ITPP1/4512-258/16/DM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 kwietnia 2016 r. (data wpływu 14 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym w dniu 7 czerwca 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zapłaty błędnie zarejestrowanych w kasie rejestrującej kwot podatku należnego jak i sporządzenia deklaracji - jest prawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2016 r. został złożony wniosek uzupełniony w dniu 7 czerwca 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku zapłaty błędnie zarejestrowanych w kasie rejestrującej kwot podatku należnego jak i sporządzenia deklaracji.

W złożonym wniosku, jak również jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest podatnikiem, który w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzi działalność handlową od 3 czerwca 2015 r. PKD 47.71.Z, 14.19.Z, 14.39.Z, 47.19.Z,47.91.Z. Ze względu na niewielki rozmiar działalności korzysta z przysługującego zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ustawy o VAT (nie przekracza obrotu 150.000 zł). Wnioskodawca nigdy nie składał zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R. Wnioskodawca dokonuje sprzedaży dla osób fizycznych. W 2015 r. w miesiącu październiku Wnioskodawca przekroczył kwotę sprzedaży 11.616,44 zł wynikającą z limitu obrotu uprawniającego do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania w kasie fiskalnej. W zaistniałej sytuacji zwolnienie z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej straciło moc po upływie dwóch miesięcy licząc od dnia następującego po miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie limitu 20.000 zł, co wynika z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień w stosowaniu kas rejestrujących § 3.

Wnioskodawca zainstalował kasę w dniu 1 stycznia 2016 r. Serwisant kasy zafiskalizował omyłkowo stawkę 23% zamiast "stawki zw." na kasie fiskalnej. Wnioskodawca nie zwrócił uwagi, że paragony, które nabija na kasę fiskalną zawierają VAT należny. O pomyłce zorientował się w dniu 17 lutego 2016 r., po przekazaniu dokumentów do biura rachunkowego. Fakt ten natychmiast zgłosił serwisantowi, który zmienił stawkę i dokonał stosowanej adnotacji w książce serwisowej kasy.

We wskazanym okresie nie wystawiano faktur. Ponadto fakt błędnego ewidencjonowania został odnotowany w prowadzonej ewidencji korekt, w której wskazano prawidłowe kwoty obrotu, przyczynę zaistniałej korekty oraz skorygowano kwotę sprzedaży i podatku należnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien rozliczyć podatek VAT za miesiąc styczeń i luty 2016 r. i złożyć deklarację VAT-7 za wymienione miesiące.

Zdaniem Wnioskodawcy, w zaistniałej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 108 ust. 1 ustawy. Przywołując brzmienie art. 108 ust. 1, art. 106e ust. 1 ustawy, Wnioskodawca wskazał, że dokument wystawiony przez niego był paragonem fiskalnym i zawierał elementy zdefiniowane w § 5 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania. Art. 108 ust. 1 ustawy wskazuje jednoznacznie o konieczności zapłaty podatku wykazanego na fakturze.

W ocenie Wnioskodawcy, w zaistniałej sytuacji nie ma obowiązku składania deklaracji VAT-7 za styczeń i luty 2016 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2011 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710) zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ust. 1 powołanej ustawy, w myśl którego, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Z powyższego przepisu wynika, że podatnicy, wobec których powstał obowiązek w zakresie stosowania kas rejestrujących, są obowiązani za pośrednictwem tych urządzeń ewidencjonować obrót i kwoty podatku należnego. Należy jednak zauważyć, że kryterium decydującym o obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń, a nie opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług. Przedmiotowy obowiązek dotyczy bowiem również sytuacji, gdy czynności sprzedaży są zwolnione od podatku lub wykonuje je podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ww. ustawy.

Stosownie do zapisu art. 111 ust. 3a pkt 5 cyt. ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani używać kas rejestrujących zgodnie z warunkami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 7a pkt 1.

