usług. Doliczał go również do sprzedawanych rzeczy, które zawierały podatek obrotowy, a ponadto ponosił koszty, w których występował podatek, który podlega obliczeniu.

W trakcie postępowania upadłościowego urząd skarbowy wydał syndykowi wskazówki, że zeznania podatkowe PIT-36L i PIT-37 musi podpisać podatnik, który wobec Skarbu Państwa ponosi prawną i finansową odpowiedzialność za zobowiązania finansowe z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W aktach tego postępowania znajdują się różne dokumenty (takie jak decyzje naczelnika urzędu skarbowego oraz dyrektora izby skarbowej), z których wynikają zaniedbania syndyka, za co odpowiedzialność ponosi Pan jako właściciel firmy (podatnik) oraz, że doszło do sytuacji podwójnego opodatkowania, jak i nierozliczenia podatku od towarów i usług przypadającego do odliczenia lub zapłaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą do czasu ukończenia postępowania upadłościowego i wykreślenia podmiotu z ewidencji podmiotów gospodarczych jest Pan, jako właściciel firmy, w imieniu którego syndyk prowadzi działalność gospodarczą, tj. postępowanie upadłościowe.

Zdaniem Wnioskodawcy, podatnikiem do czasu wykreślenia podmiotu gospodarczego z ewidencji podmiotów gospodarczych jest Pan, jako właściciel firmy, w imieniu którego i na którego rzecz syndyk prowadzi działalność gospodarczą - postępowanie upadłościowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Jak należy wnioskować z informacji zawartych we wniosku (tj. okresu trwania postępowania upadłościowego - 18 lat), jak również wskazania przez Wnioskodawcę w treści pytania o prowadzeniu tego postępowania na podstawie "prawa upadłościowego z 1934 r."), w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 536 ustawy z dnia z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz. U. z 2009 Nr 175, poz. 1361 z późn. zm.), zgodnie z którym w sprawach, w których ogłoszono upadłość przed dniem wejścia w życie tejże ustawy, tj. przed dniem 1 października 2003 r. stosuje się przepisy dotychczasowe, tj. rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe (tekst jedn. Dz. U. z 1991 Nr 118, poz. 512 z późn. zm.).

Jak wynika z art. 20 § 1 ww. rozporządzenia, na skutek ogłoszenia upadłości upadły traci z samego prawa zarząd oraz możność korzystania i rozporządzania majątkiem, należącym do niego w dniu ogłoszenia upadłości, jako też nabytym w toku postępowania. Majątek ten stanowi masę upadłości.

Natomiast jego art. 90 § 1 stanowi, że syndyk obejmuje z samego prawa majątek upadłego, zarządza tym majątkiem i przeprowadza jego likwidację.

Wykładnia powyższy regulacji pozwala zasadnie stwierdzić, iż mimo obostrzeń wynikających z wszczęcia postępowania upadłościowego właścicielem majątku nadal pozostaje upadły, będąc jednocześnie podmiotem praw i obowiązków wchodzących w skład majątku masy upadłości. Ma to również przełożenie na sferę prawa podatkowego, jakkolwiek bowiem, upadły jest zastąpiony przez syndyka masy upadłości w dotychczasowych czynnościach, ale ta okoliczność nie pozbawia upadłego statusu podatnika od towarów i usług.

Zatem ogłoszenie upadłości nie zwalnia upadłego z obowiązków podatkowych, a we wszelkich postępowaniach, stroną w znaczeniu materialnym pozostaje właśnie upadły natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach (jest on stroną w znaczeniu formalnym). W zakresie prawno podatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", jako nierozłączne przesłanki uznania danej czynności za opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, zostały - dla potrzeb podatku od towarów i usług - zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że od 18 lat w stosunku do Pana prowadzone jest postępowanie upadłościowe. W czasie jego trwania syndyk nie składał co miesiąc deklaracji VAT-7, pomimo, że dokonywał sprzedaży rzeczy z doliczonym podatkiem od towarów i usług, który doliczał również do sprzedawanych rzeczy, zawierających podatek obrotowy, a ponadto ponosił koszty, w których występował podatek, który podlega obliczeniu.

Na tym tle powziął Pan wątpliwość dotyczącą kwestii Pana podmiotowości podatkowej w zakresie podatku od towarów i usług w trakcie postępowania upadłościowego.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny, powołane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług, w tym przede wszystkim treść art. 15 ust. 1 ustawy, jak również przepisy regulujące status syndyka w postępowaniu upadłościowym (tu: ww. rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r.), należy potwierdzić Pana stanowisko w zakresie uznania, iż w postępowaniu upadłościowym Pan, jako upadły legitymuje się podmiotowością podatkową. Zatem do zakończenia bytu prawnego Pana przedsiębiorstwa, jest Pan podmiotem praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, w tym regulujących materię podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.