ITPP1/443-824/09/DM - Zasady opodatkowania podatkiem VAT usługi wynajmu nieruchomości na cele niemieszkaniowe, świadczonej wspólnie przez małżonków oraz możliwość zwolnienia tej usługi od podatku.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2009 r. (data wpływu 7 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wynajmu nieruchomości na cele niemieszkaniowe wykonywanej odrębnie przez małżonków oraz prawa do zwolnienia podmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 7 września 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wynajmu nieruchomości na cele niemieszkaniowe wykonywanej odrębnie przez małżonków oraz prawa do zwolnienia podmiotowego.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wraz z małżonką jest Pan właścicielem nieruchomości, która jest przedmiotem wynajmu na cele niemieszkaniowe. Wskazuje Pan, iż umowa najmu przewiduje oddanie do używania najemcy zarówno przez Pana, jak i małżonkę, przysługujących Państwu części współwłasności małżeńskiej do przedmiotowej nieruchomości. Z treści umowy wynika ponadto, że najemca zobowiązany jest do zapłaty każdemu z wynajmujących czynszu najmu w określonej, tej samej kwocie, jak również opłat wynikających z tytułu zużycia i dostarczenia energii elektrycznej oraz opłat należnych spółdzielni mieszkaniowej administrującej i zarządzającej nieruchomością, w skład której wchodzi wynajmowana nieruchomość, w proporcji 50% dla Pana i 50% dla małżonki. Z tytułu zawarcia umowy zarówno Pan, jak i małżonka wystawiają najemcy rachunki, zaś suma kwot otrzymanych od najemcy przez Pana i małżonkę z tytułu realizacji przedmiotowej umowy w 2009 r. przekroczy 50.000 zł (25.000 zł + 25.000 zł).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, małżeństwo w związku z zawarciem przedmiotowej umowy nie posiada statusu jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, a w konsekwencji nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, natomiast podatnikiem tego jest każdy małżonek z osobna, tj. zarówno Pan, jak i małżonka. Wskazuje Pan także, że fakt, iż suma wartości uzyskanych od najemcy przez małżonków przekroczy 50.000 zł (25.000 zł + 25.000 zł) pozostaje bez wpływu na korzystanie ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług przez Pana i małżonkę. Zwolnienie to bowiem przysługuje podatnikowi, tj. zarówno Panu w kwocie 50.000 zł, jak i małżonce w kwocie 50.000 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 cyt. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z powyższych przepisów wynika, iż świadczenie usług najmu lokali użytkowych jest działalnością gospodarczą, a świadczący usługi najmu wykonując te czynności podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 powołanej ustawy zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 50.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy stwierdzić należy, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji najem lokalu na cele użytkowe stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że wraz z małżonką jest Pan współwłaścicielem nieruchomości wynajmowanej na cele niemieszkaniowe. Czynności związane z najmem lokalu wykonywane są wspólnie przez oboje małżonków. Oboje też są stroną transakcji, odrębnie uzyskując wynagrodzenie w określonej, tej samej wysokości oraz zwrot opłat z tytułu użytkowania nieruchomości w wysokości 50% dla każdego z małżonków. Jednocześnie zauważył Pan, iż suma (łącznie) kwot otrzymanych od najemcy przez Pana i małżonkę z tytułu realizacji umowy najmu w 2009 r. przekroczy 50.000 zł.

Ustosunkowując się do powyższego w pierwszej kolejności wskazać należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Zatem na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług małżonkowie nie są uznawani za jeden podmiot podatkowy, bowiem każdy z nich wykonując samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest odrębnym podatnikiem tego podatku. W konsekwencji więc, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Uwzględniając powyższe, wskazać należy, że o tym, kto jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu najmu nieruchomości na cele niemieszkaniowe, decyduje treść zawartej umowy najmu. Skoro zatem z przedstawionej we wniosku sytuacji wynika, iż oboje małżonkowie są stroną umowy, a więc czynności związane z wynajmem nieruchomości wykonywane są przez oboje małżonków odrębnie, podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z tytułu zawartej umowy najmu, jest każdy z małżonków odrębnie w stosunku do swojej części. W konsekwencji powyższego, może Pan osobno skorzystać ze zwolnienia wynikającego z przepisu art. 113 ust. 1 cyt. ustawy, do momentu przekroczenia wartości sprzedaży w nim określonej. W przypadku zatem, gdy czynność opodatkowaną, dotyczącą współwłasności małżeńskiej, w zakresie wynajmu zawarło obydwoje małżonków, każdy z nich uwzględnia 50% należności wynikającej z tej czynności. Jeżeli jednak w umowie dotyczącej tej czynności wskazano inne udziały, wówczas podział następuje zgodnie z postanowieniami tej umowy. Z uwagi na to, iż z treści wniosku wynika, że każdy z małżonków uzyskuje od najemcy określoną kwotę czynszu najmu oraz po 50% poniesionych kosztów dotyczących energii elektrycznej i opłat za administrowanie i zarządzanie nieruchomością, stwierdzić należy, że obliczając limit wartości sprzedaży uprawniający do zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, winien Pan brać pod uwagę jedynie otrzymywane od najemcy kwoty dotyczące zawartej przez Pana umowy najmu, o ile oczywiście poza najmem nie prowadzi Pan innej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Z tych też względów podzielić należy stanowisko wyrażone w przedmiotowym wniosku, iż sytuacja w której suma wartości uzyskanych od najemcy przez oboje małżonków przekroczy 50.000 zł pozostaje bez wpływu na przysługujące Panu prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy podkreślić, iż zgodnie z treścią art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Należy zatem stwierdzić, iż wydana interpretacja indywidualna została wydana w oparciu o zdarzenie przyszłe przedstawione przez Pana i stanowi rozstrzygnięcie wyłącznie dla Pana. Natomiast, jeżeli małżonka zainteresowana jest otrzymaniem interpretacji indywidualnej, obowiązana jest do złożenia odrębnego, stosownego wniosku w tym zakresie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska Nr 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.