ITPP2/443-1123b/09/AD - Możliwość odliczenia i ubiegania się o zwrot podatku VAT związanego ze świadczeniem usług udzielania pożyczki na rzecz kontrahenta z Norwegii.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2009 r. (data wpływu 31 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia i ubiegania się o zwrot podatku naliczonego związanego ze świadczeniem usług udzielenia pożyczki na rzecz kontrahenta z Norwegii - jest prawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2009 r. został złożony wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia i ubiegania się o zwrot podatku naliczonego związanego ze świadczeniem usług udzielenia pożyczki na rzecz kontrahenta z Norwegii.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka, która jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi działalność finansową w zakresie udzielania kredytów, usługową - z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, sklasyfikowaną jako PKD - 6492Z. W ramach swej działalności, na podstawie umowy z dnia 6 października 2008 r., udzieliła pożyczki kontrahentowi posiadającemu siedzibę w Norwegii. Pożyczka jest w drodze aneksów przedłużana na nowe okresy, z ustaleniem oprocentowania oraz możliwością jej wcześniejszej, częściowej spłaty. Odsetki od pożyczki są wpłacane na konto Spółki lub kapitalizowane (zgodnie z postanowieniami umowy).

W momencie otrzymania odsetek (będących wynagrodzeniem za udostępniony kapitał), jak również ich kapitalizacji, Spółka wystawia fakturę VAT, traktując przedmiotową transakcję, jako niepodlegającą opodatkowaniu na terytorium Polski. Spółka nie realizuje innych transakcji związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W ramach prowadzonej działalności dokonywała nabyć towarów/usług związanych ze świadczeniem wskazanej usługi i otrzymała od kontrahentów faktury VAT z wykazanym na nich podatkiem naliczonym.

Jednocześnie, mając na względzie odpowiednie przepisy obowiązujące w Norwegii, kontrahent Spółki nabywając usługi finansowe świadczone przez nią (polegające na udzieleniu pożyczki) powinien, zgodnie z odpowiednimi przepisami obowiązującymi na terenie tego kraju, na gruncie lokalnego podatku od wartości dodanej, potraktować takie usługi jako podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, lecz korzystające ze zwolnienia (tj. efektywnie rozliczyć lokalny "import usług" z tego tytułu, zwolniony z opodatkowania lokalnym podatkiem od wartości dodanej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązujących w okresie od dnia 1 stycznia 2010 r., Spółka będzie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, związanego z nabyciem towarów i usług dotyczących świadczonych przez nią usług, a polegających na udzieleniu pożyczki/kredytu, których miejscem świadczenia będzie terytorium państwa trzeciego i w konsekwencji czego będzie uprawniona do ubiegania się o zwrot bezpośredni odpowiednich kwot podatku naliczonego na rachunek bankowy...

Zdaniem Wnioskodawcy, z wykazanego stanu faktycznego wynika, że świadczy usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, którego treść powołał.

W przypadku usług świadczonych na rzecz podmiotów spoza UE, miejsce świadczenia usług sklasyfikowanych jako działalność finansowa w zakresie udzielania kredytów, usługowa - z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD-6492Z), w stanie prawnym obowiązującym do dnia 1 stycznia 2010 r., jest określane zgodnie z przepisami art. 27 ust. 3 pkt 1 oraz art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy. Spółka wskazała, że stosownie do art. 2 pkt 5 ustawy, przez terytorium państwa trzeciego rozumie się terytorium państwa niewchodzące w skład terytorium Wspólnoty. W przypadku świadczenia przez nią usług na rzecz podmiotu posiadającego siedzibę w Norwegii, miejscem świadczenia omawianych usług finansowych będzie terytorium Norwegii, tj. terytorium państwa trzeciego.

Zauważyła, że zasada wyrażona w art. 86 ust. 1 ustawy przewiduje, iż podatnikowi, o którym mowa w art. 15, co do zasady przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jedynie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (z zastrzeżeniem przepisów szczególnych). Wskazała, że ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje również pewne ustępstwa w tym zakresie, a przykładem tego jest przepis art. 86 ust. 9 ustawy, zgodnie z którym podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu importu lub nabycia towarów i usług dotyczących określonych usług, w przypadku gdy usługi te są wykonywane na terytorium kraju, ale miejscem ich świadczenia, zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy, jest terytorium państwa trzeciego lub gdy usługi te dotyczą bezpośrednio towarów eksportowanych. Uprawnienie to przysługuje jedynie pod warunkiem, gdy podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Powyższe uregulowanie odnosi się m.in. do czynności udzielania i pośrednictwa w udzieleniu kredytu oraz zarządzania kredytem przez kredytodawcę (art. 86 ust. 9 pkt 2 ustawy), co do zasady zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem na terytorium kraju.

Spółka podniosła, że istota tego uregulowania sprowadza się do umożliwienia odliczania podatku naliczonego podmiotom dokonującym różnorakich transakcji finansowych na rynku międzynarodowym, w celu zwiększenia ich konkurencyjności w stosunku do podmiotów spoza UE. Gdyby bowiem uniemożliwić takim podmiotom odliczanie podatku naliczonego przy dokonywanych zakupach, koszty ich usług byłyby wyższe niż podobnych podmiotów działających z krajów, w których nie istnieje podatek od wartości dodanej lub podatek o podobnym charakterze. Zakłóciłoby to zatem konkurencyjność firm mających siedzibę na terenie UE (w takiej sytuacji bowiem podmioty te ponosiłyby koszt podatku w kraju siedziby, choć konsumpcja świadczonych przez nich usług miałaby miejsce poza granicami UE).

Spółka zwróciła uwagę, iż art. 86 ust 9 pkt 2 ustawy jest przeniesieniem na grunt polskiego prawa przepisu art. 17 ust. 3 lit. c) oraz art. 13 część B lit. d) 1, Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (77/388/EWG), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r., zastąpionych od dnia 1 stycznia 2007 r. przez art. 169 lit. c) i art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którymi państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania transakcje: udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę, a jeżeli nabywca tych usług ma siedzibę poza Wspólnotą lub jeżeli transakcje te są bezpośrednio związane z towarami, które mają być przedmiotem eksportu poza Wspólnotę - podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług wykorzystywanych do świadczenia tych usług.

Wskazała, iż na gruncie przepisów Szóstej Dyrektywy zapadło orzeczenie C 281/91 Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w którym dokonano interpretacji zawartego w tym artykule określenia "przyznawania i negocjowania kredytu". W wyroku tym (w punktach 13 i 14) Trybunał uznał, iż pomimo tego, że zwolnienia z opodatkowania przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy powinny być interpretowane ściśle, to wobec braku doprecyzowania określeń pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy, wyrażenie "udzielanie i negocjowanie kredytów" powinno być interpretowane na tyle szeroko, aby zawierało również udzielanie tzw. kredytu kupieckiego (z tytułu odroczonej płatności). Trybunał nie zgodził się przy tym ze zdaniem Komisji Europejskiej, że przepis ten odnosi się jedynie do pożyczek i kredytów udzielanych przez instytucje bankowe i finansowe. ETS wskazał przy tym, iż interpretacja ta powinna uwzględniać fakt, iż wspólny system opodatkowania wprowadzany Szóstą Dyrektywą zakłada w szczególności równe traktowanie podatników.

