ITPP2/443-1023/11/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2011 r. (data wpływu 18 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów - jest prawidłowe.

W dniu 18 lipca 2011 r. został złożony wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Dnia 5 grudnia 2000 r. otrzymała Pani w formie darowizny od siostry 1/3 udziału we współwłasności nieruchomości stanowiącej niezabudowaną, nieuzbrojoną oraz przeznaczoną pod pas zieleni działkę gruntu o numerze 558 o powierzchni 0,9774 ha. Na tą okoliczność sporządzono w Sądzie Rejonowym księgę wieczystą. Powyższy grunt został wcześniej t.j. dnia 6 listopada 1990 r., umową darowizny przekazany siostrze przez ojca. Dnia 22 października 2004 r. Prezydent Miasta wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego dla zamierzenia inwestycyjnego polegającego na budowie ulicy G. do skrzyżowania, obejmującego m.in. działkę 558. W związku z powyższym działka ta decyzją Prezydenta Miasta z dnia 27 stycznia 2006 r. została podzielona na dwie nowo wydzielone działki: nr 558/1 o powierzchni 0,8939 ha i nr 558/2 o powierzchni 0.0835 ha. Działka nr 558/2 przeznaczona została na poszerzenie pasa drogowego ulicy, natomiast przeznaczenie działki 558/1 pozostało bez zmian (w księdze wieczystej w pozycji dotyczącej sposobu korzystania widnieje zapis Ł - łąki trwałe). Lokalizacja powyższych działek nie uległa zmianie (decyzja z dnia 27 stycznia 2006 r. wydana została w oparciu o przepisy art. 104 k.p.a., art. 96 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami). Sprostowanie księgi wieczystej w zakresie podziału gruntu 558 na dwie nowo wydzielone działki 558/1 i 558/2 nastąpiło dnia 23 lipca 2008 r. w odpowiedzi na zawiadomienie Starostwa Powiatowego o występujących niezgodnościach ksiąg wieczystych z danymi zawartymi w ewidencji gruntów i budynków. W dniu 24 października 2008 r. Rada Miasta podjęła uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części obszaru miasta, w wyniku której działka 558/1 została przekształcona na teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej-wolnostojącej (oznaczenie MN37). Przekształcenia nie dokonano na Pani wniosek. W związku z pogarszającym się stanem zdrowia i sytuacją finansową (mąż Pani jest rencistą, natomiast Pani od kilku lat jest osobą bezrobotną) postanowiła Pani wraz z pozostałymi udziałowcami, którzy znajdują się w podobnej sytuacji materialnej, sprzedać posiadaną działkę o nr 558/1. Nie znalazł się chętny na zakup gruntu w całości, dlatego wystąpiła konieczność podziału gruntu na mniejsze działki. Warunkiem podziału nieruchomości na mniejsze działki, zapisanym w planie zagospodarowania przestrzennego, był nakaz stworzenia regularnych kształtów nowych działek, poprzez scalenie całego terenu wzdłuż ulicy należącego do kilkunastu właścicieli. Ponieważ grunt będący Pani współwłasnością sąsiadował z gruntami należącymi do Gminy zaistniała możliwość dokonania scalenia w obrębie nieruchomości tych dwóch właścicieli. Dlatego wystąpiła Pani, wraz z siostrami, z wnioskiem do Gminy o przeprowadzenie postępowania w sprawie scalenia i podziału nieruchomości w obrębie działek:

* 557/1 o powierzchni 0,1054 ha stanowiącej własność Gminy Miasto;

* 558/1 o powierzchni 0,8939 ha stanowiącej współwłasność w 1/3 części Pani i po 1/3 części pozostałych współwłaścicieli;

* 559/1 o powierzchni 1,3837 ha stanowiącej własność Gminy Miasto.

Dnia 23 lutego 2010 r. Rada Miasta podjęła uchwałę o scaleniu powyższych działek. Podjęcie decyzji o scaleniu Rada Miasta uzasadniła tym, że wąski i długi kształt działek, położony pod kątem 50 w stosunku do ulicy, pochodzący z okresu rolniczego przeznaczenia gruntów, kolidował z ukształtowaniem terenu i uniemożliwiał realizację racjonalnie zaprojektowanego zespołu zabudowy wraz z drogami dojazdowymi elementów w przestrzeni, uwzględniającego w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, środowiskowe, techniczne oraz kompozycyjno-estetyczne. Na postępowaniu scaleniowym najbardziej zyska Miasto, gdyż z terenu w kształcie trójkąta, bardzo trudnego do podziału, powstaną ładne i ustawne działki. W zamian za nieruchomości objęte scaleniem i podziałem każdy z dotychczasowych właścicieli otrzyma odpowiednio na własność nieruchomości wydzielone w wyniku scalenia i podziału, których powierzchnia będzie równa powierzchni dotychczasowej jego nieruchomości. W ramach scalenia stanie się Pani współwłaścicielką 12 działek o łącznej powierzchni 0,8939 ha:

W zamian za część gruntu pod działki 1132, 1133,1134, 1135 Gmina otrzyma działki położonej w obrębie Pani współwłasności o łącznej powierzchni 0,16 ha. Sprzedaż działek będzie miała miejsce prawdopodobnie w przyszłym roku po ostatecznym zakończeniu postępowania w sprawie scalenia i podziału nieruchomości. Ponieważ każda z podzielonych działek stanowi własność trzech osób, umowa kupna-sprzedaży każdej działki będzie zawierana pomiędzy kupującym a każdym ze współwłaścicieli oddzielnie w granicach 1/3 udziału. Od 2009 r. prowadzi Pani działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych, polegającą na wynajmie w okresie od lipca do sierpnia pokoi gościnnych we własnej nieruchomości, w której zamieszkuje Pani wraz z rodziną. Nie jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług. Działalność ta jest jedynym źródłem dochodu, poza rentą męża. Podjęcie się prowadzenia działalności gospodarczej spowodowane było niemożliwością znalezienia pracy, a po założeniu przez dzieci własnych rodzin i wyprowadzeniu się z domu, wynajem pokoi okazał się sposobem na podreperowanie domowego budżetu. Od nabycia w drodze darowizny ww. udziału, przedmiotowy grunt nie był wykorzystywany przez Panią do działalności gospodarczej, ani do działalności rolniczej. Nieruchomość gruntowa nie została ujęta w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej działalności gospodarczej. Nie posiada Pani statusu rolnika ryczałtowego. Przedmiotowy grunt nie był udostępniany odpłatnie, ani nieodpłatnie innym osobom. W przeszłości nie dokonywała Pani transakcji sprzedaży innych działek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż nabytego w 2000 r., od najbliższej rodziny w drodze darowizny, do majątku prywatnego udziału w nieruchomości przeznaczonej pod pas zieleni po jej następnym podziale na mocy decyzji administracyjnej na dwie działki, określeniu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako terenu pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz w dalszej kolejności scaleniu i podzieleniu na kilkanaście działek budowlanych, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że zbywane nieruchomości gruntowe będą stanowiły sprzedaż składników majątku prywatnego, nie związanego w żadnym wypadku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a dochód uzyskany ze sprzedaży będzie stanowiło źródło utrzymania, ww. czynności nie powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Stwierdziła Pani, że o tym, iż nieruchomości gruntowe wchodzą do majątku prywatnego świadczą okoliczności ich nabycia a mianowicie darowizna. Na potwierdzenie powyższego wskazała Pani, iż w orzecznictwie sądów administracyjnych wielokrotnie było podnoszone, że czynnikiem kluczowym dla oceny statusu danego podmiotu w ramach transakcji zbycia określonego majątku jest zamiar, jaki towarzyszył jego nabyciu. Jeżeli bowiem nabycie wynikało z zamiaru, który urzeczywistnił się w momencie zbycia, można stwierdzić, że podatnik działał w sposób zorganizowany, wykonując działalność handlową - nabywanie w celu sprzedaży z zyskiem. Stwierdziła Pani, że w przedmiotowym stanie faktycznym, w momencie nabycia nie istniał zamiar wykorzystania przedmiotowej nieruchomości, stanowiącej własność ojca, którego wolą było przekazać swój majątek córkom. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu odsprzedaży dla prowadzenia działalności gospodarczej w postaci handlu tym gruntem w formie zawodowej (profesjonalnej), czy stałej (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji) a w konsekwencji zorganizowanej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 powołanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem, pod pojęciem towaru należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu, ale tylko taka, która wykonana jest przez podmiot, który w związku z jej realizacją występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Podatnikami - wg zapisu ust. 1 tego artykułu - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powyzszego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Według prawa unijnego, z mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347/1, z późn. zm.), działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 cyt. Dyrektywy, państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ww. art. 9 ust. 1, w szczególności (...) dostawy działek budowlanych. Przez działkę budowlaną rozumie się każdą działkę nieuzbrojoną lub uzbrojoną, uznaną za budowlaną przez państwa członkowskie.

Ze wskazanych regulacji wynika, że dostawa gruntów, co do zasady, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W świetle zaś definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Aby dostawę towarów (np. gruntów) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takie czynności wielokrotnie, a sprzedawane towary, czy usługi zostały nabyte w celu wykorzystania w działalności gospodarczej. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że osoba fizyczna nieprowadząca regularnej, czy zorganizowanej działalności gospodarczej, dokonująca jednorazowej lub okazjonalnych transakcji, nie występuje w charakterze podatnika od towarów i usług. Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku prywatnego (np gruntu), a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, to czynność taka nie oznacza prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Wyprzedaż majątku prywatnego przez osobę fizyczną, nawet jeżeli przybierze w określonym przedziale czasowym charakter częstotliwy, nie może być uznana za działalność handlową, czyniącą tenże podmiot podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z treści złożonego wniosku wynika, że dnia 5 grudnia 2000 r. otrzymała Pani w formie darowizny od siostry 1/3 udziału we współwłasności nieruchomości stanowiącej niezabudowaną, nieuzbrojoną, przeznaczoną pod pas zieleni działkę gruntu o numerze 558 o powierzchni 0.9774 ha. Działka ta, decyzją Prezydenta Miasta z dnia 27 stycznia 2006 r., została podzielona na dwie działki: nr 558/1 o powierzchni 0,8939 ha i nr 558/2 o powierzchni 0,0835 ha. Działka nr 558/2 przeznaczona została na poszerzenie pasa drogowego, natomiast przeznaczenie działki 558/1 pozostało bez zmian (łąki trwałe). W dniu 24 października 2008 r. Rada Miasta podjęła uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części obszaru Miasta, w wyniku której działka 558/1 została przekształcona (nie na Pani wniosek) na teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej-wolnostojącej. Postanowiła Pani, wraz z pozostałymi udziałowcami, sprzedać działkę o nr 558/1. Ponieważ nie znalazł się chętny na zakup gruntu w całości, wystąpiła konieczność podziału gruntu na mniejsze działki. Warunkiem podziału nieruchomości, zapisanym w planie zagospodarowania przestrzennego, był nakaz stworzenia regularnych kształtów nowych działek poprzez scalenie całego terenu należącego do kilkunastu właścicieli. Ponieważ grunt będący Pani współwłasnością sąsiadował z gruntami należącymi do Gminy, zaistniała możliwość dokonania scalenia w obrębie nieruchomości tych dwóch właścicieli. Dlatego wraz z siostrami wystąpiła Pani z wnioskiem o przeprowadzenie postępowania w sprawie scalenia i podziału nieruchomości. Dnia 23 lutego 2010 r. Rada Miasta podjęła uchwałę o scaleniu powyższych działek. W ramach scalenia stała się Pani współwłaścicielką 12 działek o łącznej powierzchni 0,8939 ha. Sprzedaż działek będzie miała miejsce prawdopodobnie w przyszłym roku. Od 2009 r. prowadzi Pani działalność gospodarczą polegającą na wynajmie pokoi gościnnych we własnej nieruchomości, w której zamieszkuje wraz z rodziną. Nie jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotowy grunt nie był wykorzystywany przez Panią w działalności gospodarczej, ani rolniczej. Nieruchomość gruntowa nie została ujęta w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej działalności gospodarczej. Nie był udostępniany odpłatnie, ani nieodpłatnie innym osobom. Nie posiada Pani statusu rolnika ryczałtowego. W przeszłości nie dokonywała Pani transakcji sprzedaży innych działek.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż pomimo, że grunty spełniają definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy na terytorium kraju, przy planowanej sprzedaży działek o przeznaczeniu pod zabudowę mieszkaniową-jednorodzinną, nie będzie działać Pani w charakterze handlowca. Nie można bowiem stwierdzić, że nabyła Pani grunt w celu dalszej odsprzedaży, czy w celach zarobkowych, ponieważ otrzymała go w drodze darowizny i nigdy nie był związany z jakąkolwiek działalnością gospodarczą (w tym rolniczą, jak również nie był przedmiotem najmu lub dzierżawy). W konsekwencji sprzedając udziały w ww. działkach korzystać będzie Pani z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Reasumując, skoro przedmiotowe grunty, nigdy nie były wykorzystywane przez Panią w działalności gospodarczej, należy uznać, zgodnie z aktualnym orzecznictwem sądowoadministracyjnym i obowiązującymi przepisami prawa podatkowego, że sprzedaż udziału w gruncie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podkreślić jednak należy, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, co oznacza, iż w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej, zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto, mając na uwadze fakt, że stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w kwestii opodatkowania czynności dostawy nieruchomości jest Pani, niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości przez pozostałych współwłaścicieli, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną w ww. zakresie powinni wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.