ITPP1/4512-115/15/JP - Ustalenie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2015 r. (data wpływu 2 lutego 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 2 lutego 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od 20xx r. prowadzi Pan biuro rachunkowe, jako działalność rachunkowo-księgową (PKD 69.20.Z). Do dnia x października 2xx r. był Pan czynnym podatnikiem VAT i składał miesięczne deklaracje VAT-7. Od dnia 1 XXX r. zgodnie ze złożonym w dniu XXX r. zgłoszeniem VAT-R, korzysta Pan ze zwolnienia "podatkowego", o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W latach XXX roczne przychody nie przekroczyły kwoty 150.000 zł. Z klientami zawiera Pan umowy o świadczenie usług w ramach których wykonywane są następujące czynności: prowadzenie ewidencji podatkowych (książka przychodów i rozchodów, ewidencje ryczałtu, rejestry VAT), obsługa ZUS, kadr, sporządzanie, podpisywanie i składanie deklaracji podatkowych. Prowadzi Pan działalność w oparciu o wpis w CEIDG. Do dnia XXX r. był Pan doradcą podatkowym, na swój wniosek został Pan skreślony z listy doradców podatkowych. Nie udziela Pan opinii, wyjaśnień, porad w zakresie prawa podatkowego, celnego oraz sprawach egzekucji administracyjnej. Nie zajmuje się Pan doradztwem podatkowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przysługuje Panu prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Ponieważ wartość sprzedaży nie przekroczyła kwoty 150.000 zł w poprzednim roku podatkowym ma prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcie doradztwa. W potocznym rozumieniu termin "doradztwo" obejmuje szereg usług doradczych, tj.: podatkowe, prawne, finansowe. Zakres znaczeniowy pojęcia "usługi w zakresie doradztwa" jest szerszy niż termin "usługi w zakresie doradztwa podatkowego". Wobec braku w ustawie definicji należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z Małym Słownikiem Języka Polskiego PWN Warszawa 1994 "doradzać" znaczy udzielić porady, podać, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, zwłaszcza ekonomicznych. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin "usługi w zakresie doradztwa" należy rozumieć w związku z tym szeroko. Jednym z rodzajów doradztwa jest doradztwo podatkowe. Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 213), czynności doradztwa podatkowego obejmują:

W stanie prawnym obowiązującym do 9 sierpnia 2014 r. organy podatkowe uważały, że biura rachunkowe, które nie świadczą usług doradczych, mogą korzystać ze zwolnienia z VAT ze względu na obroty. Definiując termin "doradztwo" nakazywały stosować definicję słownikową, zgodnie z którą "doradzić" to "udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie". Przywoływały też regulacje zawarte w ustawie o doradztwie podatkowym odwołujące się do czynności doradztwa podatkowego i ustawie o rachunkowości dotyczące usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowy (obowiązujące do 9 sierpnia 2014 r.). Na tej podstawie uznawały, że biura rachunkowe, które świadczą dla klientów usługi księgowe (w tym - w ramach kompleksowej usługi sporządzają, podpisują i składają deklaracje oraz informacje), ale nie udzielają klientom fachowych porad, opinii, zaleceń i wyjaśnień podatkowych (czyli nie świadczą czynności zastrzeżonych - co do zasady-dla doradców podatkowych), mogą korzystać ze zwolnienia z VAT na mocy art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o podatku VAT. Takie stanowisko zaprezentował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 30 września 2014 r., nr ITPP2/443-864/14/AW, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 28 sierpnia 2014 r., nr IPTPP4/443-410/14-2/MK, czy dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 30 lipca 2014 r. nr IPPP2/443-530/14-2/KOM. Także w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku syg. akt I SA/Gd 175/12 stwierdzono, że usług księgowych, nawet kompleksowych nie można utożsamiać ze świadczeniem usług doradztwa. Również posiadanie pełnomocnictw w szerokim zakresie nie uzasadnia twierdzenia, że mamy do czynienia z usługami doradztwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. - zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Przez sprzedaż - zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z kolei przepis art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

Z przepisu art. 113 ust. 5 ww. ustawy jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Stosownie do art. 113 ust. 9 ww. ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Stosownie do art. 113 ust. 11 cyt. ustawy podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

Zatem w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a, lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, wskazano, że wyłączenie ze zwolnienia od podatku dotyczy: usług prawniczych, doradztwa z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego. Wobec powyższego należy wskazać, że usługi w zakresie doradztwa (poza wskazanymi wyjątkami) nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

Termin "doradztwo" obejmować może szereg usług doradczych, np.: podatkowe, prawne, finansowe i inne. Odwołując się do wykładni językowej, zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN, pod pojęciem "doradcy" należy rozumieć tego, "kto udziela porad". Natomiast "doradzać", w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN, oznacza "udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie". Na podobny kierunek wskazuje również potoczne rozumienie tego terminu, zgodnie z którym "doradztwo" to udzielanie porad, opinii i wyjaśnień. Tak więc doradztwo jest udzielaniem fachowych opinii, porad, np. ekonomicznych, finansowych, a przez doradcę rozumie się osobę, która udziela porad, doradza.

Jednym z rodzajów doradztwa jest doradztwo podatkowe.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 213 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 10 sierpnia 2014 r. czynności doradztwa podatkowego obejmują:

Stosownie do art. 2 ust. 1a ustawy o doradztwie podatkowym, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do czynności wykonywanych na rzecz osób trzecich odpowiedzialnych za zaległości podatkowe oraz następców prawnych podatników, płatników lub inkasentów w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej.

Ustawa o podatku od towarów i usług przywołując pojęcie usług w zakresie doradztwa (zakres tego pojęcia obejmuje również doradztwo podatkowe), nie odwołuje się jednak wprost do innych aktów prawnych, w tym do ustawy o doradztwie podatkowym, zatem do celów stosowania przepisu art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług definicją czynności doradztwa podatkowego, stworzoną na potrzeby uregulowania zawodu doradcy podatkowego, można posiłkować się jedynie pomocniczo - decydujące znaczenie ma więc w omawianym zakresie wykładnia językowa.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę wykładnię językową terminu "doradztwo" oraz potoczne rozumienie tego terminu, jak również brzmienie art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym, należy zauważyć, że doradztwo podatkowe sensu stricto obejmuje czynności polegające na udzielaniu porad z zakresu podatków czy też wskazywaniu sposobu postępowania w sprawie związanej z podatkami, w tym również na opracowaniu pewnej koncepcji czy strategii, którą podmiot np. podatnik może wykorzystać w prowadzonej przez siebie działalności np. do podjęcia lub zaniechania konkretnego działania. Tym samym z katalogu czynności uznawanych za doradztwo podatkowe w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym, do celów stosowania przepisu art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, za czynności o charakterze doradczym powinny zostać uznane tylko czynności polegające na udzielaniu takim podmiotom jak: podatnicy, płatnicy i inkasenci, osoby trzecie odpowiedzialne za zaległości podatkowe oraz następcy prawni podatników, płatników lub inkasentów, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami. Powyższe znajduje również potwierdzenie w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 maja 2007 r. sygn. akt K 42/05.

Natomiast czynności polegające na prowadzeniu ksiąg i ewidencji podatkowych z istoty swej bliskie są działalności zawodowej osób uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli czynnościom księgowym, a czynności polegające na sporządzaniu deklaracji i zeznań podatkowych mają w znacznej mierze charakter techniczny, a nie prawny, choćby z tego względu, że sporządzane są na podstawie innych dokumentów, w szczególności ksiąg rachunkowych (vide uzasadnienie ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego). Tym samym czynności te nie stanowią doradztwa, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, niezależnie od tego, że zostały uznane za czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym (art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy).

Powyższą wykładnię potwierdza również systematyka ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którą pracodawca rozróżnia usługi doradcze od księgowych (art. 281 pkt 3).

Ponadto zauważyć należy, że zwolnienie na podstawie art. 113 ustawy nie ma zastosowania do czynności reprezentowania podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach m.ni. podatkowych i celnych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o doradztwie podatkowym, mających z reguły charakter usług prawniczych.

Jak wynika z powyższego, czynności wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o doradztwie podatkowym nie sposób uznać za pomoc, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, polegającą na udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych i tym samym nie stanowią doradztwa, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług.

Ze złożonego wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzi Pan ewidencje podatkowe, księgi handlowe, obsługę ZUS, kadr, podpisywanie i składanie deklaracji. Poza wymienionymi czynnościami nie wykonuje Pan innych czynności, tj. nie udziela opinii, wyjaśnień, porad w zakresie podatkowego, celnego oraz w sprawach egzekucji administracyjnych. Na swój wniosek został Pan wykreślony z listy doradców podatkowych. W latach XXX roczne przychody z działalności gospodarczej nie przekraczały kwoty 150.000 zł. Od 1 listopada XXX r. wybrał Pan zwolnienie podmiotowe, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze, jak również przywołane przepisy stwierdzić należy, że w opisanej sytuacji w odniesieniu do świadczonych przez Pana usług w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych, podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych, czy też sporządzania zeznań i deklaracji podatkowych oraz niewykonywania usług o charakterze doradczym lub prawniczym (wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub pkt 4 ustawy o doradztwie podatkowym) zastosowania nie znajduje art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a i b ustawy o VAT.

A zatem w przypadku, gdy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie będzie Pan wykonywał jakichkolwiek czynności doradczych, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, to może Pan korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług przewidzianego w art. 113 ust. 1 ww. ustawy, do momentu, gdy faktyczna wartość sprzedaży przekroczy kwotę, o której mowa w tym przepisie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.