ITPP1/443-823/11/JJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2011 r. (data wpływu 13 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usługi w zakresie likwidacji szkód komunikacyjnych i majątkowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 czerwca 2011 r. złożono wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usługi w zakresie likwidacji szkód komunikacyjnych i majątkowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pani usługi, polegające na wykonywaniu czynności wspomagających w procesie likwidacji szkód komunikacyjnych i majątkowych na rzecz firmy będącej operatorem zleceń powierzonych przez towarzystwa ubezpieczeniowe. Wykonywane przez Panią usługi polegają na oględzinach uszkodzonego mienia, określeniu wysokości roszczeń, weryfikacji okoliczności powstałych zdarzeń. Informacje z przeprowadzonych czynności dla ubezpieczyciela przedstawione są w postaci oceny technicznej zawierającej zakres uszkodzeń mienia, określenie wysokości roszczeń poprzez wykonanie kalkulacji kosztów napraw pojazdów, określenie wysokości pozostałości (w przypadku tzw. szkód całkowitych), bądź też opinii o powstałym zdarzeniu związanym z kolizją lub wypadkiem. Powyższe usługi wykonywane są na podstawie zlecenia podmiotu będącego zleceniobiorcą zakładów ubezpieczeniowych, działającym w imieniu i na rzecz tych zakładów. W rozumieniu art. 738 k.c. jest Pani zatem "zastępcą zleceniobiorcy". W związku ze świadczeniem przedmiotowych usług zawarte zostało zlecenie upoważniające Panią do działania w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń jako pełnomocnika substytucyjnego, w trybie art. 106 k.c. przez zleceniobiorcę - zakład ubezpieczeń. Tym samym jest to umocowanie do działania w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odpłatne usługi w zakresie likwidacji szkód, świadczone przez podatnika, który nie jest ubezpieczycielem i ubezpieczającym na rzecz zakładów ubezpieczeń podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT korzysta ze zwolnienia.

Pani zdaniem, wymienione w pytaniu czynności ubezpieczeniowe są zwolnione od podatku od towarów i usług. Za takim stanowiskiem przemawia szereg argumentów. Czynności wykonywane przez Panią (likwidacja szkód) mieszczą się w katalogu czynności ubezpieczeniowych w odniesieniu do art. 3 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. W myśl art. 3 ust. 5 i 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej niektóre czynności ubezpieczeniowe mogą być zlecane podmiotom zewnętrznym. Zatem czynności wykonywane przez Panią stanowią element czynności ubezpieczeniowych o charakterze technicznym i należy je uznać za odrębny i niezbędny element prowadzący do wykonania właściwej usługi ubezpieczeniowej. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracyjnych. Tenże artykuł w ust. 13 zwalnia od podatku usługi stanowiące element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Likwidacja szkód jest niewątpliwie takim elementem usługi zwolnionej. Ustawodawca precyzyjnie określa w art. 43 ust. 15 ww. ustawy, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7 ,12 i 37-41 oraz ust. 13, nie mają zastosowania jedynie do czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu. Mając na uwadze powyższe stwierdzenia przyjmuje Pani stanowisko, iż wykonywane usługi w zakresie likwidacji szkód korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, wprowadzonym art. 19 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578), zmienionym, w zakresie zdania wstępnego, art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na mocy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jak stanowi obowiązujący od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 wskazanej ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Natomiast w świetle art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. Urz. UE L Nr 347), państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, zajętym w wyroku C-8/01 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie Taksatorrigen, istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, to iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skania, Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) szóstej dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z okoliczności sprawy wynika, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pani usługi polegające na wykonywaniu czynności wspomagających w procesie likwidacji szkód komunikacyjnych i majątkowych na rzecz firmy będącej operatorem zleceń powierzonych przez towarzystwa ubezpieczeniowe. Wykonywane przez Panią usługi polegają na oględzinach uszkodzonego mienia, określeniu wysokości roszczeń, weryfikacji okoliczności powstałych zdarzeń. Powyższe czynności wykonywane są na podstawie zlecenia podmiotu będącego zleceniobiorcą zakładów ubezpieczeniowych. W związku ze świadczeniem przedmiotowych usług zawarte zostało zlecenie upoważniające do działania przez Panią w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń jako pełnomocnika substytucyjnego.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż nie świadczy Pani usług ubezpieczeniowych, zatem nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Ponadto wskazać należy, iż czynności wykonywanych przez Panią w ramach działalności (wykonywaniu czynności wspomagających w procesie likwidacji szkód komunikacyjnych i majątkowych na rzecz firmy będącej operatorem zleceń powierzonych przez towarzystwa ubezpieczeniowe, na podstawie udzielonego pełnomocnictwa substytucyjnego) nie można także uznać za usługę stanowiącą element usługi ubezpieczeniowej lub reasekuracyjnej, bądź też usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, która sama stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia tych usług. Charakter tych czynności wskazuje bowiem, iż nie można ich uznać za usługi specyficzne i właściwe wyłącznie dla usługi ubezpieczeniowej - nie są one niezbędne do realizacji usługi ubezpieczeniowej samej w sobie. Zatem czynności te nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy.

Problem usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych był przedmiotem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie C-8/01 Assurandor-Societetet, działającym w imieniu Taksatorringen przeciwko Skatteministeriet, w którym rozstrzygnięto, że wyceny szkód pojazdów silnikowych dokonane przez stowarzyszenie w imieniu swoich członków będących firmami ubezpieczeniowymi nie są ani transakcjami ubezpieczeniowymi, ani usługami pokrewnymi transakcjom ubezpieczeniowym, które świadczą maklerzy lub przedstawiciele ubezpieczeniowi w znaczeniu tego postanowienia.

Zatem, stwierdzić należy, iż usługi świadczone przez Panią nie są usługami właściwymi dla usług ubezpieczeniowych świadczonych przez firmy ubezpieczeniowe.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa, jak również przedstawiony we wniosku stan faktyczny, stwierdzić należy, że w związku z wykonywaniem opisanych we wniosku czynności, nie jest Pani uprawniona od dnia 1 stycznia 2011 r. do skorzystania ze zwolnienia od podatku, przewidzianego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy w związku z art. 43 ust. 13 tej ustawy.

Stawką właściwą dla opodatkowania przedmiotowych czynności jest od dnia 1 stycznia 2011 r. stawka w wysokości 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.