ITPP2/443-1128/14-2/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2014 r. (data wpływu 22 sierpnia 2014 r.), uzupełnionym w dniu 4 listopada 2014 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego przy nabyciu paliwa i części do samochodu osobowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 4 listopada 2014 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zenia pełnej kwoty podatku naliczonego przy nabyciu paliwa i części do samochodu osobowego.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Zakład działa na mocy uchwały Rady Gminy. Do wykonywania zadań własnych gminy, Zakład posiada samochody służbowe, w tym dwa osobowe. Do jego głównych zadań należy m.in. utrzymanie wodociągów i zaopatrzenie w wodę, kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz usuwanie ścieków komunalnych. Poza godzinami urzędowania Zakładu, wyznaczeni pracownicy pełnią tzw. dyżury telefoniczne. W tym celu mają do dyspozycji dwa samochody osobowe stanowiące własność Zakładu po to aby w razie wystąpienia jakiejkolwiek awarii (np. wodociągowej lub kanalizacyjnej), której usunięcie należy do obowiązków Zakładu, nie tracić czasu na dojazd do jego siedziby a bezpośrednio udać się na miejsce awarii. W czasie pełnienia dyżuru telefonicznego miejscem parkowania pojazdu służbowego jest miejsce zamieszkania pracownika pełniącego taki dyżur. Na chwilę obecną Zakład nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdów, o których mowa powyżej, gdyż nie odlicza VAT od zakupu paliwa do tych pojazdów. Zakład nie złożył do Urzędu Skarbowego informacji o tych pojazdach. Zasady użytkowania pojazdów służbowych przez pracowników określone są w regulaminie użytkowania samochodów służbowych. Ww. zasady mówią m.in., że samochód służbowy ma być wykorzystywany wyłącznie do zadań związanych z działalnością Zakładu. Ponadto pracownicy korzystający z samochodów służbowych posiadają własne pojazdy (samochody).

Okolicznościami obiektywnie potwierdzającymi brak wykorzystania samochodów, o których mowa we wniosku, do użytku prywatnego, są dzienne karty drogowe prowadzone przez pracowników oraz zapis w protokole przekazania pracownikowi ww. samochodu o używaniu go wyłącznie do celów służbowych;

Nadzór nad używaniem pojazdów prowadzi kierownik Zakładu. Wyrywkowo sprawdzane jest miejsce zaparkowania pojazdu oraz cel, do jakiego jest w danej chwili wykorzystywany. Kontrole prowadzone są także poza godzinami pracy Zakładu.

Aktualnie Zakład nie posiada urządzeń do prowadzenia nadzoru nad używanymi pojazdami w trakcie wykonywania obowiązków (np. GPS), ale prowadzone są rozeznania zmierzające do zakupu takich urządzeń.

Zakład zachowuje należytą staranność, aby wykluczyć możliwość użycia pojazdów do celów prywatnych pracownika. Pracownicy Zakładu poinformowani są o tym, że pojazd służbowy może być wykorzystywany wyłącznie do celów służbowych, poprzez złożenie podpisu pod instrukcją używania pojazdów służbowych. Ponadto kontrole prowadzone przez kierownika mają charakter wyrywkowy, co dodatkowo mobilizuje pracowników Zakładu do należytego stosowania się do ww. instrukcji. Trasy wyjazdu samochodów służbowych zlecane są przez kierownika Zakładu i każda trasa znajduje swoje odzwierciedlenie na prowadzonych przez pracowników kartach drogowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

* Czy w przypadku pełnienia dyżuru telefonicznego na wypadek wystąpienia awarii, w związku z tym, że pracownik parkuje i garażuje samochód służbowy w miejscu swojego zamieszkania, Zakład ma prawo w całości odliczyć VAT od zakupu paliwa i części do ww. samochodów.

* Czy należy to potraktować jako używanie samochodu służbowego do celów mieszanych.

Zdaniem Wnioskodawcy, pełnienie dyżuru telefonicznego na wypadek awarii jest zadaniem własnym, a ze względu na dość rozległe położenie miejscowości na terenach gminy, którą obsługuje, zasadnym jest garażowanie samochodu służbowego w miejscu zamieszkania pracownika pełniącego taki dyżur. Zatem uznanie ww. czynności jako wykorzystywanie samochodu służbowego wyłącznie do działalności gospodarczej Zakładu daje możliwość pełnego odliczenia VAT od zakupu paliwa i części do tych samochodów, jednak warunkiem jest zgłoszenie tego faktu w Urzędzie Skarbowym oraz prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu, zawierającej dane określone w art. 86a ust. 7 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Stosownie do dyspozycji art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie ust. 2 pkt 1 lit. a ww. artykułu, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Przez pojazdy samochodowe - stosownie do art. 2 pkt 34 ustawy - rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Natomiast na mocy art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.), przez pojazd samochodowy rozumie się pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego.

Kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego m.in. przy nabyciu paliwa do napędu samochodów czy usług naprawy są uregulowane w art. 86a ustawy o podatku od towarów i usług, który od dnia 1 kwietnia 2014 r. otrzymał, nadane ustawą z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 312), następujące brzmienie.

Zgodnie z ust. 1 pkt 1 ww. artykułu, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Stosownie do zapisu ust. 2 tegoż artykułu, do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

Na podstawie ust. 3 ww. artykułu, przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

W świetle ust. 4 powołanego artykułu, pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

Ww. przepisy wprowadzają ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków, m.in. zakupu paliw do napędu, czy też innych wydatków eksploatacyjnych dotyczących pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przeznaczonych do użytku "mieszanego", tj. wykorzystywanych zarówno do celów związanych z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i do celów użytku prywatnego.

Jak stanowi ust. 5 ww. artykułu, warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:

Zgodnie z ust. 6 tegoż artykułu, ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności.

W myśl ust. 7 ww. artykułu, ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać:

Stosownie do treści ust. 8 ww. artykułu, w przypadku gdy pojazd samochodowy jest udostępniany osobie niebędącej pracownikiem podatnika, wpis, o którym mowa w ust. 7 pkt 4:

W świetle ust. 9 powołanego artykułu, do pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 4 pkt 2, należą:

- jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Zgodnie z ust. 10 powołanego artykułu, spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 9:

Na podstawie ust. 12 ww. artykułu, podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.

W myśl ust. 13 tegoż artykułu, w przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia.

Stosownie do treści art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika do dnia 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:

Jak stanowi ust. 2 ww. artykułu, przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez podatnika wyłącznie do dzia¬łalności gospodarczej.

W myśl ust. 3 tegoż artykułu, dopuszczalna ładowność pojazdu oraz liczba miejsc (siedzeń), o których mowa w ust. 1 pkt 2, są określane na pod¬stawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Pojazdy, które w dokumentach, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc, uznaje się również za samochody osobowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

Jak wskazano już wyżej do uzyskania prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od nabycia samochodu osobowego oraz wydatków związanych z jego utrzymaniem (takich jak np. koszty przeglądów i napraw) nie jest wystarczający jakikolwiek związek z działalnością opodatkowaną podatnika, samochód ten bowiem musi być wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Co należy rozumieć przez wykorzystanie pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej ustawodawca wskazał w art. 86a ust. 4 ustawy.

Dla celów pełnego odliczania VAT - fakt wykorzystywania ich wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. W celu dokonania pełnego odliczenia podatku muszą zostać spełnione łącznie warunki, tj. sposób wykorzystania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach ich używania, wyklucza ich użycie do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu.

Należy zauważyć, że przepisy nie określają w jaki sposób podatnik ma zapewnić w przedsiębiorstwie wyeliminowanie użytku prywatnego tego pojazdu. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów. Przy czym użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. Przykładowo może tego dokonać za pomocą wprowadzonych regulaminów, umów, zarządzeń wraz z podjęciem działań zabezpieczających ich wykonanie. Działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania pojazdów dla tych celów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów.

W odniesieniu do opisanego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że parkowanie samochodu służbowego w miejscu zamieszkania, gdzie pracownik zakładu pełni dyżur wskazuje, że obiektywnie nie można wykluczyć wykorzystania pojazdu do celów prywatnych. W takim przypadku pracownik używa samochodu służbowego celem powrotu do miejsca, w którym pełni dyżur telefoniczny, a tym samym powrotu do miejsca zamieszkania, a zatem pojazd wykorzystywany jest do celów mieszanych. Nie ma obiektywnych możliwości rozdzielenia wykorzystania tego pojazdu wyłącznie do celów działalności gospodarczej tj. powrotu do miejsca, w którym pełni dyżur i celów prywatnych - powrotu do miejsca zamieszkania. Żadne regulaminy, umowy czy też prowadzone ewidencje nie spowodują zmiany takiego stanu rzeczy. Ponadto parkowanie samochodu w miejscu zamieszkania w żadnej sytuacji nie wykluczy istnienia potencjalnych możliwości użytku tego pojazdu do celów prywatnych. Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Zakładu, że samochód wykorzystywany jest wyłącznie w celach służbowych, wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Fakt, że miejsce zamieszkania pracownika jest - w ocenie Wnioskodawcy - w okresie pełnienia dyżuru jednocześnie miejscem jego pracy i do celów dojazdu do tego miejsca wykorzystywany jest samochód udostępniony przez Zakład ma istotne znaczenie dla określenia prawa Zakładu do odliczenia podatku z otrzymywanych faktur w pełnej wysokości. Jak wskazano powyżej powoduje to, że samochód nie może być uznany za wykorzystywany jedynie do celów działalności gospodarczej, a to z kolei powoduje, że w sprawie nie może mieć zastosowania art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy. Wprowadzenie regulaminu oraz nadzoru nad używanymi pojazdami w postaci wyrywkowych kontroli nie stanowi przesłanki do pełnego odliczenia podatku naliczonego, bowiem o tym w pierwszej kolejności decyduje sposób użytkowania i reguły wykluczające obiektywnie użycie pojazdu do celów prywatnych. Tymczasem z okoliczności wskazanych we wniosku wynika, że Zakład nie ma obiektywnych możliwości wyeliminowania użycia pojazdu użytkowanego przez pracownika do użytku prywatnego. Praca pracownika pełniącego dyżur telefoniczny na wypadek awarii charakteryzuje się tym, że niemożliwe jest dokładne określenie z góry w jakim czasie (danego dnia) samochód będzie wykorzystywany do realizacji obowiązków na rzecz Zakładu. Zatem z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że istnieją realne możliwości wykorzystania samochodu do celów prywatnych pracownika.

W związku z tym, Zakładowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku w pełnej wysokości z otrzymanych faktur, dokumentujących wydatki związane z samochodami służbowymi pracowników.

Skoro z wniosku wynika, że pojazdy samochodowe będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych Zakładowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego z tytułu wydatków eksploatacyjnych związanych z samochodami, o których mowa we wniosku, zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy o towarów i usług, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2014 r.

Natomiast w okresie od dnia 1 kwietnia 2014 r. do dnia 30 czerwca 2015 r., Zakładowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, przeznaczonych do napędu ww. pojazdów samochodowych wykorzystywanego do celów "mieszanych" tj. do działalności gospodarczej i do celów prywatnych, z uwagi na treść art. 12 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

W świetle powyższych ustaleń stanowisko Zakładu należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.