ITPP2/443-1597/11/MD - VAT w zakresie opodatkowania przez nabywcę, usług z dziedziny nauki i edukacji wykonywanych poza terytorium kraju.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2011 r. (data wpływu 15 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przez nabywcę, usług z dziedziny nauki i edukacji wykonywanych poza terytorium kraju - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 listopada 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przez nabywcę usług z dziedziny nauki i edukacji wykonywanych poza terytorium kraju.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Politechnika jest szkołą wyższą działającą w oparciu o ustawę z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) oraz zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Uczelnia ponosi opłaty za uczestnictwo pracowników dydaktyczno-naukowych w imprezach z dziedziny nauki i edukacji, które odbywają się poza granicami kraju. Imprezy organizowane są w różnych formach, a w szczególności: konferencji, sympozjów i seminariów. W ten sposób jednostka realizuje swoje podstawowe zadania, do których zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, należy kształcenie i promowanie kadr naukowych oraz kształcenie w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy. Na ww. spotkaniach pracownicy Uczelni często wygłaszają własne prelekcje, referaty, zabierają głos w dyskusji na dany temat. W trakcie tych form kształcenia rozpropagowywana oraz pozyskiwana jest wiedza na określony temat, uczestnicy uzyskują wiadomości i materiały, które pozwalają na uzupełnianie wiedzy i rozwijanie swojego dorobku naukowego, zdobywają nową wiedzę teoretyczną i praktyczną lub też uzupełniają już posiadaną. W związku z powyższym niewątpliwie są to imprezy o charakterze naukowym i edukacyjnym. Aby móc uczestniczyć w konferencji/sympozjum/seminarium, pracownik Uczelni zobowiązany jest przed terminem spotkania wnieść opłatę i wówczas nabywa on prawo wstępu na ww. imprezę. Opłata za uczestnictwo w imprezie również może obejmować w szczególności: wyżywienie, noclegi, materiały konferencyjne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonując płatności za powyższe usługi w zamian za opłatę nabywa prawo wstępu na ww. imprezy edukacyjne i naukowe. Wstęp upoważnia uczestników do pełnoprawnego uczestnictwa w konferencji/sympozjum/seminarium poprzez wymianę doświadczeń z innymi uczestnikami, dyskusję, odczyty i prelekcje, co jest naturą takich spotkań.

Zgodnie z art. 28g ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy naukowe i edukacyjne jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Natomiast w świetle art. 32 ust. 1 Rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, usługi wstępu na imprezy naukowe i edukacyjne obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za opłatę. Ustęp 2 pkt c) ww. rozporządzenia doprecyzowuje, iż ust. 1 ma zastosowanie w szczególności do prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, tj. konferencje i seminaria.

W związku z powyższym, zdaniem Uczelni, opisanych usług nie należy traktować jako import usług ze względu na fakt, iż miejsce świadczenia tych usług jest w kraju, w którym się odbywają.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy - rozumie się co do zasady terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do zapisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W przypadku świadczenia usług celem określenia miejsca ich opodatkowania, należy ustalić prawnopodatkowe miejsce ich świadczenia.

Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie zostały zwarte w ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 "Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług", dział V.

Zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w przepisie art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

W tym miejscu wskazać należy, że dla potrzeb określenia miejsca świadczenia usług funkcjonuje autonomiczna definicja podatnika. I tak z art. 28a pkt 1 ustawy wynika, że:

W świetle zapisów art. 28g ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

W myśl art. 32 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 77 s. 1), usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej.

Zgodnie z brzmieniem ust. 2 lit. c) powyższego artykułu, ustęp 1 ma zastosowanie w szczególności do prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

Przez import usług - w myśl art. 2 pkt 9 ustawy - rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Stosownie do postanowień zawartych w ust. 2 powyższego artykułu, przepisów ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyjątkiem świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

Na mocy ust. 3 tegoż artykułu, przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Politechnika jest szkołą wyższą oraz zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Ponosi opłaty za uczestnictwo pracowników dydaktyczno-naukowych w imprezach z dziedziny nauki i edukacji, które odbywają się poza granicami kraju. Imprezy organizowane są w różnych formach, a w szczególności: konferencji, sympozjów i seminariów. Na ww. spotkaniach pracownicy Politechniki często wygłaszają własne prelekcje, referaty, zabierają głos w dyskusji na dany temat. Aby móc uczestniczyć w konferencji/sympozjum/seminarium, pracownik Uczelni zobowiązany jest przed terminem spotkania wnieść opłatę i wówczas nabywa on prawo wstępu na ww. imprezę. Opłata za uczestnictwo w imprezie również może obejmować w szczególności: wyżywienie, noclegi, materiały konferencyjne.

Na tym tle Politechnika powzięła wątpliwości dotyczącą opodatkowania ww. usług.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawne należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy uczestnictwo pracowników dydaktyczno-naukowych Politechniki w konferencji (sympozjum, seminarium) zagranicznej ma "bierny" charakter, tj. pracownicy będą uczestniczyć w niej jako "słuchacze", opłata za takie uczestnictwo jest odpłatnością za usługę wstępu na wydarzenie naukowe. W związku z powyższym, miejscem świadczenia tej usługi - w myśl ww. art. 28g ust. 1 ustawy - jest miejsce gdzie konferencja się odbywa.

Natomiast w przypadku, gdy pracownicy dydaktyczno-naukowi Politechniki biorą "aktywny" udział w konferencji naukowej przepis art. 28g ust. 1 ustawy nie ma zastosowania. Wówczas bowiem opłata za uczestnictwo nie obejmuje usługi wstępu na imprezę naukową, ale prawo do brania w niej aktywnego udziału. W takiej sytuacji - stosownie do ogólnej zasady, wynikającej z art. 28b ust. 1 ustawy - miejscem świadczenia takiej usługi będzie kraj położenia siedziby usługobiorcy (Politechniki). W związku z tym usługa ta będzie podlegała opodatkowaniu w kraju, w ramach importu usług.

W związku z powyższym stanowisko Politechniki należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.