ITPP1/443-943/10/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2010 r. (data wpływu 27 września 2010 r.), uzupełnionym w dniach 10 i 13 grudnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 września 2010 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 10 i 13 grudnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka prowadzi sprzedaż detaliczną artykułów "wszystko dla domu" poprzez sieć placówek handlowych. Nabywcami towarów w zdecydowanej większości są osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Z oferty Spółki mogą korzystać również podmioty gospodarcze, dla których sprzedaż dokumentowana jest fakturami VAT. W przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Spółka dokonuje ewidencji obrotu i podatku należnego przy pomocy kas rejestrujących a na ich żądanie wystawia faktury VAT. W praktyce mają miejsce sytuacje, że po kilkunastu dniach, albo i dłużej od wydania towaru i zaewidencjonowania obrotu i podatku należnego za pomocą kas rejestrujących do sklepu przychodzi nabywca towaru i żąda wystawienia faktury oświadczając, że jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Spółka ma obowiązek wystawić fakturę VAT, gdy uprzednio zaewidencjonowała obrót i podatek należny na kasie rejestrującej, a żądanie wystawienia faktury VAT zgłaszane jest przez podatnika podatku od towarów i usług po 7 dniach od wydania towaru.

Zdaniem Spółki, fakturę potwierdzającą dokonanie sprzedaży jest obowiązana wystawić nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru, a wystawianie ich na żądanie nabywców po tym terminie będzie naruszeniem przez nią przepisów § 9 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur. W ocenie Spółki, nie powinna ona ponosić negatywnych konsekwencji niewystawienia faktury tylko z tego względu, że nabywca towaru nie poinformował jej w odpowiednim czasie, że jest podatnikiem VAT prowadzącym działalność gospodarczą, a obrót i podatek należny został przez Spółkę odpowiednio zaewidencjonowany przy pomocy kasy rejestrującej zgodnie z art. 111 ustawy.

Powołując przepisy art. 106 ust. 1 i ust. 4, art. 111 ust. 1, a także § 9 ust. 1 "rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur", Spółka wskazuje, że podatnik podatku od towarów i usług ma obowiązek wystawiania faktur VAT dokumentujących dokonanie sprzedaży, nie musi tego jednak czynić, gdy nabywcą towaru jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej i nie wystąpi ona z żądaniem jej wystawienia, bowiem dokonana sprzedaż zaewidencjonowana zostaje na kasie rejestrującej. Gdy odbiorca towaru poinformuje sprzedawcę, że dokonuje zakupu towaru w imieniu podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą będącego podatnikiem podatku od towarów i usług, dokonanie sprzedaży potwierdzane jest przez Spółkę fakturą VAT. Zdarzają się sytuacje, gdy żądanie wystawienia faktury zgłaszane jest przez podatników podatku od towarów i usług po upływie 7 dni od dnia wydania towaru, a podstawą żądania faktury jest powoływanie się przez nabywców towaru na art. 87 § 1 i ust. 4 Ordynacji podatkowej.

Spółka stoi na stanowisku, że przepis ten nie ma zastosowania do zarejestrowanych podatników VAT, gdyż czynni podatnicy podatku od towarów i usług na potwierdzenie dostawy towaru lub wyświadczenia usług zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur VAT, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT", a nie rachunki. Pojęcie "rachunek" nie zostało zdefiniowane w ustawie - Ordynacja podatkowa. Przepis § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. Nr 165, poz. 1373 z późn. zm.) określa jakie niezbędne elementy powinien on zawierać. Dodatkowo w § 14 ust. 3 ww. rozporządzenia wskazano, że przepisów ust. 1 i ust. 2 tegoż paragrafu nie stosuje się do faktur wystawianych przez podatników podatku od towarów i usług. Pomimo tego, że zgodnie z § 17 pkt 5 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur, za fakturę uznaje się również rachunki, o których mowa w art. 87 i 88 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), to jednakże muszą takie rachunki być wystawiane przez podatników nieobowiązanych do wystawiania faktur według zasad określonych w § 4, 5, 7-14, 16-20 i 22, a zatem nie dotyczą zarejestrowanego podatnika podatku od towarów i usług, co oznacza, że do podatników podatku od towarów i usług określonych w § 4, 5, 7-14, 16-20 i 22 rozporządzenia w sprawie faktur nie mają zastosowania przepisy art. 87 i 88 ustawy - Ordynacja podatkowa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 87 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, (tekst jedn.: Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Stosownie do art. 87 § 3 ww. ustawy, podatnicy wymienieni w § 1, od których zażądano rachunku przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru, wystawiają rachunek nie później niż w terminie 7 dni od dnia wykonania usługi lub wydania towaru. Jeżeli jednak żądanie wystawienia rachunku zostało zgłoszone po wykonaniu usługi lub wydaniu towaru, wystawienie rachunku następuje w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia żądania.

Natomiast stosownie do zapisu art. 87 § 4 Ordynacji podatkowej, Podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Na gruncie podatku od towarów i usług, obowiązek wystawienia faktury wynika z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Z przepisu tego wynika, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Natomiast zgodnie z art. 106 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Szczegółowe zasady dotyczące wystawiania faktur uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).

Stosownie do zapisu § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 4 powołanego rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać m.in. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży.

Z treści § 7 ust. 3 powołanego rozporządzenia, w przypadku, gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do kopii faktury podatnik obowiązany jest dołączyć paragon dokumentujący tę sprzedaż. Zatem wystawiając fakturę na żądanie nabywcy na podstawie okazanego przez niego paragonu dokumentującego sprzedaż, Spółka winna wystawiony uprzednio paragon dołączyć do wystawianej faktury.

Natomiast jak wynika z § 9 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

Jednym z podstawowych obowiązków podatników podatku od towarów i usług jest prawidłowe, rzetelne i terminowe dokumentowanie sprzedaży. Powołane wyżej przepisy wskazują, iż faktura VAT jest podstawowym dokumentem, jaki, nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, obowiązany jest wystawić zarejestrowany i czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Powołany przepis § 9 ust. 1 rozporządzenia, określający termin, w którym należy wystawić fakturę VAT, ma charakter instrukcyjny. Wyznaczenie w nim 7-dniowego terminu na wystawienie faktury, licząc od dnia wydania towaru (w przypadku Spółki), jest ściśle związane z zasadami ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy towarów.

Jak bowiem wynika z zapisu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z kolei z treści art. 19 ust. 4 ustawy, wynika, iż jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca dokonuje sprzedaży detalicznej, przede wszystkim na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, w związku z czym prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Tym samym, w momencie dokonania zakupu nabywca otrzymuje dokument zakupu w postaci paragonu fiskalnego, natomiast na żądanie tych osób wystawia fakturę VAT. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy po kilkunastu dniach, a nawet dłużej od wydania towaru, nabywca towaru zwraca się do Spółki z żądaniem wystawienia faktury, oświadczając, że jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony w złożonym wniosku opis stanu faktycznego należy stwierdzić, iż skoro w momencie dokonania sprzedaży klient nie określił, czy dokonuje zakupu jako prywatna osoba fizyczna czy też jako firma, to znaczy, że Spółka nie posiadała wiedzy o tym, iż dokonuje sprzedaży dla osoby posiadającej status podatnika od towarów i usług. Wskazać należy, iż podatnicy nie mają obowiązku każdorazowego weryfikowania statusu swoich klientów, to oni bowiem powinni określić, czy dokonują zakupu jako osoba prywatna, czy też jako firma. W świetle powyższego, Spółka zachowała się prawidłowo dokumentując transakcję paragonem fiskalnym.

Należy jednak zauważyć, iż żadna norma prawna nie zwalnia podatnika podatku od towarów i usług z obowiązku udokumentowania transakcji na rzecz podmiotu gospodarczego fakturą VAT. Wobec tego należy wskazać, iż w momencie pozyskania i potwierdzenia odpowiedniej informacji, iż dokonana uprzednio sprzedaż - udokumentowana prawidłowo paragonem fiskalnym - dotyczy jednak podmiotu gospodarczego, to na podstawie zwróconego przez ten podmiot paragonu dotyczącego tej sprzedaży, Spółka winna udokumentować daną transakcję odpowiednią fakturą VAT. Należy jednak wskazać, iż wystawienie faktury po upływie 7-dniowego terminu nie wywołuje negatywnych skutków prawnych po stronie sprzedawcy, pozostając bez wpływu na jego rozliczenia podatkowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.