ITPP1/443-770/10/AP - Opodatkowanie podatkiem VAT i dokumentowanie premii pieniężnych.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 3 listopada 2010 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP1/443-770/10/AP Opodatkowanie podatkiem VAT i dokumentowanie premii pieniężnych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 lipca 2010 r. (data wpływu 9 sierpnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych oraz sposobu ich dokumentowania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych oraz sposobu ich dokumentowania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć z kontrahentami, którym dostarcza hurtowo własne produkty (drzwi), umowy handlowe, które będą określały warunki dostaw. Jednym z elementów, z których składać się ma umowa, będzie zapis uprawniający kupującego (hurtownię nabywającą drzwi) do otrzymywania od Wnioskodawcy określonych w umowie premii (bonusów), uzależnionych od poziomu dokonanych i zapłaconych w danym okresie rozliczeniowym zakupów towarów. Wypłata premii (bonusów) nie będzie uwarunkowana żadnymi innymi obowiązkami kupującego niż zakup drzwi i zapłata za zakupiony towar w danym okresie rozliczeniowym (kwartał, półrocze, rok rozliczeniowy). Premia (bonus) będzie określona przez strony w procentowym stosunku do wykonywanych i zapłaconych zakupów i nie będzie powiązana z żadną konkretną dostawą. Strony mogą przewidzieć w określonych wypadkach przyznanie wyższej premii za osiągnięcie wyższego niż zakładany poziom zakupów. Za zrealizowane i zapłacone zakupy w kwocie netto strony planują wypłatę kupującemu premii (bonusów) w wysokości 4% od wartości netto do 500.000 zł i 5% premii od nadwyżki zakupionych i zapłaconych towarów w danym okresie rozliczeniowym.

W związku z powyższym zadano pytania.

Czy świadczenie, polegające na wypłacie premii (bonusu) w opisanym zdarzeniu przyszłym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług... W związku z tym, jakimi dokumentami i przez kogo wystawionymi, strony powinny udokumentować przeprowadzoną transakcję wypłaty premii (bonusu), za wykonane i zapłacone w okresie rozliczeniowym dostawy towarów. Czy w przypadku, gdy świadczenie, o którym mowa w zdarzeniu przyszłym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy prawidłowym jest dokumentowanie wypłaty świadczenia przez dostawcę kupującemu, notą księgową wystawioną przez kupującego dla dostawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Następnie Wnioskodawca powołał definicję pojęcia dostawy towarów wynikającą z art. 7 ust. 1 ustawy oraz definicję pojęcia świadczenia usług według art. 8 ust. 1 ustawy. Wnioskodawca zauważył, że zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mający bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną), towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Natomiast w myśl art. 29 ust. 4 ustawy, obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Następnie Wnioskodawca odniósł się do treści art. 106 ust. 1 ustawy, z którego wynika, że podatnicy zobowiązani są do wystawiania faktur dokumentujących wykonanie czynności podlegających opodatkowaniu. W przypadku, gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, to zgodnie z § 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zasad zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą.

Wnioskodawca zauważył, że Minister Finansów w interpretacji ogólnej wydanej w dniu 30 grudnia 2004 r., Nr PP3-812-1222/04/AP/4026 wyraził pogląd, w którym dzieli zdarzenie w postaci wypłaty premii pieniężnych na dwie zasadnicze grupy. Do pierwszej grupy zalicza się premie pieniężne związane z konkretną dostawą, wypłacane nawet po dokonaniu zapłaty za dostawę. Świadczenie tego typu są traktowane zgodnie z cytowaną interpretacją Ministra Finansów jako rabat, zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy. Konsekwencją przyjęcia takiego poglądu jest konieczność wystawienia przez podmiot wypłacający premię (sprzedawcę towaru), faktury korygującej do faktury VAT dokumentującej dokonaną już dostawę towarów i odpowiednie zmniejszenie wykazanego w niej obrotu oraz podatku należnego. U nabywcy uzyskanie premii pieniężnej związanej bezpośrednio z konkretną dostawą powoduje, że po otrzymaniu faktury korygującej powinien on zmniejszyć kwotę podatku naliczonego, wykazanego w związku z tą transakcją.