Jak wynika z art. 111 ust. 7a pkt 1 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia sposób prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym o zastosowaniu specjalnym dla specyficznego rodzaju działalności, oraz warunki używania kas przez podatników, uwzględniając potrzebę właściwego ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników, o których mowa w ust. 1, oraz potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas przez tych podatników, jak również zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku.

Zgodnie z brzmieniem § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363) podatnicy o których mowa w art. 111 ust. 5 ustawy, ewidencjonują wartość sprzedaży jako sprzedaż zwolnioną.

Paragonem fiskalnym jest wydrukowany przez kasę dla nabywcy przez kasę rejestrującą w momencie sprzedaży dokument potwierdzający dokonana transakcję sprzedaży (§ 2 pkt 12 ww. rozporządzenia).

Zatem w sytuacji, kiedy sprzedawca jest obowiązany do ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, dokumentem potwierdzającym fakt sprzedaży jest m.in. paragon fiskalny.

Z § 8 ust. 1 pkt 7-13 rozporządzenia wynika, że paragon fiskalny zawiera co najmniej cenę jednostkową towaru lub usługi, ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku, wartość rabatów lub narzutów, o ile występują, wartość sprzedaży brutto i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku po uwzględnieniu rabatów lub narzutów, wartość sprzedaży zwolnionej od podatku, łączną kwotę podatku, łączną kwotę sprzedaży brutto.

Natomiast zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. rozporządzenia podatnicy stosujący kasy dokonują weryfikacji poprawności pracy kasy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego zaprogramowania nazw towarów i usług, wartości stawek podatkowych, waluty ewidencyjnej wraz z jej symbolem i wartością przelicznika, wskazań daty i czasu oraz właściwego przyporządkowania nazw towarów do stawek podatku, niezwłocznie zgłaszają podmiotowi prowadzącemu serwis główny lub podmiotowi prowadzącemu serwis kas każdą nieprawidłowość w pracy kasy.

Zaznaczyć należy, że stosownie do § 2 pkt 11 cyt. rozporządzenia, istotą kasy rejestrującej jest posiadanie pamięci fiskalnej, tj. urządzenia zawierającego elektroniczny nośnik danych, umożliwiającego jednokrotny, niezmienialny zapis danych pod kontrolą programu pracy kasy, które są nieusuwalne bez zniszczenia samego urządzenia, oraz wielokrotny odczyt tych danych.

Należy zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek rzetelnego udokumentowania prowadzonych transakcji w urządzeniach księgowych, tak by odzwierciedlały faktyczny ich przebieg. Prowadzone przez podatnika urządzenia księgowe powinny w sposób rzetelny odzwierciedlać przebieg zaistniałych zdarzeń związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym zawierać między innymi dane niezbędne do ustalenia przyczyn zaistniałej korekty zapisów w prowadzonych wcześniej ewidencjach.

W świetle przedstawionych unormowań prawnych, kasa rejestrująca, a w szczególności pamięć fiskalna kasy, zostały skonstruowane w sposób uniemożliwiający jakąkolwiek ingerencję podatnika (również podmiotów wykonujących serwis techniczny kas rejestrujących), co oznacza, że dane raz wprowadzone do kasy (transakcja zakończona wydrukowaniem paragonu) nie podlegają już modyfikacji. Korekta danej transakcji (treści paragonu fiskalnego) jest możliwa jedynie przed wydrukowaniem paragonu, czyli zapisaniem danych w pamięci fiskalnej. Jednakże zakaz ingerencji w pamięć fiskalną nie oznacza zakazu korekty samej transakcji sprzedaży, gdyż to dokumentacja kasowa transakcji nie podlega korekcie, a nie sama transakcja sprzedaży (w istocie obowiązuje jedynie zakaz zmiany treści paragonu).

Ponieważ kasa rejestrująca nie pozwala na korektę danych zapisanych w pamięci fiskalnej (tekst jedn.: po wydrukowaniu paragonu), to korekta błędnych zapisów powinna być dokonywana za pomocą innych urządzeń księgowych. W takim przypadku należy prowadzić tzw. ewidencję korekt, z której musi dokładnie wynikać kwota korekty sprzedaży i podatku należnego. Ewidencja taka nie ma określonego wzoru, ale wskazane jest, aby zawierała co najmniej dane niezbędne do ustalenia przyczyn zaistniałej korekty, a zapisy w niej widniejące pozwalały na określenie prawidłowej kwoty obrotu i podatku należnego.

W świetle obowiązującego rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących podatnicy obowiązani są do prowadzenia ewidencji korekt. Zgodnie z przepisem § 3 ust. 5 ww. rozporządzenia, w przypadku wystąpienia oczywistej pomyłki w ewidencji podatnik dokonuje niezwłocznie jej korekty przez ujęcie w odrębnej ewidencji:

W przypadku, o którym mowa w ust. 5, podatnik ewidencjonuje przy zastosowaniu kasy sprzedaż w prawidłowej wysokości (§ 3 ust. 6 rozporządzenia).

Ponadto należy wskazać, że stosownie do treści art. 99 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 130c i art. 133.

W myśl art. 99 ust. 7 ustawy przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113, oraz podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, chyba że:

Z kolei jak stanowi art. 108 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego (art. 108 ust. 2 ustawy).

Brzmienie powołanego przepisu wskazuje, że jest on adresowany do wszystkich podmiotów, niezależnie od tego, czy podmiot w nim wymieniony posiada, czy też nie, status podatnika VAT, jak również od tego, czy jest zarejestrowany jako taki podatnik oraz czy jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Przepis ten ma charakter sankcyjny i stosowany jest w przypadku wystawienia przez podatnika faktury, mimo że dana czynność była zwolniona lub nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obowiązek zapłaty wykazanego podatku dotyczy jednak tylko tych przypadków, w których kwota podatku wykazana została na fakturze.

Zatem w przypadku wystawienia innego dokumentu sprzedaży niż faktura, w przedmiotowej sprawie paragonu fiskalnego, w którym wykazano kwotę podatku należnego mimo, że sprzedaż podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług, wystawca paragonu nie ma obowiązku zapłaty wykazanej na paragonie kwoty podatku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność handlową korzystając ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ustawy. Od dnia 1 stycznia 2016 r. zobowiązany był rozpocząć ewidencjonowanie na kasie rejestrującej. Serwisant kasy zafiskalizował omyłkowo stawkę 23% zamiast "stawki zw". Wnioskodawca o pomyłce zorientował się w dniu 17 lutego 2016 r. Fakt ten natychmiast zgłosił serwisantowi, który zmienił stawkę i dokonał stosowanej adnotacji w książce serwisowej kasy. W okresie błędnego ewidencjonowania Wnioskodawca nie wystawiał faktur. Ponadto fakt błędnego ewidencjonowania został odnotowany w prowadzonej ewidencji korekt.

Odnosząc się do powyższego, uwzględniając powołane regulacje prawne, wskazać należy, że w przypadku wystawienia paragonu fiskalnego, w którym wykazano kwotę podatku należnego, mimo że sprzedaż podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług, Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty wykazanej na paragonie kwoty podatku VAT. Podkreślić jednak należy, że jak wynika z powołanych przepisów, Wnioskodawca zobowiązany jest prowadzić ewidencję korekt, z której wynika kwota korekty sprzedaży i podatku należnego oraz wskazano przyczyny zaistniałej korekty.

Reasumując, stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku należnego, wynikającego z paragonów fiskalnych wynikających w okresie omyłkowego "zafiskalizowania" stawki podatku. Ponadto, w tak przedstawionej sprawie, Wnioskodawca nie ma również obowiązku sporządzania miesięcznych deklaracji dla podatku od towarów i usług, gdyż jest podatnikiem zwolnionym od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ww. ustawy.

Końcowo należy zauważyć, że elementy jakie musi zawiera paragon fiskalny zostały określone w obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących nie zaś jak wskazano we wniosku w " § 5 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania". Powołany przez Wnioskodawcę we własnym stanowisku przepis został uchylony z dniem 1 kwietnia 2013 r.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.