ITPP1/443-953/11/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2011 r. (data wpływu 8 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności polegającej na nabyciu obligacji, w związku z którym należne są odsetki oraz uznania tej czynności za sporadyczną w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 lipca 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności polegającej na nabyciu obligacji, w związku z którym należne są odsetki oraz uznania tej czynności za sporadyczną w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest jednostką dominującą i spółką zarządzającą holdingiem energetycznym. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest:

* działalność holdingowa,

* działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana,

* działalność reklamowa.

Spółka jest też podmiotem, który organizuje i zapewnia finansowanie spółek z Grupy od podmiotów zewnętrznych na możliwie najlepszych warunkach rynkowych, zgodnie z przyjętą Polityką Finansową Grupy (dokument wewnętrzny określający zasady pozyskiwania i obsługiwania finansowania w ramach Grupy) oraz przyjętą praktyką działalności grup kapitałowych.

W związku z potrzebą uzyskania finansowania na inwestycje przez dwie spółki zależne, Spółka zawarła umowy na finansowanie z podmiotami zewnętrznymi (bankami). Cel finansowania jest jednoznacznie określony w dokumentacji kredytowej i wiąże się z realizacją przez te spółki projektowanych inwestycji. Środki pozyskane przez Spółkę w ramach finansowania kredytowego, zostaną przetransferowane do podmiotów realizujących inwestycje z wykorzystaniem emisji długoterminowych obligacji skierowanych wyłącznie do Spółki. Podmiotem odpowiedzialnym za obsługę, ewidencję, rozliczenia emisji jest bank komercyjny. Spółka zawarła również z tymi spółkami zależnymi porozumienia, na mocy których nabywać będzie obligacje wyemitowane przez te podmioty, co zapewni im potrzebne na inwestycje środki finansowe, zgodnie z założonym harmonogramem ich uruchamiania. W odniesieniu do nabywanych przez Spółkę od spółek zależnych obligacji, Spółka będzie uzyskiwać wynagrodzenie w postaci płaconych przez spółki zależne odsetek, zgodnie z ustalonym harmonogramem i wraz z ustalonym oprocentowaniem.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy opisana w stanie faktycznym działalność Spółki holdingowej, polegająca na nabyciu od dwóch spółek zależnych wyemitowanych przez nie obligacji oraz uzyskiwaniu z tego tytułu odsetek, podlega opodatkowaniu VAT.

Jeżeli opisana w stanie faktycznym działalność Spółki holdingowej, polegająca na nabyciu od dwóch spółek zależnych wyemitowanych przez nie obligacji oraz uzyskiwaniu z tego tytułu odsetek, podlegałaby opodatkowaniu VAT, czy stanowi ona działalność zwolnioną od podatku, czy też opodatkowaną VAT według podstawowej stawki.

Jeżeli opisana w stanie faktycznym działalność Spółki holdingowej, polegająca na nabyciu od dwóch spółek zależnych wyemitowanych przez nie obligacji oraz uzyskiwaniu z tego tytułu odsetek, podlega opodatkowaniu VAT i jednocześnie jest zwolniona od podatku, czy taka działalność (jeżeli byłaby uznana za zwolnioną), powinna być wliczana do struktury sprzedaży (współczynnika VAT) przez Spółkę.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym działalność Spółki holdingowej, polegająca na nabyciu od dwóch spółek zależnych wyemitowanych przez nie obligacji oraz uzyskiwaniu z tego tytułu odsetek, nie podlega opodatkowaniu VAT, gdyż w stosunku do tych transakcji Spółka nie działa jako podatnik VAT. Zasadniczo, działalność polegająca na nabywaniu obligacji i czerpaniu z tego tytułu przychodów z odsetek może stanowić działalność podlegającą opodatkowaniu VAT, pod warunkiem jednak, że podmiot nabywający działa w charakterze podatnika VAT, tzn. dokonuje takich transakcji w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT oraz art. 2 ust. 1 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE (dalej: "Dyrektywa VAT")).

Dla uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika konieczne jest spełnienie kilku przesłanek przewidzianych w przepisach o VAT. Wnioskodawca, cytując treść art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, wskazuje, że dany podmiot, nawet jeżeli jest podatnikiem VAT ze względu na prowadzoną działalność, może nie zostać uznany za podatnika w kontekście konkretnej/konkretnych transakcji, które nie są wykonywane w ramach jego działalności (brak zamiaru wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy).

Zgodnie ze stanowiskiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w przypadku, gdy podmiot nabywa obligacje (i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w postaci odsetek) jedynie w związku z lokowaniem własnych nadwyżek środków pieniężnych, wówczas taka działalność powinna zostać uznana za niepodlegającą opodatkowaniu VAT. Jak wynika z orzecznictwa ETS, w tego typu przypadkach, działania posiadacza obligacji (lub innych papierów wartościowych) należy traktować jako formę inwestycji, która nie wykracza poza zakres prostego zarządzania aktywami. Dochód z obligacji powstaje zatem z mocy samego faktu ich posiadania, które uprawnia ich posiadacza do otrzymywania płatności odsetkowych. Odsetki takie nie mogą być zatem traktowane jako zwrot na działalności gospodarczej lub transakcji dokonanej przez posiadacza obligacji, ponieważ powstaje on wskutek samej własności tych obligacji. Takie stanowisko zostało zaprezentowane w orzeczeniu ETS w sprawie C-80/95 (HarnasHelm CV), podobnie ETS orzekł w sprawie C-333/91 (Sofitam SA). Podobne stanowisko prezentują organy podatkowe (przykładowo, interpretacja Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego z dnia 19 stycznia 2006 r. sygn. II443/1/382/29/05, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 20 sierpnia 2009 r. sygn. IBPP2/443-446/09/ASz.

Kolejny argument przemawiający za uznaniem nabycia obligacji od spółek zależnych przez Spółkę za transakcję niepodlegającą opodatkowaniu VAT wynika z analizy orzeczenia ETS w sprawie C-142/99 (Floridienne Berginvest). W orzeczeniu tym ETS wskazał, że sam fakt, iż spółka holdingowa udziela swoim spółkom zależnym pożyczek, a oprócz tego świadczy na ich rzecz usługi IT, administracyjne, zarządzania, księgowe, itp. nie oznacza, że udzielanie takich pożyczek stanowi działalność podlegającą VAT. ETS podkreślił, że jeżeli taka spółka holdingowa, udzielając pożyczek, jedynie reinwestuje posiadane środki finansowe, to taka działalność nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zdaniem Spółki, działalność spółek holdingowych w odniesieniu do zapewniania finansowania spółkom zależnym (poprzez pożyczki, obligacje, itp.) ma bowiem zupełnie inny charakter, niż profesjonalna i zorganizowana działalność w tym samym zakresie prowadzona przez instytucje finansowe (np. banki). W odniesieniu bowiem do tych podmiotów, udzielanie finansowania podmiotom zewnętrznym stanowi podstawową ich działalność. W odniesieniu natomiast do spółek holdingowych (takich jak Wnioskodawca), ich zasadnicza działalność w żaden sposób nie obejmuje świadczenia usług finansowych. Udzielanie zaś wsparcia finansowego spółkom zależnym (np. poprzez udzielanie pożyczek lub nabywanie obligacji) nie ma charakteru zorganizowanej i ciągłej działalności gospodarczej, nie ma nawet charakteru komercyjnego, gdyż skierowana jest wyłącznie do podmiotów zależnych (w grupie kapitałowej), a nie do każdego podmiotu zewnętrznego, który chciałby uzyskać finansowanie. Zgodnie z zawartymi porozumieniami, wyłącznie Spółka lub wskazane przez Spółkę podmioty z Grupy są uprawnione do nabycia wyemitowanych przez Spółki zależne obligacji - co wyraźnie podkreśla niekomercyjny charakter takich działań. Podobne stanowisko przedstawił ETS w przywołanym wyżej orzeczeniu w sprawie C-142/99 (Floridienne Berginvest) podkreślając, że udostępnianie kapitału przez spółkę holdingową do spółek zależnych może stanowić działalność gospodarczą jeżeli udostępnianie tego kapitału prowadzone jest w sposób ciągły i nie jest jednocześnie ograniczone do zarządzania własnymi aktywami, a ponadto prowadzone jest w celach zarobkowych, tj. z nastawieniem na zmaksymalizowanie stopy zwrotu z zaangażowanego kapitału.

W ocenie Spółki, w kontekście powyższego stanowiska ETS oraz charakteru działania Spółki nie można uznać, że prowadzi ona działalność gospodarczą polegającą na zapewnianiu finansowania podmiotom zewnętrznym. Zdaniem Spółki, jej działalność polegająca na nabywaniu obligacji wyemitowanych przez spółki zależne powinna być uznana za działalność spółki holdingowej, która wyłącznie organizuje finansowanie swoim podmiotom zależnym i nie prowadzi w tym zakresie zorganizowanej i ciągłej działalności gospodarczej. W konsekwencji, należy uznać, że w takich okolicznościach, nabywanie obligacji przez Spółkę oraz uzyskiwanie z tego tytułu przychodów z odsetek płaconych przez spółki je emitujące nie stanowi transakcji podlegających opodatkowaniu, gdyż Spółka nie działa w tym zakresie jako podatnik VAT.

Odnosząc się do kwestii zwolnienia opisanych czynności, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jeżeli opisana w stanie faktycznym działalność spółki holdingowej, polegająca na nabyciu od dwóch spółek zależnych wyemitowanych przez nie obligacji oraz uzyskiwaniu z tego tytułu odsetek, podlegałaby opodatkowaniu VAT - choć Spółka stoi na stanowisku, że w przedstawionych okolicznościach działalność ta w ogóle nie podlega VAT - stanowiłaby ona działalność zwolnioną od VAT.

Spółka, powołując art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, wskazuje, że obligacje stanowią jednocześnie instrumenty finansowe w rozumieniu przywołanej wyżej ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 3 pkt 1 lit. a). W konsekwencji, gdyby opisana w stanie faktycznym działalność spółki holdingowej, polegająca na nabyciu od dwóch spółek zależnych wyemitowanych przez nie obligacji oraz ich późniejsza odsprzedaż tym podmiotom (z oprocentowaniem), podlegała opodatkowaniu VAT, byłaby jednocześnie z tego podatku zwolniona.

W odniesieniu natomiast do kwestii sformułowanej w trzecim pytaniu Wnioskodawca prezentuje stanowisko, że, jeżeli opisana w stanie faktycznym działalność Spółki holdingowej, polegająca na nabyciu od dwóch spółek zależnych wyemitowanych przez nie obligacji oraz uzyskiwaniu z tego tytułu odsetek, podlegałaby opodatkowaniu VAT i byłaby jednocześnie zwolniona od VAT, wówczas taka działalność, nie powinna być wliczana do struktury sprzedaży (współczynnika VAT) przez Spółkę z uwagi na jej sporadyczny charakter. Cytując treść art. 90 ust. 1, 2, 3 i 6 ustawy o VAT, Spółka stwierdza, iż zakres pojęcia "sporadyczny" użytego w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT należy interpretować przede wszystkim w oparciu o brzmienie przepisów Dyrektywy VAT oraz orzecznictwa ETS, co oznacza, że ani ilość wykonanych transakcji, ani formalne podanie działalności finansowej w danych rejestrowych przedsiębiorstwa nie mają znaczenia dla oceny, czy takie transakcje powinny być wliczane, czy wyłączone z kalkulacji współczynnika VAT. Taki sposób wykładni znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych (przykładowo, wyrok NSA z dnia 30 czerwca 2009 r. sygn. akt I FSK 903/08, wyrok WSA w Krakowie z dnia 24 listopada 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1467/10). Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez ETS, wyłączenie z kalkulacji współczynnika VAT dotyczy transakcji finansowych, które nie stanowią dla podatnika bezpośredniego, stałego i koniecznego uzupełnienia jego zasadniczej działalności (orzeczenie w sprawie C-306/94 Regie Dauphinoise Cabinet A. Forest sari). W orzeczeniu w sprawie C-77/01 (EDM), ETS analizując zagadnienie, czy udzielanie oprocentowanych pożyczek przez spółkę holdingową spółkom, w których posiada ona udziały, oraz lokowanie środków pieniężnych w depozytach bankowych lub obligacjach należy uznać za czynności sporadyczne, wskazał na następujące przesłanki, które należy uwzględnić przy takiej ocenie:

* stopień zaangażowania składników majątku lub nabytych przez podatnika towarów i usług opodatkowanych VAT dla wykonania konkretnej czynności (sporadycznej) - tylko jeśli ich zaangażowanie jest znikome w skali działalności danego podatnika, możemy mówić o transakcjach sporadycznych (pomocniczych),

* skala generowanego dochodu.

