ITPP2/443-495/11/AD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 marca 2011 r. (data wpływu 4 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości objętej małżeńską wspólnością majątkową - jest prawidłowe.

W dniu 4 kwietnia 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości objętej małżeńską wspólnością majątkową.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. W kwietniu 2007 r. razem z żoną nabył Pan nieruchomość gruntową wraz ze znajdującymi się na niej budynkami (znajdowały się w trakcie procesu inwestycyjnego, nie były oddane do użytkowania). Nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego. Pomiędzy Panem i żoną nie została zawarta majątkowa umowa małżeńska.

W umowie sprzedaży nieruchomości zostało zawarte oświadczenie, że będzie wykorzystywana na potrzeby prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Posiada Pan status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Po zakupie nieruchomości, w trakcie 2007 r., wraz z żoną złożył Pan do urzędu skarbowego pisemne oświadczenie, zgodnie z którym zadeklarowano, iż nieruchomość wykorzystywana będzie wyłącznie przez Pana na potrzeby związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.

W dniu 6 sierpnia 2007 r. dokonał Pan zmiany swojego wpisu w ewidencji działalności gospodarczej polegającej na oznaczeniu, jako adresu zakładu głównego, adresu nieruchomości. Planuje Pan sprzedaż ww. nieruchomości wraz ze znajdującymi się na jej terenie budynkami "A" oraz "B". Sprzedaż będzie dokonana w ramach prowadzonego przez Pana przedsiębiorstwa. Żona nie prowadzi działalności gospodarczej, ani nie będzie jej prowadzić w dacie zawarcia przez Pana planowanej umowy sprzedaży. Przed dokonaniem sprzedaży przedmiotowej nieruchomości żona złoży oświadczenie woli, w formie aktu notarialnego, w którym wyrazi zgodę na zawarcie przez Pana umowy sprzedaży.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Na jakiej osobie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług w przypadku zawarcia planowanej umowy sprzedaży nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług w przypadku zawarcia planowanej umowy sprzedaży nieruchomości, ciążyć będzie wyłącznie na nim. Stanowisko Pana wynika z następującej argumentacji. Definicja podatnika zawarta została w treści art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z ust. 1 tego artykułu, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast ust. 2 stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Według Pana powyższa definicja, oparta jest, co do istoty, na regulacjach Dyrektywy Rady 2006/112, potwierdza, iż pojęcie podatnika na płaszczyźnie podatku od towarów i usług jest kategorią obiektywną - w tym sensie, iż nie jest uzależniona od faktu dokonania rejestracji. Status podatnika jest kategorią niezależną od rejestracji. Podmioty wykonujące określone w tym przepisie czynności, we wskazanych warunkach stają się podatnikami podatku od towarów i usług bez względu na dopełnienie warunków formalnych związanych z rejestracją (wyrok ETS z dnia 4 lutego 1990 r. w sprawie C-186/08 W.M. van Tiem przeciwko Staatssecretaris van Financien). Podatnikami są zatem osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą (zgodnie z definicją zawartą w ust. 2) bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jest to o tyle istotne, iż oznacza to, że zarówno cel prowadzenia działalności gospodarczej, jak i osiągnięty rezultat (względnie jego brak) nie mogą być przesłankami determinującymi istnienie statusu podatnika, bądź jego brak. Wskazał Pan, że w tym zakresie, na gruncie art. 4 (1) VI Dyrektywy VAT, wielokrotnie wypowiadał się ETS, podkreślając, iż status podatnika nie może być zdeterminowany przez cel i rezultat prowadzonej działalności (np. sprawy C-110/94 (INZO), C-7/95 (Ghent Coal Terminal NV). Podkreślił Pan, iż oznacza to, że czynnikiem istotnym dla uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest charakter jego działalności (działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2), nawet jeżeli jest to działalność nie nastawiona na osiągnięcie zysku. W opinii Pana, powyższe oznacza, iż jako podatnika podatku od towarów i usług należy uważać ten podmiot, który zajmuje się w sposób profesjonalny oraz zorganizowany działalnością o charakterze gospodarczym. Tym samym nie ulega wątpliwości, iż cechy te przypisać można jedynie Panu planującemu sprzedaż nieruchomości, wykorzystywanej od 2007 r. w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa. Wskazał Pan, że jak wynika z treści art. 37 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków. W doktrynie prawa cywilnego zwraca się uwagę, że zgoda jednego z małżonków na dokonanie czynności prawnej przez drugiego małżonka jest w stosunku do stron tej czynności oświadczeniem woli osoby trzeciej w rozumieniu art. 63 § 1 k.c. Małżonek, który wyraził zgodę, nie staje się przez to stroną czynności dokonanej przez drugiego z małżonków. Za tym, że oświadczenie o wyrażeniu zgody różni się zasadniczo od oświadczenia woli małżonka dokonującego czynności prawnej i że nie może być z nim identyfikowane, przemawia odmienność celu i skutku każdego z tych oświadczeń:

* po pierwsze, wyrażenie zgody na dokonanie przez współmałżonka określonej czynności prawnej nie musi objąć dokładnej treści zamierzonej czynności;

* po drugie, nie musi być skierowane do kontrahenta tej czynności, wystarczy bowiem wyrażenie zgody w oświadczeniu skierowanym do współmałżonka, jak to najczęściej bywa wtedy, gdy wyrażenie zgody następuje przed dokonaniem czynności.

Poza tym wymaganie zgody małżonka może być zastąpione zezwoleniem sądu (art. 39 i 40 k. r. i o.), w takim zaś wypadku nie sposób byłoby przypisać temu małżonkowi woli dokonania czynności zbieżnej z treścią oświadczenia współmałżonka dokonującego tej czynności. Wyjaśnił Pan, że pogląd taki jest powszechnie prezentowany w doktrynie prawa cywilnego: tak m.in.: K. Pietrzykowski, K. r. i o. Komentarz, wydawnictwo: C. H. Beck, 2010, wydanie: 2, Legalis oraz S. K. Rzońca w: Pojęcie zarządu majątkiem wspólnym małżonków, Warszawa 1982, s. 106). Według Pana z powyższego wyprowadzić należy wniosek, że udzielenie przez żonę zgody nie jest tożsame ze stwierdzeniem, że w sytuacji sprzedaży nieruchomości żona będzie posiadać status podatnika podatku od towarów i usług, a zatem przy sprzedaży nieruchomości ich sprzedawcą będzie wyłącznie Pan, będący podatnikiem podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, i na nim ciążyć będzie obowiązek podatkowy w zakresie tego podatku (tak też: S. Brzeszczyńska, Nieruchomości małżeńskie, Nieruchomości Prawo Podatki Praktyka C. H. Beck, nr 10/2010).

Podsumowując stwierdził Pan, że jeżeli przed dokonaniem transakcji sprzedaży nieruchomości przez Pana, żona (jako współwłaściciel nieruchomości) wyraziłaby zgodę na jej sprzedaż, stroną umowy sprzedaży nieruchomości byłby wyłącznie Pan, tak więc obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług powinien ciążyć wyłącznie na Panu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.