Ta zasada byłaby zachwiana, jeśli kupujący poniósłby koszty podatku przy kredycie udzielanym przez dostawcę, podczas gdy poszukując kredytu w banku lub u innego pożyczkodawcy otrzymałby kredyt zwolniony od podatku od towarów i usług. Spółka wyjaśniła, że jakkolwiek przywołane rozstrzygnięcie ETS nie dotyczy bezpośrednio przypadku Spółki (w analizowanym stanie faktycznym mamy bowiem do czynienia z realną pożyczką/kredytem, nie zaś z tzw. "kredytem kupieckim"), pokazuje ono, iż sposób interpretacji sformułowań dotyczących zwolnienia od podatku czynności udzielania pożyczek/kredytów powinien być na tyle szeroki, aby objąć efektywnie każde "udostępnienie" kapitału za wynagrodzeniem, stanowiące odrębną transakcję w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na "status" pożyczkodawcy/kredytodawcy (tzn. bez względu na to, czy jest on instytucją finansową/ bankową).

Spółka podniosła, że biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż art. 13 część B lit. d) 1 Szóstej Dyrektywy oraz art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady oraz odpowiednie przepisy polskiej ustawy o podatku od towarów i usług, należy interpretować w ten sposób, iż odnoszą się one do pożyczek i kredytów udzielanych zarówno przez instytucje bankowe i finansowe, jak i innych podatników. Tym samym - w ocenie Spółki - należy uznać, iż odwołujące się do powyższych przepisów art. 17 ust. 3 lit. c) Szóstej Dyrektywy i art. 169 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, oraz odpowiednie przepisy polskiej ustawy o podatku od towarów i usług, pozwalają na odliczenie podatnikom podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług, o ile są one wykorzystywane do świadczenia wspomnianych usług o charakterze finansowym.

Według Spółki art. 86 ust. 9 pkt 2 ustawy, umożliwia odliczenie podatku naliczonego z tytułu importu lub nabycia towarów i usług dotyczących usług polegających na udzielaniu pożyczek/kredytów, w przypadku gdy usługi te są wykonywane na terytorium kraju, ale miejscem ich świadczenia, zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy, jest terytorium państwa trzeciego (uprawnienie to przysługuje pod warunkiem posiadania dokumentów, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami).

Spółka zwróciła uwagę, iż powyższe stanowisko będzie miało zastosowanie również po dniu 1 stycznia 2010 r., gdyż zmiany wprowadzane w ustawie o podatku od towarów i usług z tym dniem nie będą miały wpływu na powyżej przedstawioną ocenę działalności Spółki. Pomimo uchylenia z dniem 1 stycznia 2010 r. art. 27 ustawy o podatku od towarów i usług, dodano art. 28a pkt 1 lit. a) i art. 28b ust. 1, zgodnie z którymi usługi pośrednictwa finansowego świadczone przez Spółkę na rzecz podmiotu, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6 ustawy, będą opodatkowane w miejscu, w którym podmiot będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania. Oznacza to, że opodatkowanie usług świadczonych przez Spółkę nastąpi w miejscu siedziby usługobiorcy, tj. w Norwegii.

Podobnie drobne zmiany w treści art. 89 ust. 9 ustawy, dostosowują jedynie brzmienie tego przepisu do zmienianych uregulowań dotyczących miejsca świadczenia usług, nie wpływając na jego merytorykę. Spółka uważa, że na tej podstawie w przypadku tożsamym opisanym w stanie faktycznym, będzie Jej przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego również po 1 stycznia 2010 r.

Spółka stwierdziła, że mając na uwadze powyższe, a także zapisy art. 87 ust. 5 i 5a ustawy o podatku od towarów i usług, jednocześnie pamiętając, iż udzielanie pożyczek/kredytów podmiotom spoza UE jest jedyną Jej działalnością, będzie przysługiwało Jej prawo do zwrotu odpowiednich kwot podatku naliczonego na rachunek bankowy, a także prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług w zakresie w jakim wykorzystywane będą one do świadczenia ww. usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednocześnie wskazuje się, że kwestię dotyczącą stanu faktycznego w zakresie możliwości odliczenia i ubiegania się zwrot podatku naliczonego związanego ze świadczeniem usług udzielenia pożyczki na rzecz kontrahenta z Norwegii rozstrzygnięto w interpretacji znak ITPP2/443-1123a/09/AD.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej datowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.