ITPP1/4512-294/15/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2015 r. (data wpływu 13 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 13 marca 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jest Pani księgową posiadającą Certyfikat Ministra Finansów uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, nie ma uprawnień doradcy podatkowego. Prowadzi Pani działalność gospodarczą rachunkowo-księgową (69.20.Z) jako działalność dodatkową. Z powodu niskich obrotów (poniżej 150.000,00 zł) korzystała Pani ze zwolnienia podmiotowego (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). W dniu 25 lutego 2015 r. z powodu rozszerzenia działalności o prowadzenie ksiąg rachunkowych - pełna księgowość złożyła Pani wniosek VAT-R, aby zostać czynnym podatnikiem VAT od dnia 1 marca 2015 r. W Urzędzie Skarbowym okazało się, że nie może Pani zrezygnować ze zwolnienia od 1 marca 2015 r. gdyż utraciła prawo do zwolnienia na mocy ustawy deregulacyjnej ułatwiającej dostęp do niektórych zawodów, czyli od 10 sierpnia 2014 r. i "powinna się opodatkować" od sierpnia 2014 r. pomimo tego, iż interpretacje m.in. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (np. z dnia 30 września 2014 r.) prezentowały stanowisko, że biura rachunkowe, które świadczą dla klientów usługi księgowe, ale nie udzielają fachowych porad, opinii, zaleceń i wyjaśnień podatkowych (czyli nie świadczą czynności zastrzeżonych co do zasady dla doradców podatkowych) mogą korzystać ze zwolnienia z VAT na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy jako osoba, która nie świadczy usług doradczych, a jedynie usługi rachunkowo-księgowe utraciła Pani zwolnienie podmiotowe, które przysługuje na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług od momentu wejścia w życie ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych, czyli od 10 sierpnia 2015 r.

Wskazuje Pani, że w tym okresie nie prowadziła usługowo ksiąg rachunkowych, tylko dwie ewidencje przychodów i rozchodów osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą zwolnionych od podatku. Głównym przedmiotem świadczonych usług jest rozliczanie dofinansowania z PFRON (wysyłanie comiesięcznych informacji).

Pani zdaniem, na potrzeby ustalania prawa do zwolnienia od podatku VAT ze względu na obroty, definiując pojęcie doradztwa należy nadal, tak jak przed 10 sierpnia 2014 r. odwoływać się do definicji słownikowej i w związku z tym ma Pani prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o VAT w okresie od 10 sierpnia 2014 r. do 28 lutego 2015 r. Prowadząc działalność księgową nie świadczy Pani usług doradczych (doradztwo finansowe czy podatkowe) i prawniczych, świadczy natomiast kompleksową usługę, polegającą na obsłudze rachunkowej i księgowej oraz wysyła informacje do PFRON dotyczące dofinansowań oraz refundacji składek osób niepełnosprawnych. W polskim prawie nie ma definicji usług doradztwa, więc dokonuje się w takim przypadku wykładni językowej tego pojęcia (zgodnie z potocznym rozmienieniem zawartym w różnego rodzaju słownikach, np.: wg słownika Języka Polskiego PWN pojęcie doradztwo to "udzielanie fachowych porad"). W Pani działalności księgowej nie udziela się porad, nie doradza, nie sugeruje, nie wskazuje. Nie sporządza Pani deklaracji podatkowych w ramach odrębnych zleceń, jeśli nie są elementem kompleksowej obsługi, o której mowa powyżej. Jako osoba księgująca dokumenty nie uczestniczy Pani w postępowaniach podatkowych, kontrolnych na zlecenie podatników. Art. 2 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym wymienia czynności doradztwa podatkowego. Punkt 1 i 4 stanowi, że te czynności zarezerwowane są tylko dla doradców. Aby uznać, że biuro rachunkowe świadczy usługi doradztwa muszą wystąpić wszystkie elementy, czyli 4 punkty wystąpić jednocześnie. W związku z powyższym usługi księgowe mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego, jeśli roczna sprzedaż nie przekroczyła 150.000,00 zł oraz nie świadczy Pani usług prawniczych i doradczych, a chcąc stać się czynnym podatnikiem VAT powinna Pani złożyć zgłoszenie VAT-R zakreślając rezygnację (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. - zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Przez sprzedaż - zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z kolei przepis art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

* odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Z przepisu art. 113 ust. 5 ww. ustawy jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Stosownie do art. 113 ust. 9 ww. ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Stosownie do art. 113 ust. 11 cyt. ustawy podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

Zatem w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a, lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, wskazano, że wyłączenie ze zwolnienia od podatku dotyczy: usług prawniczych, doradztwa z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego. Wobec powyższego należy wskazać, że usługi w zakresie doradztwa (poza wskazanymi wyjątkami) nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

Termin "doradztwo" obejmować może szereg usług doradczych, np.: podatkowe, prawne, finansowe i inne. Odwołując się do wykładni językowej, zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN, pod pojęciem "doradcy" należy rozumieć tego, "kto udziela porad". Natomiast "doradzać", w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN, oznacza "udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie". Na podobny kierunek wskazuje również potoczne rozumienie tego terminu, zgodnie z którym "doradztwo" to udzielanie porad, opinii i wyjaśnień. Tak więc doradztwo jest udzielaniem fachowych opinii, porad, np. ekonomicznych, finansowych, a przez doradcę rozumie się osobę, która udziela porad, doradza.