Do drugiej grupy zalicza się z kolei premie pieniężne, które nie są związane z żadną konkretną transakcją. Wówczas organy podatkowe traktują to świadczenie jako wypłacane w związku z określonymi zachowaniami nabywcy, które stanowią świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na rzecz podmiotu wypłacającego premię. Zdaniem organów podatkowych podmiot otrzymujący premię pieniężną (nabywca towarów), powinien wystawić fakturę VAT dokumentującą świadczone przez niego usługi na rzecz sprzedającego.

W orzecznictwie sądów administracyjnych zostało wypracowane inne podejście do opodatkowania podatkiem od towarów i usług premii pieniężnych. Z analizy judykatury, obejmującej kilkanaście wyroków wynika, że sądy administracyjne dopuszczają trzy możliwe sposoby potraktowania premii pieniężnych na gruncie prawa podatkowego w zależności od ustalonego stanu faktycznego:

1.

premie pieniężne, stanowiące rabat w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy;

2.

premie pieniężne, stanowiące zapłatę za usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;

3.

premie pieniężne nie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z powyższego podstawowa różnica pomiędzy stanowiskiem organów podatkowych i sądów administracyjnych sprowadza się do tego, że te ostatnie dopuszczają możliwość uznania premii pieniężnej za wynagrodzenie, dotyczące czynności niepodlegającej opodatkowaniu VAT. Taka kwalifikacja premii pieniężnych następuje wtedy, gdy nie można jej uznać ani za rabat, w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy, ani nie stanowi ona wynagrodzenia za czynności, jakie można uznać za świadczenie usług.

Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca powołał treść wyroków NSA: z dnia 23 września 2008 r., sygn. akt I FSK 998/08, z dnia 6 lutego 2005 r., sygn. akt I FSK 94/06, z 20 kwietnia 2010 r., sygn. akt FSK I 640/09, z 29 kwietnia 2010 r., sygn. akt FSK I 799/09 i z 11 czerwca 2010 r., sygn. akt FSK I 966/09.

Z podanych względów Wnioskodawca uznaje, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym świadczenie, jakie zamierza wypłacać nabywcom hurtowym towarów nie jest powiązane z żadną konkretną dostawą, a więc nie może stanowić rabatu, jak również w związku z wypłatą nabywcy premii Wnioskodawca nie uzyskuje żadnego świadczenia wzajemnego będącego usługą, a więc wypłata premii (bonusu) hurtowni nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a dokumentem właściwym dla formalnego udokumentowania czynności będzie nota księgowa (noty uznaniowe), wystawiana dostawcy przez kupującego (otrzymującego premię). W opisanym zdarzeniu przyszłym nie jest bowiem możliwe ani korygowanie wcześniej wystawionych faktur VAT przez sprzedającego, ani wystawienie faktury VAT przez nabywcę, jeżeli jasnym jest, że nie świadczył on usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Również art. 24 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L . 347 z późn. zm.) wskazuje, że "świadczenie usług" oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Uwzględniając powołane wyżej przepisy art. 5 i art. 8 cyt. ustawy, wskazać należy, iż każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu mieści się w definicji usługi. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powołanej ustawy.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. "premie pieniężne" nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania tych "premii" nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie te zostały wypłacone, tzn. czy podatnik otrzymuje je w związku z zachowaniem stanowiącym usługę, w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl ust. 4 powołanego artykułu, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, upustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Przyznanie rabatu "potransakcyjnego" i jego wpływ na podstawę opodatkowania uregulowane zostało również w przepisach obecnie obowiązującej Dyrektywy 2006/112/WE Rady (art. 90). Zgodnie z tym przepisem, w przypadku anulowania, wypowiedzenia, rozwiązania, całkowitego lub częściowego niewywiązania się z płatności lub też w przypadku obniżenia ceny po dokonaniu dostawy, podstawa opodatkowania jest stosownie obniżana na warunkach określonych przez państwa członkowskie.

Jak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Kwestie dotyczące faktur zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.). W rozdziale 3 rozporządzenia określono szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT. W § 13 tegoż rozporządzenia wymieniono elementy, jakie winna zawierać faktura wystawiona w przypadku udzielenia rabatu. Zgodnie z ust. 2 tego paragrafu, faktura korygująca powinna zawierać co najmniej:

1.

numer kolejny oraz datę jej wystawienia,

2.

dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a.

określone w § 5 ust. 1 pkt 1-4,

b.

nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych rabatem,

3.

kwotę i rodzaj udzielonego rabatu,

4.

kwotę zmniejszenia podatku należnego.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowy handlowe z kontrahentami, na podstawie których, dokonujące zakupu drzwi, hurtownie będą otrzymywać od Wnioskodawcy premie (bonusy). Ich wypłata uzależniona będzie od poziomu dokonanych i zapłaconych w danym okresie rozliczeniowym (kwartale, półroczu, roku) zakupów towarów. Premia (bonus) będzie określona przez strony w procentowym stosunku do wykonanych i zapłaconych zakupów i nie będzie powiązana z żadną konkretna dostawą, nie będzie również uwarunkowana żadnymi innymi obowiązkami kupującego. Dodatkowo strony mogą przewidzieć w określonych wypadkach przyznanie wyższej premii za osiągnięcie wyższego niż zakładany poziom zakupów.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz obowiązujący stan prawny, należy uznać, iż w przedstawionej sytuacji premie pieniężne za zrealizowanie określonego poziomu sprzedaży nie stanowią wypłaty wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem słuszne jest stanowisko Wnioskodawcy, że czynności te nie podlegają opodatkowaniu i nie powinny być dokumentowane fakturą VAT przez otrzymującego premię.

Jednak należy stwierdzić, że skoro premie pieniężne można powiązać z dostawami dokonanymi w przyjętym okresie rozliczeniowym - kwartalnym, półrocznym, rocznym w ocenie tut. organu, nawet jeżeli wypłacane są one po dokonaniu zapłaty powinny być traktowane jako rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy, ponieważ mają one bezpośredni wpływ na wartość dostawy i w efekcie prowadzą do obniżenia wartości (ceny) dostawy oznaczonych towarów.

Mając na względzie definicję obrotu zawartą w art. 29 ust. 1 ustawy stwierdzić należy, iż odwołanie się do "całości świadczenia należnego od nabywcy" nakazuje uwzględnić całokształt okoliczności wpływających na faktyczny rozmiar świadczenia nabywcy, a stosownie do tego należy też ocenić zdarzenia, które następczo zakres tego świadczenia modyfikują. Z powyższego wynika, że dla oceny istnienia podstawy do zmniejszenia obrotu z tytułu rabatu nie ma znaczenia to, czy strony transakcji w razie ziszczenia się warunków wypłaty premii nie odwołały się wprost do zmniejszenia poszczególnych cen wyrobów, skoro wszystkie ceny, w postaci wartości transakcji (ich sumy w określonym czasie) stanowiły podstawę obliczenia premii.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że w przypadku, gdy w związku z otrzymaną premią pieniężną kontrahent, nie jest zobowiązany do świadczenia innych usług, w tym usług o charakterze marketingowym, "premie pieniężne" stanowią w istocie rabat obniżający - zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy - wartość konkretnych dostaw udokumentowanych poszczególnymi fakturami, zmniejszający podstawę opodatkowania.

Zatem wypłata przedmiotowych "premii pieniężnych" podlegać będzie regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, a rabat udzielony po sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu wymaga wystawienia faktury korygującej, zgodnie z uregulowaniami zawartymi w cyt. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r.

Zatem w odniesieniu do zadanego pytania: "jakimi dokumentami i przez kogo wystawionymi strony powinny udokumentować przeprowadzoną transakcję wypłaty premii (bonusu), za wykonane i zapłacone w okresie rozliczeniowym dostawy towarów...", przyjęcie przez Wnioskodawcę stanowiska, że otrzymanie premii pieniężnej winno być dokumentowane jedynie notą księgową, uznać należało za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl