ITPP2/443-1501/11/AW

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 16 stycznia 2012 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP2/443-1501/11/AW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 października 2011 r. (data wpływu 24 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku obowiązującej do usług w zakresie likwidacji szkód - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 października 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku obowiązującej do usług w zakresie likwidacji szkód.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą polegającą m.in. na działalności agencyjnej pośrednika ubezpieczeniowego, występując jednocześnie jako podmiot czterech stosunków prawnych, tj. umowy agencyjnej z dnia 31 stycznia 2003 r., umowy o współpracy w zakresie likwidacji szkód z dnia 31 grudnia 2003 r., umowy o pracę z dnia 3 stycznia 2005 r. oraz umowy o współpracy w zakresie obsługi sieci sprzedaży z dnia 31 marca 2009 r., zawartych z Towarzystwem Ubezpieczeń S.A. (...). Na podstawie umowy o współpracy w zakresie likwidacji szkód, wykonuje Pan zlecone przez ww. TU S.A. czynności związane z likwidacją szkód zgłoszonych na terenie województwa (...), (...) i (...), powstałych w wyniku zdarzeń objętych umowami ubezpieczenia zawartymi przez Pana firmę na podstawie ww. umowy agencyjnej, agentów spółki akcyjnej - na podstawie zawartych umów, przekazanych do obsługi technicznej Pana firmie, zgodnie z umową o współpracy w zakresie obsługi techniczno-informatycznej sieci sprzedaży, oraz jednostki terenowe spółki akcyjnej. Samodzielnie likwiduje Pan szkody przekazane do likwidacji przez TU SA począwszy od przyjęcia zgłoszenia szkody i ustalenia jej rozmiaru, do wyliczenia wartości odszkodowania włącznie. Likwiduje Pan również tzw. szkody obce (tekst jedn.: szkody powstałe z polis wystawianych przez inne jednostki organizacyjne TU), jeśli jednostka terytorialna ponosząca odpowiedzialność odszkodowawczą nie zastrzeże bezpośredniej i samodzielnej jej likwidacji. Na podstawie ww. umowy, likwiduje Pan szkody w sposób rzetelny, bezstronny, właściwie udokumentowany, zgodnie z przepisami prawa cywilnego oraz ogólnymi warunkami ubezpieczeń TU obowiązującymi w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia oraz instrukcjami i wytycznymi wydanymi w tym zakresie przez TU. Z tytułu wykonywanych usług otrzymuje Pan wynagrodzenie ryczałtowe określone kwotowo za likwidację poszczególnych rodzajów szkód, które wypłacane jest w okresie miesięcznym za szkody zlikwidowane w danym miesiącu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ww. stanie faktycznym, od dnia 1 stycznia 2011 r. usługi w zakresie likwidacji szkód, począwszy od przyjęcia zgłoszenia szkody i ustalenia jej rozmiaru, do wyliczenia wartości odszkodowania włącznie, powstałych w wyniku zdarzeń objętych umowami ubezpieczenia zawartymi przez Pana, agentów TU SA lub jednostek terenowych, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług są zwolnione od podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, powołującego treść przepisów art. 43 ust. 1 pkt 37 i art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, usługi świadczone na podstawie umowy o współpracy w zakresie likwidacji szkód stanowią usługi zwolnione na gruncie przepisów tej ustawy.

Zauważył Pan, iż według z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.), przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych. Czynności ubezpieczeniowe na podstawie ww. ustawy, stanowią m.in.: zawieranie umów ubezpieczenia, składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania, ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów, ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych, a także wypłacanie odszkodowań. Powyższy katalog wymienia również likwidację szkód, t.j. zespół działań prowadzących do pokrycia uszczerbku w prawach materialnych i niematerialnych ubezpieczonego. Ustawodawca jednocześnie postanowił, iż zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie ww. czynności, innym podmiotom. Czynności wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Wskazał Pan, że w przedmiotowym stanie faktycznym wszystkie czynności są wykonywane w imieniu i na rzecz TU SA.

Po powołaniu art. treści 135 pkt 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L . 347 z późn. zm.) stwierdził Pan, że zakres znaczeniowy wyrażenia "transakcje ubezpieczeniowe" użyty w treści Dyrektywy VAT, obejmuje wszystkie czynności ubezpieczeniowe.

