ITPP2/443-274/09/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2009 r. (data wpływu 3 kwietnia 2009 r.), uzupełnionym dwoma pismami datowanymi na dzień 22 maja 2009 r. (data wpływu 25 maja i 22 czerwca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia przez upadłego podatku wynikającego z transakcji uznanych przez kontrahenta za nieściągalne wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 kwietnia 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony dwoma pismami datowanymi na dzień 22 maja 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia przez upadłego podatku wynikającego z transakcji uznanych przez kontrahenta za nieściągalne wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku oraz piśmie stanowiącym jego uzupełnienie, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pismem z dnia 2 grudnia 2008 r. wierzyciel upadłego zawiadomił syndyka, iż dokona korekty podatku należnego z tytułu dostaw towarów wynikających z nieopłaconych przez upadłego faktur. W odpowiedzi na zawiadomienie syndyk poinformował wierzyciela (pismo z dnia 12 grudnia 2008 r.), że nie może dokonać takiej korekty. Pismem z dnia 4 marca 2009 r. wierzyciel zawiadomił syndyka, że w deklaracji VAT-7 za miesiąc grudzień 2008 r. dokonał korekty podatku należnego od niezapłaconych faktur.

Wierzyciel w toku postępowania upadłościowego zgłosił swoje roszczenie do masy upadłości wynikające z ww. faktur w pełnej wysokości (z podatkiem od towarów i usług) wraz z odsetkami, które zostało uznane przez syndyka i ujęte na sporządzonej liście wierzytelności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zawiadomienie syndyka przez wierzyciela, o dokonaniu korekty podatku należnego z tytułu dostaw towarów wynikających z nieopłaconych przez upadłego faktur wystawionych przed ogłoszeniem upadłości dłużnika, nakłada na syndyka obowiązek sporządzenia deklaracji korygującej.

Zdaniem Wnioskodawcy, syndyk nie sporządza deklaracji korygującej, a jedynie na wniosek wierzyciela, którym staje się urząd skarbowy, sędzia-komisarz dokonuje zmiany na liście wierzytelności, na której w miejsce dotychczasowego wierzyciela wstępuje urząd skarbowy z wierzytelnością równą wysokości skorygowanego podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Kwestie dotyczące rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności regulują przepisy art. 89a i art. 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Przepisem art. 1 pkt 45 i 46 ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320) zostały wprowadzone, z mocą obowiązującą od dnia 1 grudnia 2008 r., zmiany brzmienia ww. art. 89a i 89b ustawy o podatku od towarów i usług. Ponieważ problem, przedstawiony w przedmiotowym wniosku o interpretację przepisów prawa podatkowego, wiąże się z tymi zmianami, stąd też wskazane poniżej przepisy powołane zostały w brzmieniu aktualnym dla stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 ww. ustawy, podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Natomiast nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (art. 89a ust. 1a).

Na podstawie ust. 2 powyższego artykułu, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:

Zgodnie z ust. 3 wskazanego artykułu, korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w ust. 2 pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6.

Podkreślenia wymaga fakt, iż warunek, aby nabywca (dłużnik) nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji należy odnieść wyłącznie do daty dostawy towaru lub świadczenia usługi stosownie do wyżej cyt. art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast w momencie dokonania korekty, dłużnik (jak również wierzyciel) musi być zarejestrowany jako podatnik VAT czynny stosownie do art. 89a ust. 2 pkt 3 tej ustawy.

Stosownie do dyspozycji przepisu art. 89b ust. 1 ustawy, w przypadku otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6, i nieuregulowania należności w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia, podatnik (dłużnik) jest obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu lub w przypadku jego braku, do odpowiedniego powiększenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku wynikającą z nieuregulowanych faktur, poprzez korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia.

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, w przypadku częściowego uregulowania należności przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającą na nieuregulowana część należności.

Należy podkreślić, że skorzystanie z ulgi na "złe długi" jest pewnym przywilejem podatkowym, kosztem nierzetelnych dłużników. Rozwiązania określone w przepisach art. 89a i 89b ustawy o podatku od towarów i usług, umożliwiając wierzycielowi odpowiednie pomniejszenie należności podatkowych przenoszą zobowiązanie podatkowe na dłużnika, a tym samym rozwiązanie to uwzględnia naczelną zasadę systemu podatku od towarów i usług, czyli zasadę neutralności.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności faktycznych sprawy wynika, że wierzyciel upadłego pismem z dnia 2 grudnia 2008 r. zawiadomił syndyka, iż dokona korekty podatku należnego z tytułu dostaw towarów wynikających z nieopłaconych przez upadłego faktur. W odpowiedzi na zawiadomienie syndyk pismem z dnia 12 grudnia 2008 r. poinformował wierzyciela, że nie może dokonać takiej korekty. Pismem z dnia 4 marca 2009 r. wierzyciel zawiadomił syndyka, że w deklaracji VAT-7 za miesiąc grudzień 2008 r. dokonał korekty podatku należnego od niezapłaconych faktur.

Analizując zaistniały stan faktyczny w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, iż Wnioskodawca, w przypadku nieuregulowania należności w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamiarze skorygowania podatku należnego przez wierzyciela - o ile w dacie nabycia towarów i usług, z tytułu których wystawione zostały nieuregulowane faktury, nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, od daty wystawienia faktur dokumentujących wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym zostały wystawione, a także jeżeli spełnione zostały warunki dotyczące samej wierzytelności oraz statusu wierzyciela - zobowiązany jest złożyć korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia podatku naliczonego z nieuregulowanych faktur wskazanych w zawiadomieniu. W deklaracji tej należy odpowiedniego pomniejszyć podatek naliczony podlegający odliczeniu lub w przypadku jego braku, odpowiednio powiększyć kwotę podatku należnego.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów, w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Niniejsza interpretacja nie przesądza o prawie wierzyciela do skorygowania podatku należnego w trybie art. 89a ustawy z tytułu wierzytelności, których dłużnikiem jest Wnioskodawca.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.