ITPP1/443-887/08/DM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2008 r. (data wpływu 6 października 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 listopada 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów poniesionych na cudzym gruncie - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 października 2008 r. został złożony wniosek uzupełniony pismem z dnia 20 listopada 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów poniesionych na cudzym gruncie.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 1 czerwca 1973 r. Spółdzielnia zawarła umowę dzierżawy gruntu o pow. 0,153 ha, na którym to gruncie wybudowała z własnych środków budynek usługowo-handlowy i przyjęła go do użytkowania dnia 29 lipca 1978 r. Właściciel nieruchomości gruntowej zamierza w drodze umowy notarialnej zwrócić Spółdzielni wartość nakładów poczynionych na wybudowanie budynku na cudzym gruncie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

.

.

.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 46 § 1 k.c. budynek wybudowany na cudzym gruncie, stanowi część składową nieruchomości, który zgodnie z art. 47 § 2 k.c. nie może być przedmiotem odrębnej własności. Spółdzielni, która poniosła nakłady, przysługuje w tej sytuacji jedynie roszczenie, czyli prawo. Zatem zwrot nakładów to wyrównanie wydatków, jakie Spółdzielnia poniosła na cudzym gruncie. Czynność zwrotu nakładów na wybudowanie budynku, w dokumentowaniu operacji księgowych i podatkowych jest "refakturowaniem" poniesionych wydatków. Gdyby przyjąć, że w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zwrot nakładów byłby sprzedażą, to dzierżawcy gruntu przysługiwałoby zwolnienie przedmiotowe z tytułu sprzedaży używanej rzeczy - budynku, który został wybudowany w 1978 r. Z tytułu nakładów na tenże budynek Spółdzielni nie przysługiwało wówczas prawo do odliczenia kwoty należnego podatku od towarów i usług. Z kolei w piśmie z dnia 20 listopada 2008 r. Spółdzielnia wskazała, iż zwrot nakładów winien być udokumentowany notą księgową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W tym miejscu zauważyć należy także, iż stosownie do art. 47 § 1-3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania (art. 48 k.c.). Zgodnie z zasadą prawa "superficies solo cedit" (to co jest na powierzchni przypada gruntowi) odnoszącą się do związania własności budynku wzniesionego na gruncie z własnością tego gruntu, częścią składową gruntu są wszystkie rzeczy trwale złączone z tą nieruchomością. A zatem w sytuacji, gdy dzierżawca wybudował budynek na gruncie, którego był jedynie posiadaczem - budynek wybudowany przez posiadacza staje się własnością właściciela gruntu.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Definicja "świadczenia usług" ma charakter dopełniający definicję "dostawy towarów" i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie natomiast do uregulowań zawartych w art. 106 ust. 1 ww. ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10, art. 120 ust. 16.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółdzielnia zawarła umowę dzierżawy gruntu. Następnie poniosła nakłady na inwestycję w obcym środku trwałym, polegającą na wybudowaniu budynku usługowo-handlowego. Spółdzielnia wskazała także, że właściciel nieruchomości gruntowej zamierza w drodze umowy notarialnej zwrócić Spółdzielni wartość nakładów poczynionych na wybudowanie budynku na cudzym gruncie.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny należy zauważyć, że z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady poniesione na budowę budynku na cudzym gruncie stanowią z definicji część składową gruntu, a tym samym własność jego właściciela. W konsekwencji podmiot, który wybudował taki obiekt budowlany posadowiony na cudzym gruncie, ponosząc nakłady inwestycyjne, nie może go sprzedać, ponieważ nie ma do niego tytułu prawnego. Niemniej jednak podmiot ten dysponuje pewnym prawem do poniesionych nakładów i może to prawo przenieść na rzecz innego podmiotu. Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem "przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel" (art. 7 ust. 1 tej ustawy), a więc nie uzależnia dostawy towarów od tytułu własności dostarczanych towarów. Należy zatem stwierdzić, iż zbycie nakładów poniesionych na wybudowanie obiektu budowlanego na cudzym gruncie nie może zostać uznane za odpłatną dostawę towarów, gdyż nie mamy tu do czynienia z odrębną rzeczą (art. 2 pkt 6 ustawy), która mogłaby stanowić towar.

Zatem zbycie nakładów poniesionych na wybudowanie budynku usługowo-handlowego posadowionego na cudzym gruncie należy zaliczyć do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ww. ustawy, gdyż dochodzi w tym przypadku do przeniesienia prawa majątkowego. Odnosząc zatem analizę powołanych przepisów prawa do przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że czynność zwrotu nakładów inwestycyjnych poniesionych na wybudowanie budynku na cudzym gruncie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy - przy zastosowaniu 22% stawki, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na brak przepisów umożliwiających zastosowanie stawek preferencyjnych lub zwolnienia od podatku. Ponadto zwrot nakładów - jako czynność rodząca obowiązek podatkowy podatku od towarów i usług - powinien być dokumentowany fakturą VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.