ITPP1/443-734b/11/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 maja 2011 r. (data wpływu 27 maja 2011 r.) uzupełnionym w dniu 29 lipca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udostępnienia własnego pracownika - jest prawidłowe.

W dniu 27 maja 2011 r. został złożony wniosek uzupełniony w dniu 29 lipca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udostępnienia własnego pracownika.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie umowy zawartej w dniu 4 grudnia 2009 r. pomiędzy spółdzielnią mieszkaniową, a Konsorcjum Firm: Przedsiębiorstwo Budowlane "T" Spółka jawna - Lider Konsorcjum i Przedsiębiorstwo Budowlano Usługowe "D." Spółka z o.o., zamawiająca spółdzielnia zleciła Konsorcjum rozbiórkę istniejącego pawilonu, a następnie kompletne wykonanie budynku mieszkalno-usługowego z podziemnymi garażami wraz z zagospodarowaniem terenu zlokalizowanego przy ul. M. w M. łącznie ze wszelkimi robotami towarzyszącymi niezbędnymi do wykonania zadania w zakresie opisanym w dokumentacji projektowej oraz Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. Na podstawie umowy konsorcjum z dnia 12 listopada 2009 r. Wnioskodawca oraz spółka jawna ustaliły, że w ramach realizacji przedsięwzięcia każda ze stron jest odpowiedzialna za 50% zakres robót. Ponadto każdy z uczestników konsorcjum uczestniczy w kosztach realizacji przedsięwzięcia oraz w zyskach uzyskanych z jego realizacji w stosunku 50% do 50%. Zgodnie z powołaną umową spółka jawna jest odpowiedzialna za finansowe rozliczenie przedsięwzięcia z inwestorem, przez co rozumie się między innymi wystawianie faktur VAT za wykonane prace. Strony postanowiły również, że Wnioskodawca będzie wystawiał na rzecz spółki jawnej fakturę VAT z tytułu wykonywanych przez siebie prac na zasadzie podwykonawstwa, natomiast w przypadku gdy wystąpi wynagrodzenie należne Wnioskodawcy, nie wynikające ze świadczenia usług, lecz z samego uczestnictwa w zyskach uzyskanych z realizacji przedsięwzięcia, wynagrodzenie to zostanie przeniesione na uczestnika za pomocą noty księgowej. W celu prawidłowej realizacji umowy PB spółka jawna zaciągnęła kredyt, dla którego gwarantem był Wnioskodawca. Przez cały okres kredytowy Wnioskodawca, uczestnik konsorcjum spłaca połowę odsetek. Z powyższego tytułu Lider wystawia na podstawie § 6 ust. 5 umowy konsorcjum z dnia 12 listopada 2009 r. zmienionego aneksem do umowy z dnia 21 listopada 2009 r. notę księgową tytułem zwrotu kosztów poniesionych w związku z nabywanymi usługami finansowymi. Uczestnicy konsorcjum zaciągnęli każdy z osobna kredyty, z których środki są przeznaczone na pokrycie kosztów prowadzonego przedsięwzięcia zgodnie z partycypacją w kosztach, tj. 50%/ 50%. Zgodnie z aneksem do umowy konsorcjum Wnioskodawca i spółka jawna w celu zapewnienia niezbędnego finansowania wspólnego działania, dopuszczają możliwość pozyskania kredytu bankowego przez każdą ze stron, indywidualnie w wysokości odpowiadającej udziałowi we wspólnym przedsięwzięciu (50%/ 50%). W takim przypadku strony nie będą obciążały się wzajemnie kosztami tych kredytów. W związku z powyższym postanowieniem umownym, uczestnicy nie przenoszą na innych uczestników kosztów kredytu do wysokości udziału w kosztach przedsięwzięcia. W związku z zaniechaniem w listopadzie 2010 r. realizacji umowy (za porozumieniem stron), o której mowa powyżej, w dniu 31 grudnia 2010 r. spółdzielnia mieszkaniowa sprzedała na podstawie aktu notarialnego na rzecz spółki jawnej oraz Wnioskodawcy w udziałach po 1/2 części każdej ze spółek prawo wieczystego użytkowania gruntu wraz z takimi samymi udziałami we własności rozpoczętej budowy budynku oraz urządzeniami infrastruktury technicznej i budowlami i z dokumentacją pozwalającą na zrealizowanie inwestycji zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę. Cenę sprzedaży strony ustaliły na kwotę 9.807.054,31 zł brutto. Ponadto część ceny w wysokości 9.596.216,63 zł została zapłacona poprzez kompensatę wierzytelności, tj. wzajemne potrącenie wierzytelności spółki jawnej oraz Wnioskodawcy z wierzytelnościami spółdzielni mieszkaniowej w kwocie 9.596.216,63 zł, natomiast pozostałą do zapłaty kwotę w wysokości 210.837,68 zł kupujący zobowiązali się zapłacić solidarnie w terminie do