ITPP2/443-455/14/PS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 1 kwietnia 2014 r. (data wpływu dnia 7 kwietnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu czynności zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w trybie egzekucji komorniczej przeciwko dłużnikowi - jest prawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu czynności zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w trybie egzekucji komorniczej przeciwko dłużnikowi.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Prowadzi Pan przeciwko dłużnikowi..., postępowanie egzekucyjne, w którym zgodnie z wnioskiem wierzyciela skierowano egzekucję do nieruchomości dłużnika nr KW... W ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego przeprowadzone zostaną licytacje ww. nieruchomości. W przypadku wypełnienia przez licytanta warunków licytacyjnych uzyska on prawo do przysądzenia prawa własności ww. nieruchomości. W ramach dotychczasowych czynności egzekucyjnych ustalił Pan następujące okoliczności: zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dokonywanej w trybie egzekucji dostawy nieruchomości będącej własnością dłużnika. Nieruchomość, zgodnie z wpisem w księgach wieczystych, to spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, położone pod ww. adresem. Lokal składa się z dużego pokoju, małego pokoju, kuchni, łazienki z wc, przedpokoju, o łącznej powierzchni 50,8000 m². Zgodnie z wypisem z księgi wieczystej dłużnik posiada jeden udział w prawie własności, a drugi właściciel dwa udziały w prawie własności. Przedmiotowa nieruchomość została nabyta w dniu 30 września 2004 r. w drodze umowy sprzedaży. Z uzyskanych informacji wynika, że dłużnik nie prowadzi działalności gospodarczej, nie pobiera zasiłku, renty, emerytury, a adres zamieszkania dłużnika pokrywa się z adresem zajętej nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano pytanie sprowadzające się do kwestii.

Czy przy sprzedaży nieruchomości w trybie licytacji publicznej na organie egzekucyjnym - komorniku - spoczywa obowiązek obliczenia i odprowadzenia podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz przytoczone przepisy prawa, dostawa przedmiotowej nieruchomości nie nosiłaby znamion działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku VAT. Dłużnik nie zostałby zatem uznany za podatnika podatku VAT z tytułu tej sprzedaży i transakcja ta nie będzie podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Skoro dłużnik nie ma obowiązku opodatkowania powyższej transakcji podatkiem od towarów i usług, to komornik na mocy art. 18 ustawy o podatku VAT również byłby zwolniony od obliczenia i uiszczenia tego podatku.

Zgodnie z treścią art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. W myśl § 22 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, w przypadku sprzedaży towarów, wystawiają w imieniu dłużnika i na jego rachunek faktury potwierdzające dokonanie sprzedaży tych towarów. Fakturę wystawia się jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów. Z powyższych przepisów wynika, że komornik dokonuje czynności w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby obowiązany dłużnik. W przypadku gdyby powyższa czynność niepodlegała opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku. Komornik zatem zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej nieruchomości okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu. Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wtedy, gdy spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu na podstawie przepisu art. 5 ustawy o VAT i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą płatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, działającą w takim charakterze. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy ruchome jak również wszelkie postacie energii, budynki i ich budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalnością gospodarczą jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub czynności niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych. Z przytoczonej definicji wynika, że za działalność gospodarczą na potrzeby ustawy podatku od towarów usług należy uznać profesjonalny obrót gospodarczy realizowany w sposób zorganizowany, a co za tym idzie ciągły, ale również czynności z zakresu działalności produkcyjnej, handlowej lub usługowej, wykonywane sporadycznie, jednak jedynie wtedy, gdy okoliczności wskazują na zamiar wykonywania ich w sposób powtarzalny. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że sprzedaż dotyczy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, stanowiącego współwłasność dłużnika, którego adres pokrywa się z miejscem zamieszkania dłużnika. Dłużnik nie występuje w CEIDG, KRS, GUS, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, a informacji z ZUS wynika, że nie pobiera zasiłku, renty, emerytury.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę lub świadczenie usług, w rozumieniu art. 7 i 8 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Żeby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści wniosku wynika, że prowadzi Pan wobec osoby fizycznej postępowanie egzekucyjne dot. udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Z informacji zgromadzonych w toku postępowania wynika, że dłużnik nie prowadzi działalności gospodarczej, a adres położenia ww. lokalu pokrywa się z miejscem zamieszkania dłużnika.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że zbycie udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w trybie licytacji publicznej, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż dłużnik nie wystąpi w charakterze podatnika, ponieważ czynność ta nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy. W związku z tym sprzedaż licytacyjna będzie sprzedażą majątku osobistego dłużnika, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.