ITPP1/443-821/10/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2010 r., (data wpływu 24 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania udzielanych pożyczek - jest prawidłowe.

W dniu 24 sierpnia 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku od towarów i usług w opodatkowania udzielanych pożyczek.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca udzielił dwóch oprocentowanych pożyczek innym Spółkom z o.o., przy czym udzielanie pożyczek wykraczało poza zakres czynności zgłoszonych jako przedmiot działalności w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) oraz nie było wymienione w umowie Spółki. Odpowiednie wpisy w KRS i umowie Spółki zostaną dokonane w najbliższym czasie, gdyż istnieje możliwość, że Wnioskodawca będzie w przyszłości udzielał kolejnych pożyczek.

Zarówno Wnioskodawca, jak i Pożyczkobiorcy (Spółki z o.o.) są czynnymi podatnikami VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca w zakresie udzielonych pożyczek, występował w charakterze podatnika VAT, a tym samym, czy powinien rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT z tytułu usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym, a jeśli dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (korzysta ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług), to podstawą opodatkowania jest wysokość pożyczki czy też należnych odsetek.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2, a także art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie udzielonej pożyczki występował w charakterze podatnika VAT, a tym samym powinien rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym (PKWiU 65.22.1 wg Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 1997 r.). Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, prowadzi działalność gospodarczą w sposób częstotliwy i poszczególne rodzaje działalności powinny podlegać podatkowi VAT, nawet, jeżeli dana czynność wykonywana jest sporadycznie.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi udzielania pożyczek poza systemem bankowym mają charakter odpłatny (odpłatność w formie odsetek), a zatem podlegają ustawie o podatku od towarów i usług. Korzystają one przy tym ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym jest obrót w postaci należnych z tego tytułu odsetek (zarówno otrzymanych, jak i nieotrzymanych, ale których termin zapadalności upłynął). Obrotu nie stanowi kwota udzielonej pożyczki.

Odsetki winny być udokumentowane fakturą VAT (zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług), a obrót zaewidencjonowany w rejestrze sprzedaży i wykazany w deklaracji VAT-7 jako czynność zwolniona od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do art. 15 ust. 2 tej ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ze złożonego wniosku wynika, iż Spółka nie mając ujawnionej w KRS, jak również w umowie spółki, działalności polegającej na udzielaniu pożyczek, udzieliła dwóch oprocentowanych pożyczek innym spółkom. Usługę Spółka sklasyfikowała do grupowania PKWiU 65.22.1.

Biorąc powyższe pod uwagę, wskazać należy, iż istota umowy pożyczki została wskazana w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), który stanowi, iż przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do ich zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119, o czym stanowi art. 8 ust. 3 ustawy.

Należy wskazać, iż w myśl § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.) - dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług do dnia 31 grudnia 2010 r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU), wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 42, poz. 264 ze. zm).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zauważyć jednak należy, iż dla niektórych czynności ustawodawca przewidział jednak możliwość zastosowania zwolnień od podatku od towarów i usług.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 3 ww. załącznika wymieniono usługi mieszczące się w grupowaniu o symbolu PKWiU w Sekcji J ex (65-67), tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

W objaśnieniach do ww. załącznika ustawodawca wskazał ponadto, że "ex" dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Wśród usług pośrednictwa finansowego, o których mowa w wyżej powołanej poz. 3 załącznika nr 4, w dziale 65 PKWiU mieszczą się opisane przez Spółkę usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym.

Biorąc pod uwagę opisane we wniosku okoliczności oraz powołane przepisy prawa, stwierdzić należy, że opisana we wniosku usługa udzielania pożyczek świadczona poza systemem bankowym podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i - jako niewymieniona w wyłączeniach w pkt 1-9 załącznika nr 4 do tej ustawy - korzysta ze zwolnienia od tego podatku, o ile faktycznie czynność ta została prawidłowo sklasyfikowana w grupowaniu PKWiU 65.22, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług z 1997 r.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Mając powyższe na uwadze, w przypadku usług polegających na udzielaniu pożyczek obrotem, w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, nie jest suma pożyczki, bowiem nie stanowi wynagrodzenia pożyczkodawcy.

Jak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Kwestie dotyczące faktur zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.). W rozdziale 3 rozporządzenia określono szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT, dane, które powinny zawierać oraz sposób i okres ich przechowywania.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, iż w przypadku udzielanych przez Wnioskodawcę pożyczek, podstawą opodatkowania (czyli obrotem) - zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, jest kwota należna Wnioskodawcy z tytułu świadczenia tych usług. Kwotą należną z tytułu tej sprzedaży jest - jak wskazano - odpłatność w formie odsetek. Zatem z uwagi na zwolnienie kwota ta powinna zostać uwzględniona w deklaracji VAT-7.

Reasumując Wnioskodawca udzielając pożyczek działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług i winien przedmiotowe usługi dokumentować fakturami VAT. Faktura dokumentująca przedmiotową czynność, jako podstawę opodatkowania winna zawierać kwotę odsetek.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania, informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1 poz. 11) zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej i to jego obciążają ewentualne negatywne konsekwencje z tytułu błędnego zaklasyfikowania towarów i usług. W związku z tym niniejszej interpretacji udzielono w oparciu o klasyfikację statystyczną wskazaną przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gdańsku, Al. Zwycięstwa, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.