ITPP1/443-861/11/KM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 5 września 2011 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP1/443-861/11/KM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 14 czerwca 2011 r. (data wpływu 17 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania bezumownego korzystania z gruntu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania bezumownego korzystania z gruntu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Firma korzystając bezumownie z gruntu Skarbu Państwa, wystąpiła wnioskiem z dnia 23 lipca 2001 r. do wojewody o uwłaszczenie - nabycie z mocy prawa użytkowania wieczystego przedmiotowego gruntu. Wojewoda i decyzją z 2010 r. odmówił nabycia z mocy prawa przez firmę prawa użytkowania wieczystego oraz nieodpłatnego nabycia prawa własności budynków i urządzeń znajdujących się na tym gruncie. Przyczyną odmowy wojewody była przede wszystkim trudność wskazania konkretnych działek, ponieważ w przedstawionych dokumentach posługiwano się określeniem "nieruchomość przy ul...... o pow....", a obecnie nieruchomość ta jest użytkowana przez 2 podmioty. W zaistniałej sytuacji konieczne jest naliczenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie za okres 10-ciu lat wstecz. Wskazano, iż firma jest zainteresowana zawarciem w przyszłości umowy dzierżawy na przedmiotową nieruchomość. Firma posiada dokumenty częściowo potwierdzające prawo do terenu, ale nie są one precyzyjne i nie były wystarczające do potwierdzenia prawa użytkowania wieczystego. W trakcie toczącego się postępowania uwłaszczeniowego, właściciel - Skarb Państwa, nie wyrażał oficjalnie zgody na korzystanie z gruntu, ale zgoda była "dorozumiana". Gdyby doszło do uwłaszczenia użytkownik wieczysty władałby nieruchomością jak właściciel: mógłby ją wynająć, wydzierżawić, a użytkowanie wieczyste sprzedać.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w omawianym wyżej przypadku wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu winno być opodatkowane VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, właściciela nieruchomości - Skarbu Państwa - wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu będzie miało charakter zapłaty należności za dostawę towarów - gruntów, którymi firma rozporządzała przez okres minimum 10 lat jak właściciel, za dorozumianą zgodą właściciela. Zgodnie z art. 5 ust. 1, w związku z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów, a zatem wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu winno być opodatkowane VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast art. 8 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wskazać należy, iż bezumowne korzystanie z cudzej rzeczy regulują przepisy art. 224, 225 oraz art. 674 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Jak wynika z ww. art. 224 i 225 k.c. w przypadku bezumownego korzystania z rzeczy korzystający w złej lub dobrej wierze od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy obowiązany jest do wypłaty wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy, zwrotu pożytków oraz odszkodowania z powodu zużycia, pogorszenia lub utraty rzeczy. Wynagrodzeniem za korzystanie z rzeczy objęte jest wszystko, co właściciel mógłby uzyskać, gdyby odpłatnie, na podstawie odpowiedniego stosunku prawnego, oddał rzecz do odpłatnego korzystania innemu podmiotowi.

O tym, czy bezumowne korzystanie z nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, decydować muszą w każdym przypadku konkretne okoliczności.

W sytuacji, gdy osoba zajmująca rzecz nie opuszcza jej, a właściciel dążąc do tego wytoczy przeciwko niemu powództwo o wydanie rzeczy, zasadne jest przyjęcie, że pomiędzy właścicielem i korzystającym bezumownie z tej nieruchomości nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. Świadczenie podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazującym obowiązek świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie wypłacone w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania rzeczą i wynikłe z tego tytułu szkody.

Inaczej należy jednak oceniać sytuację, gdy osoba korzystająca z rzeczy użytkuje ją za zgodą właściciela (nawet dorozumianą), płacąc z tego tytułu określone kwoty.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że firma bez tytułu prawnego wykorzystuje nieruchomość będącą przedmiotem wniosku. Wnioskodawca zamierza naliczyć opłatę za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres 10 lat. Wnioskodawca ponadto wskazuje, że mając świadomość, że firma posiada dokumenty częściowo potwierdzające prawo do terenu, ale nie są one precyzyjne i wystarczające do potwierdzenia prawa użytkowania wieczystego (o które wystąpiła firma), to pomimo, że nie wyrażał oficjalnie zgody na korzystanie z gruntu, ale w trakcie toczącego się postępowania uwłaszczeniowego, zgoda właściciela - Skarbu Państwa była "dorozumiana". Wnioskodawca nie wskazuje także, aby w okresie użytkowania nieruchomości przez firmę występował o jej odzyskanie (nie wystąpił z wnioskiem o wydanie nieruchomości).

Mając powyższe na uwadze, w okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę, należy uznać, że Wnioskodawca tolerował sytuację, w której przy braku formalnego stosunku prawnego, osoba prawna korzystała z nieruchomości.

W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że wynagrodzenie (opłata) za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest w istocie odpłatnością za świadczoną usługę (a nie jak wskazano we wniosku za dostawę towarów) i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Oceniając zatem całościowo stanowisko Wnioskodawcy uznano je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl