ITPP2/443-1016b/08/EŁ - Uznanie za rabat pomniejszenia płatności w chwili zapłaty, dokonane przed upływem terminu płatności i obowiązek wystawienia faktury korygującej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione przez Spółkę we wniosku z dnia 26 listopada 2008 r. (data wpływu 27 listopada 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za rabat pomniejszenia płatności w chwili zapłaty, dokonanej przed upływem terminu płatności przez kontrahenta krajowego i obowiązku wystawienia faktur korygujących - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 listopada 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za rabat pomniejszenia płatności w chwili zapłaty, dokonanej przed upływem terminu płatności przez kontrahenta krajowego i obowiązku wystawienia faktur korygujących.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka zawiera z kontrahentami umowy handlowe, których nieodłącznym elementem są zapisy dotyczące procesu ustalania cen i warunków płatności za dokonane dostawy. Pewna grupa kontrahentów krajowych rozlicza zakup towarów oparty na wskazanej metodzie: kontrahenci dokonując płatności pomniejszają ją automatycznie w zależności od terminu jej dokonania, lub po upływie terminów preferencyjnych dokonują płatności w pełnej wysokości wynikającej z faktury, tzn. jeżeli są pewni, że dotrzymają terminów preferencyjnych zapłat, dokonując przelewu środków pieniężnych pomniejszają je zgodnie z zapisami zawartymi w umowie. Do chwili obecnej Spółka po zapłacie wystawia faktury korygujące, które to dokumenty w chwili rejestracji rozliczają dokonaną przez odbiorcę płatność. W przypadku odbiorców krajowych dopiero zwrot podpisanej kopii dokumentu pomniejsza podatek należny. Opisane zjawisko gospodarcze nie ma charakteru pojedynczego zdarzenia, jest to proces ciągły.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, pomniejszenie zapłaty przez odbiorcę jest instytucją odrębną od rabatu zdefiniowanego w art. 29 ust. 4 ustawy, choć niewątpliwie o zbliżonym efekcie ekonomicznym. Na gruncie ww. artykułu pojęcie "rabat" oznacza bonifikatę, upust, uznaną reklamację oraz skonto. Definicja ta ma charakter pełny, co oznacza, że należy ją rozumieć ściśle i nie można traktować jako rabatu żadnego innego zdarzenia nie wymienionego w tej definicji. Definicja cytowana posługuje się jednak pojęciami niezdefiniowanymi w tekście ustawy. W tej sytuacji - zdaniem Wnioskodawcy - należy się odwołać do definicji pozaustawowych które są następujące:

Rabat odnosi się więc zawsze do obniżenia ceny sprzedawanego towaru, podczas gdy umowna zgoda na pomniejszenie płatności w istocie jest formą dzielenia się przez sprzedającego z kupującym wypracowanym przy jego udziale zyskiem. Niezaprzeczalnie szybka zapłata poprawia również płynność finansową sprzedawcy. Zmniejszenie zapłaty przez odbiorcę w żaden sposób nie zmienia ustalonych w umowie handlowej cen towarów. Ustalenia możliwości pomniejszenia zapłaty dokonuje się już na etapie zawierania umów, jest więc to element stały, a nie uznaniowy po każdej transakcji, jak sugeruje to definicja rabatu przywołana powyżej.

W związku z powyższym Spółka stoi na stanowisku, że umowne pomniejszenie zapłaty przez krajowego odbiorcę towarów nie podlega kwalifikacji jako rabat zapisany w ustawie o podatku od towarów i usług i nie powinno być dokumentowane fakturami korygującymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast w myśl ust. 4 tego artykułu, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r., obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Cytowany wyżej art. 29 ust. 4 ustawy, zmieniony został przez art. 1 pkt 21 lit. a) ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320) i od dnia 1 grudnia 2008 r. otrzymał brzmienie: Podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Pojęcie rabatu odnosi się do określenia obniżki ceny sprzedawanego produktu lub świadczonej usługi. W praktyce udzielenie rabatu polega więc na obniżeniu ceny zakupu usług lub towarów.

Ceną - zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 1 w ustawie z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.) jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Skoro cena towarów ulega zmniejszeniu, nabywca za tę samą kwotę nabywa większą ilość towaru. W rezultacie zapłacona kwota, dla nabywcy stanowi rzeczywistą cenę zakupu towarów.

O ścisłym związku rabatu z ceną, świadczy również definicja ceny nabycia zawarta w art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.), w myśl której cena nabycia podlega obniżeniu między innymi o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Kwestia dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów nie została uregulowana przepisami prawa podatkowego, a więc również przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z definicją zawartą w słowniku języka polskiego ("Słownik Języka Polskiego" PWN pod red. M. Szymczaka, Warszawa 1992), rabat - to zniżka, ustępstwo procentowe od ustalonych cen towaru, głównie na rzecz nabywców płacących gotówką, kupujących dużą ilość towaru jednorazowo lub w określonym czasie.

Rabat stanowi zatem obniżenie ceny towaru, która u sprzedawcy udzielającego rabatu jest ceną sprzedaży, zaś u nabywcy - ceną zakupu. Potwierdzeniem ścisłego związku takiego rabatu z ceną sprzedaży u sprzedawcy jest art. 29 ust. 4 ustawy, określający obrót jako podstawę opodatkowania, którą między innymi zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca zawiera z kontrahentami krajowymi umowy handlowe, których nieodłącznym elementem są zapisy dotyczące procesu ustalania cen i warunków płatności za dokonane dostawy. Na postawie tych umów kontrahenci dokonując płatności - w zależności od terminu jej dokonania - pomniejszają ją automatycznie, w przypadku, gdy dokonują płatności przed upływem terminu lub dokonują jej w pełnej wysokości wynikającej z faktury - gdy dokonują płatności po upływie terminów preferencyjnych.

Wynika z tego, iż kontrahenci dokonując zakupów u Wnioskodawcy korzystają z przysługującego im prawa (na podstawie umowy) do pomniejszenia kwoty należnej z tytułu zakupu w sytuacji, gdy płatność została dokonana przed terminem wymagalności wskazanym na fakturach sprzedaży.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z rabatem. Pomniejszenie zapłaty przez nabywcę dokonane za zgodą Spółki ma bezpośredni wpływ na wartość dostawy i prowadzi do obniżenia ceny. Ustalenia zawarte w umowie, umożliwiające kontrahentowi automatyczne pomniejszenie wpłaty, pozwalają dokładnie określić o ile nastąpiło obniżenie ceny każdej transakcji udokumentowanej fakturą VAT. Tym samym dokonaną przez nabywcę czynność można przyporządkować do konkretnej dostawy.

Zatem pomniejszenie płatności w chwili zapłaty, dokonane przed upływem terminu płatności przez kontrahenta krajowego, przyznawane przez Wnioskodawcę na podstawie umowy, winno być traktowane jako "udokumentowany, prawnie dopuszczalny i obowiązkowy rabat", o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie do zapisu § 16 ust. 1, obowiązującego do dnia 30 listopada 2008 r., rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.), w przypadku, gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą.

Od dnia 1 grudnia 2008 r. ww. regulacja zawarta jest w § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337).

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe, bowiem czynność, o której mowa w przedmiotowym wniosku, należy traktować jak rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy, którego udzielenie powinno być udokumentowane fakturą korygującą wystawioną przez Spółkę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.