ITPP1/4512-600/15-2/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2013 r. (data wpływu 9 czerwca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 9 czerwca 2015 r. został złożony wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie m.in. możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest notariuszem prowadzącym działalność notarialną, to jest dokonującym czynności notarialnych w ramach kancelarii notarialnej działającej w formie spółki partnerskiej. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Działalność notarialna stanowi usługi prawnicze podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT ze stawką 23%, które są wykazywane przez Spółkę zarówno w ewidencji jak i w deklaracjach VAT. Spółka, jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, jest podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT z tytułu czynności notarialnych dokonywanych przez jej wspólników - notariuszy, w tym przez Wnioskodawcę. Wartość sprzedaży generowanej przez Spółkę w rozumieniu art. 113 ust. 1-2 ustawy VAT przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwotę 150.000 zł (również w statystycznym przeliczeniu na Wnioskodawcę wynikającym z wielkości prawa Wnioskodawcy do udziału w zyskach Spółki). Ponadto Wnioskodawca zamierza również prowadzić działalność mediacyjną jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Działalność mediacyjna związana jest ze sprawowaniem funkcji mediatora sądowego. Przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej będzie prowadzenie mediacji - czyli procesu, polegającego na wspieraniu stron w rozwiązywaniu konfliktów np. między osobami fizycznym lub prawnymi. Mediacje, jako działalność mediatorów sądowych, wg PKD 2007 mieszczą się pod numerem 69.10.Z (działalność prawnicza). Według rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2014 r. poz. 1145), mediator czy mediator sądowy nie są prawnikami (specjalistami z dziedziny prawa - kod 261), lecz specjalistami do spraw społecznych (kod 2635), których rzeczywistą działalnością jest świadczenie usług w zakresie rozwiązywania konfliktów (odpowiednio kody: 263502 oraz 263507).

Nabywcami usług notarialnych od Spółki, jak również usług mediacyjnych od Wnioskodawcy będą/mogą być m.in. osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej oraz rolnicy ryczałtowi.

Płatność wynagrodzenia należnego za usługi mediacyjne będzie następowała w formie:

* gotówki,

* płatności kartą płatniczą/kredytową za pomocą terminalu,

* przelewu na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie oznaczone numerem 1:

Czy w związku z przedstawionym stanem faktycznym usługi mediacyjne świadczone przez Wnioskodawcę jako indywidualnego przedsiębiorcę polegające na pomocy w pozasądowym rozwiązywaniu konfliktów i sporów mogą być w tym przypadku zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ewentualnie ust. 9 ustawy VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z przedstawionym stanem faktycznym usługi mediacyjne świadczone przez Wnioskodawcę jako indywidualnego przedsiębiorcę, polegające na pomocy w pozasądowym rozwiązywaniu konfliktów i sporów mogą być w tym przypadku zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ewentualnie ust. 9 ustawy VAT.

Wnioskodawca uzasadnia swoje stanowisko następującymi argumentami:

Spółka oraz Wnioskodawca są odrębnymi podatnikami VAT niezależnie od faktu, że to Wnioskodawca jest notariuszem dokonującym czynności notarialnych w ramach Spółki. Zatem możliwość stosowania przez Wnioskodawcę zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ustawy VAT do usług mediacyjnych należy rozpatrywać odrębnie od działalności prowadzonej oraz deklarowanej w ramach Spółki, gdyż to ona, a nie Wnioskodawca jest podatnikiem VAT z tytułu czynności notarialnych. Jak wynika z art. 113 ust. 1 ustawy VAT, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Z przepisu art. 113 ust. 5 ww. ustawy wynika, że jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę. Natomiast stosownie do art. 113 ust. 9 tej ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1. Ponadto, na mocy art. 113 ust. 10 ustawy VAT, jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę. W myśl art. 113 ust. 11 podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1. Według art. 113 ust. 11a przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio do podatnika będącego osobą fizyczną, który przed zakończeniem działalności gospodarczej utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, a następnie rozpoczął ponownie wykonywanie czynności, o których mowa w art. 5. Natomiast w myśl art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy VAT, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników świadczących usługi:

W świetle powyższego usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa nie korzystają z powyższego zwolnienia. Ustawa VAT oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin "doradztwo" obejmuje szereg usług doradczych, np. podatkowe, prawne, finansowe. Zakres znaczeniowy pojęcia "usługi w zakresie doradztwa" jest szerszy niż termin "usługi w zakresie doradztwa prawnego". Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, pod pojęciem "doradcy" należy rozumieć "tego, kto doradza". Natomiast "doradzać", w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN 2006, oznacza "udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie". Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, zwłaszcza ekonomicznych. Ustawa VAT w art. I13. ust. 1-3 pkt 2 lit. a zastrzega, że do podatników świadczących usługi prawnicze nie stosuje się zwolnienia podmiotowego, określonego w ust. 1 i ust. 9. Podobnie jak w przypadku usług doradztwa, ustawa nie definiuje pojęcia usług prawniczych. Jak zaznaczono na wstępie, wg rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, mediator czy mediator sądowy nie są prawnikami (specjalistami z dziedziny prawa - kod 261), lecz specjalistami ds. społecznych (kod 2635), których rzeczywistą działalnością jest świadczenie usług w zakresie rozwiązywania konfliktów (odpowiednio kody: 263502 oraz 263507). Należy wskazać, że zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN, Warszawa 1996 r., mediator to osoba pośrednicząca w sporze, mająca doprowadzić do ugody między spierającymi się stronami. Natomiast mediacje (łac. mediare - być w środku) to metoda rozwiązywania sporów, pośredniczenie w sporze. Wobec powyższego, świadczenie usług mediacji, czyli pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojścia do porozumienia, nie stanowi usług doradztwa, ani usług prawniczych ani też arbitrażu (mediator nie doradza stronom konfliktu, nie podejmuje żadnej wiążącej decyzji, lecz pomaga zwaśnionym stronom w dobrowolnym osiągnięciu ich własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia w spornych kwestiach). Czynności mediatora, zgodnie z ideą mediacji i jej zasadami, polegają na stworzeniu warunków dla stron konfliktu do nawiązania porozumienia, którego wynikiem może być rozwiązanie istniejącego między nimi konfliktu. W żadnym razie, mediator, który pozostaje neutralny wobec sporu i bezstronny, nie może dawać rad i wygłaszać swoich opinii, czy świadczyć usług prawnych. Mediacja to proces poufny, dobrowolny, prowadzony w obecności osoby neutralnej i bezstronnej czyli mediatora. Mediacja w sprawach karnych dodatkowo ma mieć wymiar społeczny (sprawiedliwość naprawcza), prowadzący do zadośćuczynienia lub naprawy wyrządzonej szkody i nie ma nic wspólnego (nawet nie może mieć) z doradztwem czy pracą prawnika. Mediator nie doradza stronom konfliktu (a nawet zgodnie ze standardami mediacji, a także zgodnie z Kodeksem Mediacji przyjętym 2 lipca 2004 r. przez Komisję Europejską - nie może doradzać stronom) pomaga natomiast zwaśnionym stronom w dobrowolnym osiągnięciu ich własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia w spornych kwestiach. Mediator może jedynie skierować do innej osoby świadczącej usługi doradcze. Mediator to zawód związany ze specjalnością społeczną. Do istoty mediacji należy bezstronność i pozostawienie wszelkiej decyzyjności stronom. Mediator jest osobą nadzorującą proces - sytuację i sposób w jaki strony do porozumienia dochodzą. Nawiązując do wykształcenia i zawodu Wnioskodawcy - zdecydowanie działalnością prawniczą nie jest sprzedaż jabłek, a za taką należałoby ją uznać, według kryterium wykształcenia/zawodu, gdyby prowadziła ją osoba z dyplomem magistra prawa czy notariusz. Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny stwierdzić należy, iż Wnioskodawca świadcząc usługi mediacji, czyli pośredniczenia w sporze, mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia (mediator - jak wskazano - nie doradza stronom konfliktu, lecz pomaga zwaśnionym stronom w dobrowolnym osiągnięciu ich własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia w spornych kwestiach) będzie mógł korzystać ze zwolnienia od VAT, na podstawie art. 113 ust. 1 ewentualnie ust. 9 ustawy VAT, gdyż przedmiotowe usługi nie stanowią usług wyłączających prawo do skorzystania ze zwolnienia. Jeżeli zatem wartość dokonywanej bezpośrednio przez Wnioskodawcę jako odrębnego od Spółki podatnika VAT sprzedaży usług mediacyjnych nie osiągnie w pierwszym roku prowadzenia przedmiotowej działalności mediacyjnej kwoty 150.000 zł - w proporcji do okresu jej prowadzenia bądź kwoty 150 000 zł w każdym roku w następnych latach Wnioskodawca może/ będzie mógł korzystać ze zwolnienia od podatku VAT (niezależnie od faktu, że Wnioskodawca jest jednocześnie notariuszem wykonującym czynności notarialne będące czynnościami deklarowanymi przez innego/odrębnego podatnika VAT - Spółkę). Potwierdzenie powyższego można znaleźć w licznych interpretacjach wydanych przez Ministra Finansów, w szczególności za pośrednictwem: Dyrektora Iżby Skarbowej w Bydgoszczy z 10/01/2013 r., sygn. ITPP1/443-1296/12/DM; z 18/04/2012 r., sygn. ITPP1/443-96/12/IK; Dyrektora Izby Skarbowej wŁodzi z 24/01/2014 r., sygn. IPTPP4/443-783/13-3/UNr, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 03/06/2013 r., sygn. IBPP1/443-150/13/LSz, z 31/12/2014 r., sygn. IBPP1/443-895/14/AW; Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 02/09/2011 r., sygn. ILPP1/443-823/11-2/BD.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Nadmienić należy, że interpretację wydano w oparciu o przedstawione zdarzenie przyszłe z którego wynika, że Wnioskodawca będzie świadczył wyłącznie usługi mediacyjne a nie prawnicze. Zatem w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy.