ITPP2/443-136/08/JK - Opodatkowanie usług radcy prawnego zatrudnionego na podstawie umowy zlecenia.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2008 r. (data wpływu 11 lutego 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 6 maja 2008 r. (data wpływu 12 maja 2008 r. oraz 16 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług radcy prawnego zatrudnionego na podstawie umowy zlecenia - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług radcy prawnego zatrudnionego na podstawie umowy zlecenia.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jest Pan radcą prawnym, który obecnie świadczy pomoc prawną na podstawie umowy o pracę u kilku pracodawców w różnych zakresach etatu. Zamierza Pan zawrzeć umowę zlecenia z jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną na obsługę prawną (w rozumieniu ustawy o radcach prawnych). Umowa zlecenia będzie zawierała zapisy określające warunki jej wykonywania, wynagrodzenie oraz odpowiedzialność zleceniodawcy wobec osób trzecich. Zakres obowiązków wynikających z umowy będzie obejmował czynności wykonywane wyłącznie na rzecz zleceniodawcy, tj. udzielanie ustnych porad prawnych, sporządzanie pisemnych opinii prawnych, sporządzanie projektów umów i ewentualnie aktów prawnych (uchwały, zarządzenia) oraz zastępstwo procesowe. Wskazał Pan, iż art. 8 ust. 1 ustawy o radcach prawnych oddzielnie wymienia wykonywanie zawodu radcy prawnego na podstawie umowy cywilnoprawnej oraz w kancelarii. W Pana przypadku będzie to umowa cywilnoprawna, która będzie wykonywana w siedzibie osoby prawnej, będącej zleceniodawcą (nie posiada Pan kancelarii radcy prawnego). Obowiązek zorganizowania pracy również będzie spoczywał na zleceniodawcy. Wynagrodzenie będzie miało charakter stały (określona kwota w stosunku miesięcznym), bez dodatkowego wynagrodzenia za ewentualne sprawy sądowe i bez innych składników zmiennych. Z umowy będzie wynikał w sposób jednoznaczny, że pełną odpowiedzialność za szkodę wobec osób trzecich ponosi zleceniodawca, tj. osoba prawna, a zleceniobiorca nie ponosi odpowiedzialności wobec osób trzecich. W kwestii odpowiedzialności za błędne wykonanie określonych czynności wchodzących w skład wykonywanej obsługi prawnej wskazał Pan, iż w żadnym momencie nie będzie wchodził w stosunek prawny z osobami trzecimi (nawet podczas zastępstwa procesowego, gdyż będzie działał jako pełnomocnik w imieniu zleceniodawcy). W przypadku udzielenia błędnej porady poszkodowana osoba trzecia nie będzie miała żadnych roszczeń wobec Pana, a roszczenia będzie mogła kierować do zleceniodawcy, a Pan z tego tytułu może podlegać karom dyscyplinarnym. Wskazał Pan również, że nie prowadzi i nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej, a także nie zamierza uzyskać statutu podatnika podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej sytuacji powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług, gdyż podpisana umowa zlecenia będzie spełniała warunki wynikające z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Jednakże w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 powołanej ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W rozumieniu z art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

Z przedstawionego opisu zawartego we wniosku i uzupełnieniu wynika, że przychody, które w przyszłości zamierza Pan uzyskać objęte są zakresem art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisami o podatku dochodowym, do których ustawa w tym zakresie się odnosi. Na podstawie umowy zlecenia będzie Pan bowiem świadczył usługi obsługi prawnej na rzecz podmiotu posiadającego osobowość prawną. Usługi będą wykonywane w siedzibie zleceniodawcy (Wnioskodawca nie posiada kancelarii radcy prawnego). Zorganizowanie pracy będzie spoczywało na zleceniodawcy, a wynagrodzenie będzie miało charakter stały. Pełną odpowiedzialność za szkodę wobec osób trzecich będzie ponosił tylko zleceniodawca, a zleceniobiorca w kwestii odpowiedzialności za błędne wykonanie określonych czynności wchodzących w skład wykonywanej obsługi prawnej może podlegać karze dyscyplinarnej.

Mając na uwadze ww. przepis ustawy, stwierdzić należy, iż podpisanie umowy zlecenia spowoduje powstanie stosunku prawnego (posiadającego cechy właściwe dla stosunku pracy), w ramach którego zleceniobiorca (radca prawny) związany będzie ze zlecającym wykonanie czynności (osoba prawna) więzami prawnymi co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia, a także odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich. Stosunek prawny między zlecającym a wykonującym zlecenie wskazuje na cechy właściwe stosunkowi pracy, tj. obciąża zatrudniającego (osobę prawną) ryzykiem za wykonanie tych czynności, podporządkowuje wykonującego zlecenie co do warunków realizacji umówionych czynności jak również wynagrodzenia.

Zatem w opisanym zdarzeniu występują przesłanki, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy co oznacza, że spełnione zostały kryteria wyłączające wykonywanie tych usług z czynności podlegających przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, wykonywanie przez Pana obsługi prawnej na podstawie umowy zlecenia nie stanowi samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i w konsekwencji nie będzie Pan z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług, a wykonane czynności nie będą podlegały opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.