ITPP1/4512-197/15/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2015 r. (data wpływu 20 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących - jest prawidłowe.

W dniu 20 lutego 2015 r. został złożony wniosek o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 20 stycznia 2015 r. rozpoczęła Pani prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wynajmu pokoi i zgłosiła działalność wg PKD: 55.20.Z - Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania. Planuje Pani zakup kasy rejestrującej celem ewidencjonowania przychodów za jej pośrednictwem. W miesiącach sezonowych, czyli od czerwca do września, będzie Pani świadczyć usługi noclegowe zarówno na rzecz osób fizycznych, jak i dla podmiotów gospodarczych.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, w przypadku otrzymania całkowitej kwoty za pobyt na rachunek bankowy, przychód ten zwolniony jest z obowiązku rejestracji za pośrednictwem kasy rejestrującej.

W związku z planowanym zakupem kasy rejestrującej chce Pani ustalić poprawność ewidencjonowania przychodów, w przypadkach gdy:

* całość zapłaty za usługę na rzecz osób fizycznych następuje bezgotówkowo. Dotyczy to konkretnie sytuacji, w której otrzymuje zaliczki na pobyt od osób fizycznych na rachunek bankowy w momencie rezerwacji, zaś pozostałą część zapłaty również na rachunek bankowy, ale w momencie przyjazdu gości - tzn. w momencie wykonania usługi,

* część zapłaty za usługę na rzecz osób fizycznych następujące bezgotówkowo, a część gotówkowo. Dotyczy to konkretnie sytuacji, w której otrzymuje zaliczki na pobyt od osób fizycznych na rachunek bankowy, zaś pozostałą część zapłaty w momencie przyjazdu w formie gotówkowej.

Nabywca usługi - osoba fizyczna w momencie rezerwacji noclegu i wpłaty zaliczki przelewem nie określa sposobu zapłaty za całość usługi lub informuje, że zapłaci przelewem, lecz w momencie wykonania usługi może zmienić zdanie i wyrazić chęć zrealizowania płatności gotówką.

Wskazała Pani, że wpłaty zaliczek na konto są dokładnie opisywane przez nabywców i zawierają: dane nabywcy, nr rezerwacji i rodzaj usługi oraz termin jej wykonania. W związku z powyższym, z dokumentów zapłaty wynika jakiej dotyczyć będą czynności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

W jakim momencie i w jakich kwotach należy zarejestrować zaliczkę i sprzedaż na kasie rejestrującej, biorąc pod uwagę dwa przypadki:

* zaliczka za usługę od osoby fizycznej wpływa na rachunek bankowy, a następnie nabywca w momencie wykonania usługi realizuje płatność przelewem na rachunek bankowy,

* zaliczka za usługę od osoby fizycznej wpływa na rachunek bankowy, a następnie nabywca w momencie wykonania usługi płaci gotówką.

Zaznacza Pani, że okres od czasu wpłaty zaliczki do czasu wykonania usługi może wynosić nawet kilka miesięcy.

Pani zdaniem, jeżeli zaliczka za usługę od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej wpłynie na rachunek bankowy przelewem wówczas nie ma obowiązku ewidencjonowania za pośrednictwem kasy fiskalnej. Zaliczka ta powinna być zaewidencjonowana w ewidencji sprzedaży. W tym momencie jeszcze nie posiada Pani wiedzy, w jaki sposób zostanie uregulowana pozostała część należności.

Jeżeli pozostała część należności za wykonaną usługę wpłynie na Pani rachunek bankowy, wówczas na mocy § 2 ust. 1 i poz. 38 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień nie ma obowiązku ewidencjonowania tej usługi przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ten przychód powinien być zaewidencjonowany w ewidencji sprzedaży.

Jeżeli w momencie wykonania usługi pozostała cześć należności zostanie uregulowana gotówką, to będzie Pani zobowiązana zaewidencjonować za pośrednictwem kasy fiskalnej całą kwotę należności (wraz z zaliczką).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zgodnie z którym podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22).

Powołany przepis art. 111 ust. 1 ustawy określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Na podstawie art. 111 ust. 3a pkt 1 ww. ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy.

Zasady prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego, w stanie prawnym, obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. określają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363).

W rozdziale 2 ww. rozporządzenia, regulującym sposób prowadzenia przez podatników ewidencji oraz warunki używania kas rejestrujących, w przepisie § 3 ust. 1 wskazano, że podatnicy prowadzą ewidencję każdej sprzedaży, w tym sprzedaży zwolnionej, wyłącznie przy użyciu kas, które mają potwierdzenie, że kasa spełnia funkcje wymienione w art. 111 ust. 6a ustawy oraz kryteria i warunki techniczne określone w przepisach wydanych na podstawie art. 111 ust. 9 ustawy.

Natomiast na podstawie § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia, otrzymanie przed dokonaniem sprzedaży całości lub części należności (zapłaty) podlega ewidencjonowaniu z chwilą jej otrzymania.

Przepisy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji zaliczki. Według internetowego Słownika Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl), "zaliczka" to część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet tej należności.

Z przytoczonej definicji wynika więc, że zaliczka wiąże się z przekazaniem środków pieniężnych do dyspozycji kontrahenta.

Kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji, ustawodawca reguluje na mocy wydawanych rozporządzeń.

W obecnym stanie prawnym, od 1 stycznia 2015 r. obowiązuje w tym zakresie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2014 r. poz. 1544).

Na podstawie § 2 ust. 1 tego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2016 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia, w którym w poz. 38 wymieniono świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Z kolei jak wynika z zapisu § 4 ww. rozporządzenia, zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się, bez względu na wysokość osiąganych obrotów przy dostawie towarów i świadczeniu usług w nim wymienionych.

Należy również zauważyć, że zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Natomiast na podstawie art. 19a ust. 8 ww. ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Ze złożonego wniosku wynika, że w dniu 20 stycznia 2015 r. rozpoczęła Pani prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wynajmu pokoi (PKD: 55.20.Z - Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania). Planuje Pani zakup kasy rejestrującej celem ewidencjonowania przychodów za jej pośrednictwem. W miesiącach sezonowych, czyli od czerwca do września, będzie Pani świadczyć usługi noclegowe zarówno na rzecz osób fizycznych, ale także dla podmiotów gospodarczych. Mogą mieć miejsce sytuacje, gdy:

* całość zapłaty za usługę na rzecz osób fizycznych następuje bezgotówkowo - dotyczy to konkretnie sytuacji, w której zaliczki na pobyt od osób fizycznych otrzymuje Pani na rachunek bankowy w momencie rezerwacji, zaś pozostałą część zapłaty również na rachunek bankowy, ale w momencie przyjazdu gości - tzn. w momencie wykonania usługi,

* część zapłaty za usługę na rzecz osób fizycznych następujące bezgotówkowo, a część gotówkowo - dotyczy to konkretnie sytuacji, w której otrzymuje Pani zaliczki na pobyt od osób fizycznych na rachunek bankowy, zaś pozostałą część zapłaty w momencie przyjazdu w formie gotówkowej.

Nabywca usługi - osoba fizyczna w momencie rezerwacji noclegu i wpłaty zaliczki przelewem nie określa sposobu zapłaty za całość usługi lub informuje, że zapłaci przelewem, lecz w momencie wykonania usługi może zmienić zdanie i wyrazić chęć zrealizowania płatności gotówką. Wpłaty zaliczek na konto są dokładnie opisywane przez nabywców i zawierają: dane nabywcy, nr rezerwacji i rodzaj usługi oraz termin jej wykonania. W związku z powyższym, z dokumentów zapłaty wynika jakiej dotyczyć będą czynności.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego w odniesieniu do obowiązujących przepisów należy stwierdzić, że w przypadku, gdy przed wykonaniem usługi, całość lub część zapłaty za usługę od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej wpływa na rachunek bankowy przelewem - pod warunkiem, że z prowadzonych przez Panią ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności ta zapłata dotyczy, wówczas - jak słusznie wskazano we wniosku - nie ma Pani obowiązku zaewidencjonowania tej zaliczki przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Nie będzie miała Pani również obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej pozostałej części należności otrzymanej od klienta za daną usługę na rachunek bankowy (do której wcześniej na Pani rachunek bankowy została wpłacona zaliczka), bowiem w ww. zakresie, wykonywane przez Panią czynności do dnia 31 grudnia 2016 r. objęte są zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie powołanego wyżej § 2 ust. 1 w związku z pozycją 38 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r.

Natomiast w sytuacji, gdy zapłata za wykonywane przez Panią świadczenia nie wpływa na Pani rachunek bankowy, wówczas ma Pani obowiązek zaewidencjonować przy zastosowaniu kasy rejestrującej cały obrót z tytułu wykonywanego świadczenia zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Zatem, w przypadku, gdy wpłaconą przez klienta zaliczkę otrzyma Pani w postaci gotówki, to - zgodnie z § 3 ust. 2 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących - należy tą zaliczkę zaewidencjonować w momencie jej otrzymania.

Obowiązek zaewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczyć będzie również sytuacji, gdy w momencie wykonania usługi, pozostała część należności zostanie zapłacona gotówką, to - uwzględniając zapis § 3 ust. 1 powołanego rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących w związku z art. 19a ust. 1 i art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług - będzie Pani obowiązana zaewidencjonować na kasie rejestrującej całą kwotę należności za usługę - w momencie jej wykonania. Ta zasada będzie miała również zastosowanie do sytuacji, gdy zaliczkę na poczet wykonania przyszłej usługi otrzyma Pani na rachunek bankowy a pozostałą należność za dane świadczenie otrzyma Pani w postaci gotówki.

W takim przypadku nie będzie Pani bowiem przysługiwało zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania, o którym mowa w ww. przepisach. Jak bowiem wyżej wskazano, warunkiem korzystania z tego zwolnienia jest dokonanie przez klienta i otrzymanie przez podatnika zapłaty całości należności na rachunek bankowy podatnika.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.