Nadmienił Pan, iż w orzeczeniu z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie C-8/01 (Assurandor-Societetet działające w imieniu Taksatorringen) TS UE zauważył, że Szósta Dyrektywa nie definiuje ani pojęcia transakcji ubezpieczeniowych, ani transakcji pokrewnych dokonywanych przez brokerów i agentów ubezpieczeniowych. Jednakże orzekł, iż podstawowym elementem transakcji ubezpieczeniowej w ogólnym rozumieniu jest to, że ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zamian za uprzednią zapłatę składki, zapewnić ubezpieczonemu, w przypadku zmaterializowania się pokrywanego ryzyka, usługę uzgodnioną w chwili zawarcia umowy. Trybunał stwierdził, że wyrażenie transakcje ubezpieczeniowe nie obejmuje jedynie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale ma na tyle szerokie znaczenie, by co do zasady objąć świadczenie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam ubezpieczycielem nie jest, lecz w ramach polisy grupowej, nabył takie świadczenie dla swoich klientów poprzez skorzystanie z usług ubezpieczyciela, który przejął ubezpieczane ryzyko.

Jednocześnie w ww. wyroku Trybunał zauważył, iż art. 13 (B) (a) Szóstej Dyrektywy z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować tak, że szacowanie szkód w pojazdach prowadzone w imieniu swoich członków przez stowarzyszenie, którego członkami są spółki ubezpieczeniowe (w stanie faktycznym sprawy), nie stanowi ani transakcji ubezpieczeniowych, ani transakcji pokrewnych do transakcji ubezpieczeniowych, wykonywanych przez brokerów lub agentów ubezpieczeniowych w rozumieniu tego przepisu.

Wskazał Pan, że w innym orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 (Card Protection Plan Ltd.) TS UE zdefiniował usługi ubezpieczeniowe jako świadczenie określone w umowie (polisie) na wypadek zmaterializowania się ryzyk objętych ubezpieczeniem w zamian za wynagrodzenie (składkę ubezpieczeniową) pobrane przed wystąpieniem zdarzenia objętego polisą. Trybunał uznał, że pojęcie to obejmuje również przypadki, gdy klient objęty jest ubezpieczeniem zakupionym przez dostawcę usługi od towarzystwa ubezpieczeniowego. Warunkiem uznania usługi za zwolnioną na podstawie art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy VAT (który zastąpił art. 13 (B) (a) Szóstej Dyrektywy) jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy dostawcą usługi (podmiotem ubezpieczającym lub podmiotem pośredniczącym), a klientem (ubezpieczonym), którego przedmiotem jest świadczenie na wypadek zmaterializowania się określonych w umowie ryzyk. W konsekwencji Trybunał stwierdził, iż określenie "transakcje ubezpieczeniowe", o których mowa w art. 13 (B) (a) Szóstej Dyrektywy, jest na tyle szerokie, że obejmuje również przypadki, gdzie podatnik niebędący ubezpieczycielem, posiadający polisę generalną, umożliwia skorzystanie z tej ochrony swoim klientom, wobec których ryzyko ubezpieczenia ponosi firma ubezpieczeniowa.

Podniósł Pan, że szerokie rozumienie pojęcia "transakcje ubezpieczeniowe" TS UE potwierdził również w orzeczeniu z 7 grudnia 2006 r. w sprawie C-13/06 (Komisja Europejska przeciw Grecji). Trybunał w powołanym rozstrzygnięciu przyjął, że pojęcie "transakcje ubezpieczeniowe" charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel w zamian za składkę zobowiązuje się do świadczenia określonego w chwili zawarcia umowy. Świadczenie to może zostać spełnione zarówno w formie pieniężnej, jak i w naturze. Trybunał podkreślił, iż zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego pojęcie pomocy w zakresie ubezpieczenia obejmuje również działalność świadczoną na rzecz osób, które uległy wypadkom, w przypadku awarii pojazdu pomoc taka obejmuje np. naprawę awarii na miejscu bądź przewiezienie pojazdu w miejsce, gdzie awaria taka może zostać usunięta.

Nadmienił, że w orzeczeniu z dnia 3 kwietnia 2008 r. w sprawie C-124/07 (J.C.M. Beheer) TS UE sformułował tezę, iż art. 13 część B lit. a) Szóstej Dyrektywy musi być interpretowany w ten sposób, że okoliczność, iż broker lub pośrednik ubezpieczeniowy nie pozostaje w bezpośrednim stosunku ze stronami umowy ubezpieczenia lub reasekuracji, do zawarcia której się przyczynia, lecz pozostaje z nimi jedynie w pośrednim stosunku, za pośrednictwem innego podatnika, który sam pozostaje w bezpośrednim stosunku z jedną ze stron tej umowy, i z którym ów broker lub pośrednik ubezpieczeniowy jest związany umownie, nie wyklucza, by świadczone przez niego usługi były zwolnione od podatku od wartości dodanej na mocy tego przepisu.

W powyższym orzeczeniu TS UE jednoznacznie zauważył, iż podmioty gospodarcze mają możliwość wyboru najbardziej odpowiadającego im modelu organizacyjnego działalności, bez zagrożenia, iż wykonywane czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania VAT. Zatem to nie status podmiotu, który świadczy określoną usługę rozstrzygać może o jej zwolnieniu z opodatkowania, tylko jej ekonomiczny charakter. Istotą regulacji przewidzianej w Dyrektywie VAT jest bowiem zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych oraz agentów ubezpieczeniowych.

Zauważył Pan, że polski ustawodawca w ustawie o podatku od towarów i usług posługuje się pojęciem "usługi", rozumiejąc przez nią (art. 8 ust. 1 ustawy) każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Ustawodawca określając usługi zwolnione od podatku wymienia również usługi ubezpieczeniowe, nie podając jednakże ich definicji legalnej. Stwierdził Pan, że wykładnia gramatyczna wskazuje, iż zakres znaczeniowy pojęcia "usługa ubezpieczeniowa" należy ustalić na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Usługę stanowi każde świadczenie na rzecz innego podmiotu, które nie jest dostawą towaru. Ponieważ ma to być świadczenie ubezpieczeniowe powinno być ono działaniem wynikającym ze stosunku ubezpieczenia.

Podniósł, że likwidacja szkody jest bezsprzecznie wyodrębnionym, właściwym i niezbędnym elementem usługi ubezpieczeniowej. Świadczy o tym nie tylko charakter materialny tego procesu, ale również fakt odrębnej regulacji prawnej zawartej w przepisach Kodeksu cywilnego (art. 817) oraz w ustawie o działalności ubezpieczeniowej (art. 16, art. 22 ust. 1, art. 25). Jest to zatem istotna i konieczna część tej usługi. Stanowi ona urzeczywistnienie ochrony ubezpieczeniowej w przypadku wystąpienia zdarzenia objętego umową ubezpieczenia. Likwidacja szkody, jako proces, stanowi odrębną całość (początek stanowi zgłoszenie szkody, a zakończenie, realizacja świadczenia ubezpieczeniowego lub jego odmowa). Pokreślił Pan, że proces działań podejmowanych w ramach likwidacji szkody prowadzi do wypełnienia właściwej umowy ubezpieczenia, w sytuacji wystąpienia zdarzenia objętego tą umową. Postępowanie likwidacyjne stanowi element składowy działalności ubezpieczeniowej, który szczegółowo określa art. 16 ustawy. W ramach tego postępowania ubezpieczyciel wykonuje określone czynności, które zmierzają do ustalenia odpowiedzialności z tytułu umowy ubezpieczenia Ustawa o działalności ubezpieczeniowej definiuje te czynności jako postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia.

Wskazał Pan, iż z dniem 1 stycznia 2011 r. ustawodawca zlikwidował załącznik nr 4 do ustawy zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku. W pozycji 3 tego załącznika wymieniono usługi pośrednictwa finansowego (Sekcja J ex (65-67) PKWiU), obejmujące usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym i ubezpieczeniami. Dział ten obejmował również usługi pomocnicze w stosunku do ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych. Do 31 grudnia 2010 r. analizowane usługi podlegały zwolnieniu od podatku. Istota zmian wprowadzonych od 1 stycznia 2011 r. polega na odstąpieniu od identyfikacji usług zwolnionych od podatku przy pomocy klasyfikacji statystycznych oraz określenie ich zakresu z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów. Dodał, że doprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług ubezpieczeniowych i finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego i ubezpieczeniowego.

Stwierdził Pan, iż zwolnienie usług ubezpieczeniowych oparte zostało na obiektywnych kryteriach i nie jest uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Regulacja ta odpowiada orzecznictwu TS UE, który wielokrotnie, jeszcze pod rządami art. 13 (B) Dyrektywy VAT wskazywał, że Państwo Członkowskie nie może ograniczać zakresu zwolnienia transakcji ubezpieczeniowych wyłącznie do usług ubezpieczycieli prowadzących działalność ubezpieczeniową na podstawie zezwolenia wydanego przez organ państwowy. Oznacza to, że nie ma przeszkód by zwolnieniem objęty był podmiot inny niż zakłady ubezpieczeń, o których mowa w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej. Podniósł, iż porównanie brzmienia hipotez norm prawnych, tj. art. 43 ust. 1 ustawy i załącznika nr 4 do ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r.) oraz art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy i art. 43 ust. 13 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r.) prowadzi do wniosku, iż nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług ma charakter jedynie porządkowy. W jej wyniku nastąpiło jedynie przeniesienie usług zwolnionych (wymienionych w załączniku nr 4) do treści ustawy. Podkreślił Pan, iż dyspozycja analizowanej normy prawnej nie uległa zmianie, nie doszło do zawężenia katalogu usług zwolnionych od podatku od towarów i usług w wyniku nowelizacji ustawy. Dodał, że ograniczenie zwolnienia od podatku od towarów i usług w zakresie likwidacji szkód tylko do usług świadczonych przez zakłady ubezpieczeń skutkowałoby zakłóceniem konkurencji. Część usług byłaby zwolniona od podatku, w zależności od tego, czy czynności likwidacyjne wykonuje zakład ubezpieczeń, czy też podmiot zewnętrzny na jego zlecenie. Sprzeciwia się to nie tylko wykładni art. 135 pkt 1 lit. a Dyrektywy VAT wskazującej na wyłącznie przedmiotowy zakres zwolnienia, ale również jest to sprzeczne z zasadą racjonalności ustawodawcy (na podstawie art. 3 ust. 5 i 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej niektóre czynności ubezpieczeniowe mogą być zlecane podmiotom zewnętrznym).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Treść ust. 2a ww. artykułu wskazuje, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Stawka podatku, w oparciu o art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (art. 146a pkt 1 ustawy).

Według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

W ust. 13 powołanego artykułu, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (ust. 14 ww. artykułu).

Zgodnie ust. 15 tegoż artykułu, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Przepisy unijne również zawierają regulacje odnoszące się do usług ubezpieczeniowych.

W świetle art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE Nr 347/1 z późn. zm.), państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Dyrektywa, jak również ustawa o podatku od towarów i usług, nie zawierają definicji usług ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych do nich, świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, zajętym w powołanym przez Pana wyroku C-8/01 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie Taksatorrigen, istotą transakcji ubezpieczeniowej jest, w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skandia C-240/99, paragraf 37).

Trybunał orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skania, Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) Szóstej Dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym. W ww. orzeczeniu rozstrzygnięto, że wyceny szkód pojazdów silnikowych dokonane przez stowarzyszenie w imieniu swoich członków, będących firmami ubezpieczeniowymi nie są transakcjami ubezpieczeniowymi ani usługami pokrewnymi transakcjom ubezpieczeniowym, które świadczą maklerzy lub przedstawiciele ubezpieczeniowi, w znaczeniu tego postanowienia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą polegającą m.in. na działalności agencyjnej pośrednika ubezpieczeniowego, występując jednocześnie jako podmiot czterech stosunków prawnych, tj. umowy agencyjnej, umowy o współpracy w zakresie likwidacji szkód, umowy o pracę oraz umowy o współpracy w zakresie obsługi sieci sprzedaży, zawartych z Towarzystwem Ubezpieczeń S.A. Na podstawie umowy o współpracy w zakresie likwidacji szkód, wykonuje Pan zlecone przez ww. TU czynności związane z likwidacją szkód zgłoszonych na terenie województwa (...), (...) i (...), powstałych w wyniku zdarzeń objętych umowami ubezpieczenia zawartymi przez Pana firmę na podstawie ww. umowy agencyjnej, agentów spółki akcyjnej - na podstawie zawartych umów, przekazanych do obsługi technicznej Pana firmie, zgodnie z umową o współpracy w zakresie obsługi techniczno-informatycznej sieci sprzedaży, oraz jednostki terenowe spółki akcyjnej. Samodzielnie likwiduje Pan szkody przekazane do likwidacji przez TU począwszy od przyjęcia zgłoszenia szkody i ustalenia jej rozmiaru, do wyliczenia wartości odszkodowania włącznie. Likwiduje Pan również tzw. szkody obce (tekst jedn.: szkody powstałe z polis wystawianych przez inne jednostki organizacyjne TU), jeśli jednostka terytorialna ponosząca odpowiedzialność odszkodowawczą nie zastrzeże bezpośredniej i samodzielnej jej likwidacji.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że działając na postawie umowy o współpracy nie wykonuje Pan czynności ubezpieczeniowych w rozumieniu powołanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Czynność ubezpieczeniowa charakteryzuje się bowiem tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia, do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. W niniejszej sprawie nie występuje Pan w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Zauważyć należy, iż "czynność ubezpieczeniowa", w każdym wypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia od tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisanego stanu faktycznego wynika, iż między Panem, a klientami nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Ponadto treść wniosku wskazuje, że nie świadczy Pan usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji czynności wykonywane przez Pana na rzecz i w imieniu TU, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Ponadto wskazać należy, że czynności wykonywanych przez Pana (likwidacja szkód na rzecz i w imieniu Towarzystwa Ubezpieczeń) nie można uznać za usługi stanowiące element usługi ubezpieczeniowej lub asekuracyjnej, bądź też usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, która sama w sobie stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia tych usług.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy, ustawodawca uzależnia od łącznego spełnienia określonych warunków. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że przedmiotowe usługi muszą być właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi podstawowej, tj. usługi ubezpieczeniowej. Zgodnie z obowiązującymi zasadami wykładni, w przypadku zwolnień od podatku, przepisów regulujących te kwestie nie wolno interpretować w sposób rozszerzający, lecz możliwie wąsko. Aby uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. W przedmiotowej sprawie usług wykonywanych przez Pana na rzecz TU nie można uznać za usługi właściwe do wykonania usługi podstawowej, tj. usługi ubezpieczeniowej. Z treści wniosku wynika bowiem, iż nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku od towarów i usług, świadczonej przez zakład ubezpieczeniowy, który dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w ramach polisy ubezpieczeniowej. Natomiast wykonywane przez Pana czynności zmierzają do wyceny i likwidacji szkód majątkowych. Tak więc czynności te nie są działaniami nastawionymi na świadczenie usług ubezpieczeniowych zwolnionych od podatku, a jedynie mają na celu ocenę wysokości szkód i rozmiaru odszkodowań. Przedmiotowe usługi mają wpływ na decyzje podejmowane przez TU, które zleca Panu wykonanie opisanych czynności, nie obejmują one jednak funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej.

Z uwagi na powyższe przedmiotowe usługi, wykonane przez Pana na podstawie umów zawartych z Towarzystwem Ubezpieczeniowym, nie stanowią usług właściwych do wykonania usługi podstawowej, tj. usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku w związku z art. 43 ust. 13 ustawy, bowiem nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej.

Reasumując, świadczone przez Pana na podstawie umowy o współpracy usługi w zakresie likwidacji szkód - wbrew twierdzeniu zwartemu we wniosku - nie stanowią usług ubezpieczenia i nie mogą korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, jak i ust. 13 tego artykułu. Nie są również wymienione ani w ustawie o podatku od towarów i usług, ani przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie, jako zwolnione lub opodatkowane stawką obniżoną, a zatem podlegają opodatkowaniu podstawową, 23% stawką podatku, zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Końcowo informuje się, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii sposobu opodatkowania czynności wykonywanych przez Pana na podstawie innych umów niż ww. umowa o współpracy, gdyż nie przedstawiono w tym zakresie stanowiska ani nie postawiono pytania.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl