ITPP2/443-16a/11/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 31 grudnia 2010 r. (data wpływu 5 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania otrzymanej zaliczki (przedpłaty) oraz sposobu jej udokumentowania - jest prawidłowe.

W dniu 5 stycznia 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania otrzymanej zaliczki (przedpłaty) oraz sposobu jej udokumentowania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jest Pan podatnikiem VAT czynnym, zobowiązanym od dnia 1 stycznia 2011 r. do składania miesięcznych deklaracji dla podatku od towarów i usług. Prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie produkcji wyrobów jubilerskich i kostki brukowej kamiennej, świadczenia usług układania kostki brukowej, a także wytwarzania konstrukcji metalowych (np. zadaszeń, wiat, itp.), które w ramach zlecenia są montowane oraz trwale związywane z gruntem. Czynności wykonywania zadaszeń i wiat uznaje Pan za usługi konstrukcyjno-budowlane, a czynności układania kostki brukowej za usługi budowlane. Przed wykonaniem usług będzie Pan otrzymywać od kontrahentów zaliczki obejmujące część lub całość należności, co udokumentuje fakturami VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy spoczywa na Panu obowiązek udokumentowania fakturą VAT otrzymanej od kontrahenta zaliczki lub przedpłaty za wykonanie usługi budowlanej lub konstrukcyjno-budowlanej oraz zapłaty podatku należnego wg właściwej stawki podatkowej, t.j. od dnia 1 stycznia 2011 r. w wysokości 23%.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawodawca w art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług, określił, iż w przypadku otrzymania przed wykonaniem usługi części należności w formie np. przedpłaty lub zaliczki, to z dniem jej otrzymania powstaje obowiązek w zakresie podatku od towarów i usług. Mając powyższe na uwadze uznał Pan, iż - stosownie do § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.) - ma obowiązek udokumentowania fakturą VAT otrzymanej od kontrahenta zaliczki lub przedpłaty za wykonanie usługi budowlanej lub konstrukcyjno-budowlanej oraz zapłaty podatku należnego wg właściwej stawki podatkowej, t.j. od dnia 1 stycznia 2011 r. w wysokości 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, wprowadzonym art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578), zmienionym treścią art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podstawowa zasada dotycząca obowiązku podatkowego sformułowana została w art. 19 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21-, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Zgodnie z ust. 11 ww. artykułu, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Stosownie do treści art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku (ust. 2 cyt. artykułu).

Należy zauważyć, że w treści ustawy o podatku od towarów i usług ustawodawca nie zdefiniował pojęć "zaliczka", czy "przedpłata". W związku z tym należy odwołać się do ich znaczenia językowego, stosując wykładnię literalną. Zgodnie ze "Słownikiem języka polskiego PWN", "zaliczka" oznacza część należności wpłacanej lub wypłacanej z góry na poczet należności, natomiast "przedpłata" to określona suma pieniędzy, stanowiąca część ceny towaru lub usługi, wpłacana z góry w celu uzyskania gwarancji zakupu lub wykonania usługi w określonym terminie.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz przepisy ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że zaliczka występuje, gdy wpłata następuje na poczet przyszłej dostawy towarów lub przyszłego wykonania usługi przed faktyczną dostawą lub faktycznym wykonaniem usługi. W konsekwencji zarówno zaliczka, jak również przedpłata, musi być powiązana z konkretną transakcją.

W świetle art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi (ust. 3 powołanego artykułu).

Zgodnie z § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

W ust. 3 powołanego paragrafu wskazano, że fakturę wystawia się również nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi każdą kolejną część należności (zaliczkę, przedpłatę, zadatek lub ratę).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że będąc podatnikiem VAT czynnym, prowadzi Pan działalność gospodarczą m.in. w zakresie usług konstrukcyjno-budowlanych (wykonywanie zadaszeń i wiat) oraz usług budowlanych (układanie kostki brukowej). Przed wykonaniem tych usług będzie Pan otrzymywać zaliczki lub przedpłaty, obejmujące część lub całość należności.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że w przypadku, gdy kontrahent, przed wykonaniem usługi, wpłaci część lub całość należności, w oparciu o art. 106 ust. 1 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług w związku z § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. - będzie Pan zobowiązany do wystawienia faktury VAT dokumentującej otrzymanie zaliczki lub przedpłaty oraz do rozpoznania obowiązku podatkowego na podstawie art. 19 ust. 11 ww. ustawy.

Podkreślenia wymaga, że zaliczka (przedpłata) nie tworzy samodzielnego bytu podatkowego, lecz jest ściśle związana w przedmiotowej sprawie ze świadczeniem usług - wykonaniem robót budowlano i konstrukcyjno-budowlanych i nie można rozpatrywać jej jako czynności "oderwanej" od świadczenia usługi. Nie jest ona dodatkową czynnością, lecz jest integralnie związana ze świadczeniem usługi, na poczet której zostanie uiszczona. W przypadku zaliczek ustawa określa jedynie inny moment powstania obowiązku podatkowego, niż w przypadku świadczenia usługi dokonywanej bez pobrania zaliczki. W tej sytuacji, zaliczki otrzymane przez Pana na poczet usług będą opodatkowane tą samą stawką, co samo świadczenie usług, t.j. w wysokości 23%.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.