Jednym z rodzajów doradztwa jest doradztwo podatkowe.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym

(Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 213 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 10 sierpnia 2014 r. czynności doradztwa podatkowego obejmują:

Stosownie do art. 2 ust. 1a ustawy o doradztwie podatkowym, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do czynności wykonywanych na rzecz osób trzecich odpowiedzialnych za zaległości podatkowe oraz następców prawnych podatników, płatników lub inkasentów w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej.

Ustawa o podatku od towarów i usług przywołując pojęcie usług w zakresie doradztwa (zakres tego pojęcia obejmuje również doradztwo podatkowe), nie odwołuje się jednak wprost do innych aktów prawnych, w tym do ustawy o doradztwie podatkowym, zatem do celów stosowania przepisu art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług definicją czynności doradztwa podatkowego, stworzoną na potrzeby uregulowania zawodu doradcy podatkowego, można posiłkować się jedynie pomocniczo - decydujące znaczenie ma więc w omawianym zakresie wykładnia językowa.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę wykładnię językową terminu "doradztwo" oraz potoczne rozumienie tego terminu, jak również brzmienie art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym, należy zauważyć, że doradztwo podatkowe sensu stricto obejmuje czynności polegające na udzielaniu porad z zakresu podatków czy też wskazywaniu sposobu postępowania w sprawie związanej z podatkami, w tym również na opracowaniu pewnej koncepcji czy strategii, którą podmiot np. podatnik może wykorzystać w prowadzonej przez siebie działalności np. do podjęcia lub zaniechania konkretnego działania. Tym samym z katalogu czynności uznawanych za doradztwo podatkowe w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym, do celów stosowania przepisu art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, za czynności o charakterze doradczym powinny zostać uznane tylko czynności polegające na udzielaniu takim podmiotom jak: podatnicy, płatnicy i inkasenci, osoby trzecie odpowiedzialne za zaległości podatkowe oraz następcy prawni podatników, płatników lub inkasentów, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami. Powyższe znajduje również potwierdzenie w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 maja 2007 r. sygn. akt K 42/05.

Natomiast czynności polegające na prowadzeniu ksiąg i ewidencji podatkowych z istoty swej bliskie są działalności zawodowej osób uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli czynnościom księgowym, a czynności polegające na sporządzaniu deklaracji i zeznań podatkowych mają w znacznej mierze charakter techniczny, a nie prawny, choćby z tego względu, że sporządzane są na podstawie innych dokumentów, w szczególności ksiąg rachunkowych (vide uzasadnienie ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego). Tym samym czynności te nie stanowią doradztwa, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, niezależnie od tego, że zostały uznane za czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym (art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy).

Powyższą wykładnię potwierdza również systematyka ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którą prawodawca rozróżnia usługi doradcze od księgowych (art. 281 pkt 3).

Ponadto zauważyć należy, że zwolnienie na podstawie art. 113 ustawy nie ma zastosowania do czynności reprezentowania podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach m.ni. podatkowych i celnych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o doradztwie podatkowym, mających z reguły charakter usług prawniczych.

Jak wynika z powyższego, czynności wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o doradztwie podatkowym nie sposób uznać za pomoc, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, polegającą na udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych i tym samym nie stanowią doradztwa, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług.

Ze złożonego wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, polegającej na świadczeniu usług rachunkowo-księgowych prowadzi Pani, tylko dwie ewidencje przychodów i rozchodów osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą zwolnionych od podatku. Głównym przedmiotem świadczonych usług jest rozliczanie dofinansowania z PFRON (wysyłanie comiesięcznych informacji). W Pani działalności księgowej nie udziela się porad, nie doradza, nie sugeruje, nie wskazuje. Nie sporządza Pani deklaracji podatkowych w ramach odrębnych zleceń, jeśli nie są elementem kompleksowej obsługi, o której mowa powyżej. Jako osoba księgująca dokumenty nie uczestniczy Pani w postępowaniach podatkowych czy kontrolnych. Przychód z działalności gospodarczej nie przekracza 150.000 zł. W dniu 25 lutego 2015 r. z powodu rozszerzenia działalności o prowadzenie ksiąg rachunkowych - złożyła Pani wniosek VAT-R, aby zostać czynnym podatnikiem VAT od dnia 1 marca 2015 r. Wątpliwości Pani sprowadzają się do rozstrzygnięcia czy powinna była Pani dokonać rejestracji jako podatnik VAT czynny od dnia 10 sierpnia 2014 r., tj. od dnia wejścia w życie ustawy deregulacyjnej ułatwiającej dostęp do niektórych zawodów, czy też rejestracji jako podatnik mogła dokonać Pani od dnia 1 marca 2015 r.

Mając powyższe na uwadze, jak również powołane przepisy stwierdzić należy, że skoro w ramach prowadzonej działalności wykonuje Pani wyłącznie czynności o charakterze rachunkowo-księgowym, nie uczestniczy w postępowaniach podatkowych czy kontrolnych to w opisanej we wniosku sytuacji w odniesieniu do świadczonych usług zastosowania nie znajdzie art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a i b ustawy o podatku od towarów i usług wyłączający możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego.

A zatem w przypadku, gdy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje Pani jakichkolwiek czynności doradczych lub prawniczych, o których mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a i b ustawy o podatku od towarów i usług, to mogła Pani nadal korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług przewidzianego w art. 113 ust. 1 ww. ustawy, do 28 lutego 2015 r., bowiem od 1 marca 2015 r. zrezygnowała Pani ze zwolnienia podmiotowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.