W odniesieniu do drugiej z powyższych przesłanek, ETS podkreślił, że skala uzyskiwanego dochodu powinna być traktowana jedynie jako wskazówka, gdyż fakt osiągnięcia z transakcji finansowych dochodu większego niż generowany przez przedsiębiorstwo w ramach jego głównej działalności nie jest wystarczający do uznania, że dana transakcja nie jest sporadyczna (pomocnicza).

Podobne stanowisko w odniesieniu do analizowanej kwestii prezentują sądy administracyjne, które podkreślają, że dla oceny, czy działalność finansowa danego podatnika stanowi działalność sporadyczną, należy brać pod uwagę ogół okoliczności związanych ze świadczeniem tego typu usług, m.in. czy podatnik prowadzi taką działalność w sposób zorganizowany, z zaangażowaniem znacznej części swoich aktywów i z zamiarem wykonywania jej w sposób regularny (ciągły). Stanowisko takie wynika m.in. z wyroku WSA w Warszawie z dnia 25 maja 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 7/10 oraz wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 14 września 2010 r. sygn. akt I SA/Rz 434/10. W ocenie sądów, z którą zgadza się Spółka, pojęcie sporadyczności transakcji nie odnosi się do częstotliwości takich czynności, lecz raczej stopnia wykorzystania zasobów podatnika, przy nabyciu których przysługiwało prawo do odliczenia podatku. Spółka przywołała wyrok WSA w Krakowie, w którym Sąd wskazał, że udzielenie kilkunastu pożyczek jest traktowane jako sporadyczna usługa finansowa, jeżeli ma charakter pomocniczy w stosunku do głównej działalności przedsiębiorstwa sygn. akt I SA/Kr 1467/10.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki, czynności sporadyczne należy rozumieć jako czynności poboczne do działalności gospodarczej podatnika (podobnie, wyrok NSA z 30 czerwca 2009 r. sygn. akt I FSK 904/08). Takie też rozumienie wynikałoby z treści art. 174Dyrektywy VAT (którego implementacją do ustawy o VAT jest art. 90 ust. 6), który posługuje się pojęciem usług "pomocniczych", a w angielskiej wersji językowej zwrotem "incidental". Analizując powyższe rozumienie transakcji sporadycznych, w ocenie Spółki, nabywanie obligacji wyemitowanych przez spółki zależne oraz uzyskiwanie z tego tytułu przychodów z odsetek w opisanych w stanie faktycznym okolicznościach powinno zostać uznane za transakcje sporadyczne w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, co oznacza ich wyłączenie z kalkulacji współczynnika VAT. Spółka nie jest bowiem podmiotem, którego jedną z głównych działalności byłaby działalność finansowa. Jako spółka holdingowa, zasadniczo nie prowadzi działalności finansowej. Dodatkowo, opisane transakcje nabycia obligacji emitowanych przez spółki zależne mają charakter niekomercyjny, gdyż tak jak wskazano w uzasadnieniu do pytania nr 1, wyłącznie Spółka lub wskazane przez Spółkę podmioty z Grupy są uprawnione do nabycia omawianych obligacji. Z tej perspektywy, w ocenie Spółki, bez znaczenia pozostają kwoty finansowania, które zapewnia Spółka, gdyż w istocie lokuje ona posiadane nadwyżki finansowe, a ich wysokość uzależniona jest uzyskiwanych z dywidend środków.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki, nabywanie przez Spółkę obligacji wyemitowanych przez spółki zależne w opisanych w stanie faktycznym okolicznościach powinno zostać uznane za transakcje sporadyczne w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, co oznacza ich wyłączenie z kalkulacji współczynnika VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług - na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określaną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia "zamiar". Zgodnie z definicją zawartą we "Współczesnym słowniku języka polskiego" (Wydawnictwo Langenscheidt, Warszawa 2007 r.), "zamiar" oznacza "intencje zrobienia czegoś, zamysł, plan, projekt, chęć". Zatem przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (tydzień, miesiąc, rok), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie w ramach działalności producenta, handlowca lub usługodawcy.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300 z późn. zm.) obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.

Z opisanych we wniosku okoliczności wynika, iż Wnioskodawca jest jednostką dominującą i spółką zarządzającą holdingiem energetycznym. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest: działalność holdingowa, działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana oraz działalność reklamowa.

Spółka jest też podmiotem, który organizuje i zapewnia finansowanie spółek z Grupy od podmiotów zewnętrznych na możliwie najlepszych warunkach rynkowych. W związku z potrzebą uzyskania finansowania na inwestycje przez dwie spółki zależne, Spółka zawarła umowy na finansowanie z podmiotami zewnętrznymi (bankami). Cel finansowania jest jednoznacznie określony w dokumentacji kredytowej i wiąże się z realizacją przez te spółki projektowanych inwestycji. Środki pozyskane przez Spółkę w ramach finansowania kredytowego, zostaną przetransferowane do podmiotów realizujących inwestycje z wykorzystaniem emisji długoterminowych obligacji skierowanych wyłącznie do Spółki. W odniesieniu do nabywanych przez Spółkę od spółek zależnych obligacji, Spółka będzie uzyskiwać wynagrodzenie w postaci płaconych przez spółki zależne odsetek, zgodnie z ustalonym harmonogramem i wraz z ustalonym oprocentowaniem.

Wskazać należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług uznaje za podatnika podmiot wykonujący czynność nawet jednorazowo, lecz w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy. Konfrontując powyższe z przedstawionym opisem sprawy należy zauważyć, iż Spółka nabywając obligacje dwóch spółek zależnych (podmiotów powiązanych) bez wątpienia działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, bowiem ja wskazano w opisie stanu faktycznego, poza prowadzeniem działalności holdingowej, działalności związanej z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalności powiązana, a także działalności reklamowej, Spółka jest też podmiotem, który organizuje i zapewnia finansowanie spółek z Grupy od podmiotów zewnętrznych na możliwie najlepszych warunkach rynkowych.

Ponadto, skoro Spółka jest podmiotem, który organizuje i zapewnia finansowanie spółek z Grupy, nie można w przedstawionych okolicznościach wykluczyć, iż nabycie obligacji celem sfinansowania inwestycji przez dwie spółki zależne jest czynnością dokonaną w okolicznościach niewskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób. Ponadto, o działaniu Spółki w charakterze podatnika przesądza dodatkowo fakt, iż Spółka będzie uzyskiwać przychody z tytułu odsetek regularnie, zgodnie z ustalonym harmonogramem wg ustalonego oprocentowania.

Podkreślić należy, iż tylko w sytuacji, gdy, jak słusznie wskazano w stanowisku, podmiot nabywa obligacje emitowanych przez inne podmioty celem lokowania wolnych środków pieniężnych, podmiot taki w zakresie tych czynności nie działa w charakterze podatnika, natomiast w przedstawionych stanie faktycznym okolicznościach, Spółka w celu sfinansowania inwestycji, które będą realizowane przez spółki zależne, zawarła umowy na finansowanie z podmiotami zewnętrznymi (bankami) - cel finansowania jest jednoznacznie określony w dokumentacji kredytowej. Okoliczności, w jakich Spółka świadczy opisane usługi jednoznacznie wskazują, iż czynności te nie są dokonane w celu zarządzania posiadanymi aktywami (wolnymi środkami pieniężnymi) lecz Spółka w celu świadczenia usług finansowych na rzecz spółek zależnych pozyskała - w formie kredytu - od innych podmiotów (banków) odpowiednie środki pieniężne, aby następnie w celu sfinansowania inwestycji przez spółki zależne "przetransferować" środki pieniężne do tych spółek zależnych w formie nabycia obligacji długoterminowych.

Podkreślić również należy, iż bez znaczenia dla oceny, czy Spółka w omawianym zakresie działa w charakterze podatnika VAT, pozostaje fakt, iż głównym przedmiotem działalności Spółki nie są usługi finansowe.

W tym miejscu warto przytoczyć treść art. 5 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Zatem dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług określonej czynności można uznać, że nie ma znaczenia, czy rodzaj takiej działalności został wymieniony jako główny przedmiot działalności. Status podatnika VAT jest kategorią obiektywną niezależną od tego, jakim zakresem objęta jest główna działalność Spółki.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż nabycie obligacji w opisanych przez Spółkę okolicznościach spełnia niewątpliwie szeroką definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy. W analizowanej sytuacji będzie można bowiem zidentyfikować beneficjentów świadczenia wykonanego przez Spółkę, którym będą spółki zależne mogące korzystać z kapitału udostępnionego im przez Spółkę. Ponadto, usługa będzie miała charakter odpłatny, z uwagi na fakt, iż Spółka będzie pobierać wynagrodzenie w postaci płaconych przez spółki zależne odsetek wg ustalonego oprocentowania, zgodnie z ustalonym harmonogramem.

Stawka podatku - zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy - wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy, wprowadzonego art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578) oraz zmienionego treścią art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwolnione od podatku były usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, jednakże przepis ten został uchylony.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

W konsekwencji, od dnia 1 stycznia 2011 r., zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie (pkt 41).

Jak stanowi art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

W świetle art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Przytoczone przepisy Dyrektywy dotyczą tylko ściśle wymienionych rodzajów czynności, których charakter pozwala na zakwalifikowanie ich do kategorii usług związanych z obrotem bankowym i finansami. W związku z tym należy uznać, że wszelkie inne czynności niewymienione w tym przepisie, nawet jeśli mają charakter czynności bankowych, bądź finansowych lub zakres ich jest zbliżony do tego typu usług, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu. Powyższe zwolnienia obejmują w praktyce większość typowych transakcji dokonywanych na rynkach finansowych, a w szczególności usługi świadczone przez banki, biura maklerskie, fundusze inwestycyjne i powiernicze itp.

W świetle powyższego należy uznać, iż czynność nabycia obligacji wyemitowanej przez spółkę zależną, w związku z którymi Spółce przysługuje wynagrodzenie w postaci odsetek stanowi odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu i korzystające ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego - na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 - art. 90 ust. 2 ustawy.

Proporcję, o której mowa w ust. 2, na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W oparciu o art. 90 ust. 4 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 3 określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności (art. 90 ust. 5 ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy, do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41, w zakresie w jakim czynności te są dokonywane sporadycznie.

Ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy nie zdefiniował pojęcia "sporadycznie". Z definicji słownikowych wynika, iż sporadyczny to: "zjawiający się, występujący od czasu do czasu, rzadko, nieregularny, przypadkowy".

Transakcje sporadyczne zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić czy dana czynność może być uznana za sporadyczną, należy wziąć pod uwagę nie tylko częstotliwość jej wykonywania, ale także to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności jednostki.

Skoro Spółka jest podmiotem, który organizuje i zapewnia finansowanie spółek z Grupy, trudno w takich okolicznościach uznać usługi finansowe świadczone przez Spółkę na rzecz podmiotów zależnych za niestanowiące uzupełnienia zasadniczej działalności Spółki.

Podkreślić należy, iż ilość podmiotów od których Spółka nabyła obligacje (lub też liczba samych obligacji) nie świadczy o tym, że można i należy traktować te czynności, jako czynności sporadyczne (incydentalne, pomocnicze) w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy, lub też nie. Aby bowiem dojść do wniosku, iż czynności te mają taki charakter, konieczne jest ich zestawienie według różnorakich kryteriów (wartości, ilości, częstotliwości, wielkości zaangażowanych środków itd.) z całokształtem działalności Spółki. Innymi słowy, aby ocenić, czy czynność jest sporadyczna (incydentalna) należy wziąć pod uwagę całokształt działalności podatnika.

W związku z powyższym, choć Spółka określa nabycie obligacji od podmiotów zależnych jako czynności sporadyczne, to w świetle powyżej przedstawionego stanu nie można ich za takie uznać, bowiem szeroko rozumiane usługi finansowe są wpisane w działalność Spółki, gdyż-jak wskazano we wniosku - Spółka jest podmiotem, który organizuje i zapewnia finansowanie spółek z Grupy. Nabycie obligacji wyemitowanych przez spółki zależne jest jedną z możliwych form finansowania tych spółek, zatem czynności te wpisują się w zakres prowadzonej działalności gospodarczej Spółki, gdyż jak wcześniej wskazano, w tym zakresie działa w charakterze podatnika. Ponadto przychody uzyskiwane z odsetek związanych z tyli obligacjami będą uzyskiwane przez długi okres czasy (obligacje długoterminowe). Generować będą zatem systematyczne przychody, nie będą zaś działaniem doraźnym, sporadycznym, czy incydentalnym.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż świadczone przez Spółkę usługi finansowe polegająca na nabyciu obligacji od spółek zależnych w opisanych okolicznościach nie spełniają wymagań do uznania ich jako czynności dokonywane sporadycznie w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy. W związku z tym, obrót (kwoty odsetek) uzyskiwany z tego tytułu Spółka powinna uwzględniać w proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.