ITPP1/4512-753/15/RH

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2015 r. (data wpływu 28 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności przeniesienia prawa własności nieruchomości gruntowych na cele realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych w sytuacji odstąpienia od odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 28 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności przeniesienia prawa własności nieruchomości gruntowych na cele realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych w sytuacji odstąpienia od odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina wraz z GDDKiA Oddział w... realizowała inwestycję drogową, polegającą na rozbudowie drogi krajowej nr.... na odcinku od k.m..... do k.m....... w miejscowości B., w trybie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.). W wyniku realizacji tego zadania powstała konieczność przekazania działek gminnych z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa, co wynika z decyzji Wojewody Z. Nr..... znak:......... z dnia.......

Zgodnie z art. 12 ust. 4a ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Wojewoda decyzją Nr..... z dnia......... r. ustalił wysokość odszkodowania za przejęte działki wg zasad określonych w ustawie o gospodarce nieruchomościami. W imieniu Skarbu Państwa odszkodowanie winien wypłacić Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad w wysokości....... zł brutto.

Z uwagi na ważny interes publiczny Gmina umorzyła wysokość odszkodowania określonego decyzją w pełnej wysokości tj. w kwocie......... zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

"Czy odstąpienie od odszkodowania podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT..."

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie z mocy prawa własności nieruchomości pod rozbudowę drogi krajowej nr..... na odcinku od k.m...... do k.m....... w miejscowości B., w przypadku gdy wywłaszczony podmiot - Gmina będąca podatnikiem podatku VAT odstępuje od odszkodowania, stanowi nieodpłatne świadczenie (darowiznę). Darowizna w myśl art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) stanowi dostawę towarów i podlega opodatkowaniu VAT tylko wówczas, gdy wywłaszczonemu przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupach związanych z ww. nieruchomością. Gmina powyższe nieruchomości nabyła w drodze decyzji komunalizacyjnych nieodpłatnie z mocy prawa. A zatem przy ich nabyciu nie przysługiwało jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Dodatkowo zaznacza się, że na przedmiotowych działkach również nie prowadzono czynności podlegających opodatkowaniu np. dzierżawa, w wyniku których gmina mogłaby skorzystać z prawa odliczenia VAT. Gmina uznaje, że w tym przypadku nie ma zastosowania art. 7 ust. 2 ustawy wskazujący, że dla uznania nieodpłatnej dostawy za odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki:

* podatnik przekazuje lub zużywa nieodpłatnie towary należące do jego przedsiębiorstwa oraz

* podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Wynagrodzenie należne Gminie z tytułu przeniesienia własności nieruchomości przyjmujące formę odszkodowania, stanowi dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu VAT. Jednakże Gmina zrzekając się odszkodowania na rzecz Skarbu Państwa sprawia, że odpłatna dostawa towarów (gruntów), o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, zamienia się w nieodpłatną dostawę towarów (gruntów). Przeniesienie z mocy prawa własności nieruchomości pod realizację inwestycji w sytuacji, gdy Gmina odstępuje od należnego jej odszkodowania nie będzie stanowić już dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2, ponieważ przy nabyciu ww. nieruchomości, Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Dlatego też zdaniem Gminy, odstąpienie od odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości nie podlega opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawa, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie sie rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

* jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W przepisie art. 8 ust. 1 ustawy zdefiniowano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie sie każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z opis sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z GDDK i A Oddział w... realizował inwestycję drogową polegającą na rozbudowie drogi krajowej nr 11 na odcinku od k.m......... do k.m......... w miejscowości B. w trybie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych

W wyniku realizacji tego zadania, powstała konieczność przekazania działek gminnych z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa, co wynikało z decyzji Wojewody Z. Nr.... znak:...... z dnia......... r. Zgodnie z art. 12 ust. 4a ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, Wojewoda Z. decyzją Nr............. z dnia.......... r. ustalił wysokość odszkodowania za przejęte działki wg zasad określonych w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Odszkodowanie w imieniu Skarbu Państwa winien wypłacić Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad w wysokości......... zł brutto. Z uwagi na ważny interes publiczny Gmina umorzyła wysokość odszkodowania określonego decyzją w pełnej wysokości.

Odnosząc sie do przedstawionych okoliczności sprawy przede wszystkim należy zaznaczyć, że określony w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, zakres opodatkowania tym podatkiem obejmuje odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług. Wskazać należy, że art. 7 ust. 1 ustawy definiujący pojecie "dostawy towarów" nie odwołuje sie do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

Jednocześnie z art. 7 ust. 2 ustawy wynika, ze wszelkie nieodpłatne przekazania przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa bez wynagrodzenia podlegają opodatkowaniu, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych towarów w całości lub w części. Zatem dla uznania nieodpłatnej dostawy za odpłatna dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki:

* podatnik przekazuje lub zużywa nieodpłatnie towary należące do jego przedsiębiorstwa oraz

* podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W konsekwencji, oderwanie pojęcia "dostawa towarów" oraz ekonomicznych aspektów transakcji od skutków konwencjonalnych, powstających na gruncie prawa podatkowego pozwala także, na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet mimo pewnych nałożonych na nabywcę ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z towarem jest, co do zasady, wydanie towaru.

Zauważyć należy, iż w oparciu o treść art. 7 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega również stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. W sytuacji zatem przeniesienia prawa własności działek przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie, które należałoby traktować jak wynagrodzenie (za przeniesienie własności towarów), miałaby miejsce dostawa towarów. Jednakże z okoliczności sprawy wynika, że Gmina umorzyła całą kwotę z przysługującego jej odszkodowania. W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie nie nastąpi odpłatna dostawa towarów (gruntów), o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegająca opodatkowaniu VAT na mocy tego przepisu. Przekazanie przedmiotowych działek będących własnością Gminy na rzecz Skarbu Państwa nastąpiło nieodpłatnie, gdyż jak wskazał Wnioskodawca, zrzekł się wynagrodzenia w postaci odszkodowania.

W świetle powołanego art. 7 ust. 2 ustawy, nieodpłatne przekazanie z mocy prawa własności nieruchomości (działek gminnych) przeznaczonych na realizację inwestycji, stanowiłoby dostawę towarów, podlegającą opodatkowaniu VAT, o ile przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy ich nabyciu.

Jak wskazała Gmina, przedmiotowe grunty nabyła w drodze decyzji komunalizacyjnych, nieodpłatnie z mocy prawa. A zatem przy ich nabyciu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tym samym ww. czynność nieodpłatnego przekazania nieruchomości przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa nie podlega opodatkowaniu VAT.

Reasumując, przeniesienie z mocy prawa własności nieruchomości wydzielonej pod realizacje inwestycji w sytuacji, gdy Gmina odstępuje od należnego jej odszkodowania, nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy, ponieważ przy nabyciu ww. nieruchomości nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W związku z tym transakcja ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.