dnia 30 czerwca 2011 r. W związku z powyższym spółdzielnia wystawiła na rzecz Wnioskodawcy fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.903.527,16 zł oraz na rzecz spółki jawnej fakturę VAT nr (...). Z postanowień aktu notarialnego nie wynika aby kupujący dokonywali zakupu w ramach konsorcjum. Strony przedwstępnych umów sprzedaży lokali lub udziału w lokalu niemieszkalnym wyraziły w formie aneksu do tych umów zgodę na zmianę inwestora. Po nabyciu rozpoczętej budowy, w dniu 31 grudnia 2010 r. nabywcy zawarli umowę konsorcjum celem realizacji przez strony umowy wspólnego przedsięwzięcia polegającego na wykonaniu zabudowy mieszkalno-usługowej z podziemnymi garażami wraz z zagospodarowaniem terenu celem wyodrębnienia i sprzedaży lokali mieszkalnych i użytkowych, a także miejsc postojowych według przysługujących uczestnikom udziałów po 1/2 w zabudowywanej nieruchomości. Z postanowień umowy zmienianych aneksem z dnia 3 stycznia 2011 r. wynika, że za finansowe rozliczenie z klientami, przez co rozumie się między innymi wystawianie faktur VAT za sprzedane lokale mieszkalne i użytkowe oraz miejsca postojowe odpowiedzialny jest Wnioskodawca i spółka jawna, każdy w proporcji swojego udziału w przedsięwzięciu, tj. 50%/ 50%. Wnioskodawca oraz spółka jawna zawierają przedwstępne umowy sprzedaży lokali, wyodrębnionych po wybudowaniu i uzyskaniu zaświadczeń o samodzielności lokali. Kupujący uiszczają zaliczki, dokonując wpłat na rachunek bankowy wskazany w przedwstępnej umowie sprzedaży, będący rachunkiem bankowym spółki jawnej. Zaliczka jest fakturowana przez każdego ze zbywców w wysokości po #189; otrzymanej kwoty. Rachunek bankowy, o którym mowa powyżej jest rachunkiem spółki jawnej, do którego Wnioskodawca na podstawie § 6 ust. 3 i 4 zmienionych aneksem do umowy konsorcjum z dnia 3 stycznia 2011 r. ma jedynie podgląd, tj. nie może dysponować środkami z tego rachunku. Spółka jawna zawarła umowę ubezpieczenia, którą objęci są wszyscy uczestnicy konsorcjum. Umowa konsorcjum przewiduje, że przekazanie środków pieniężnych przez Wnioskodawcę lub spółkę jawną na rzecz drugiej strony umowy w przypadkach wspólnego zaciągnięcia zobowiązania (m.in. umów ubezpieczenia), w których nie jest wymagane wystawienie faktury winno być udokumentowane notą obciążeniową (notą księgową). W związku z postanowieniem umownym obciążenie uczestnika kosztami ubezpieczenia nastąpiło w formie noty obciążeniowej spółki jawnej, na podstawie umowy konsorcjum, z tytułu pełnienia funkcji lidera przysługuje wynagrodzenie w wysokości 1.000 zł netto za każdy miesiąc pełnionej funkcji, płatne raz w roku lub/i do ostatniego dnia miesiąca, w którym zostanie zakończona realizacja Inwestycji na podstawie faktury VAT wystawionej przez lidera. W związku z realizacją przedsięwzięcia miały miejsce sytuacje, w których pracownik jednego z uczestników konsorcjum wykonywał prace na rzecz drugiego uczestnika konsorcjum i z tego tytułu uczestnik ten wystawiał fakturę na rzecz drugiego z uczestników. Jak wynika z uzupełnienia do wniosku umowa konsorcjum z 31 grudnia 2010 r. zmieniona aneksem do umowy z 3 stycznia 2011 r. przewiduje następujące postanowienia dotyczące uczestnictwa w kosztach wspólnej inwestycji, podziału w zyskach oraz odpowiedzialności za roboty będące przedmiotem umowy:

* każda ze stron jest odpowiedzialna w 50% za zakres robót oraz sprzedaż lokali mieszkalnych i użytkowych oraz miejsc postojowych,

* strony uczestniczą w kosztach realizacji przedsięwzięcia w stosunkach 50% do 50%,

* wobec podmiotów trzecich strony umowy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikłe z realizacji przedsięwzięcia,

* za finansowe rozliczenie z klientami przez co rozumie się między innymi wystawienie faktur VAT za sprzedane lokale mieszkalne i użytkowe oraz miejsca postojowe, odpowiedzialny jest Wnioskodawca oraz spółka jawna, każdy w proporcji swojego udziału w przedsięwzięciu, czyli 50% do 50%,

* każdy z konsorcjantów po każdorazowej wpłacie przez nabywców zaliczki na zakup lokalu mieszkalnego i/lub użytkowego i/lub miejsca postojowego na wskazane w umowie przedwstępnej konto bankowe, będzie zobowiązany do wystawienia w terminie ustawowym faktury VAT na część kwoty będącej udziałem Wnioskodawcy oraz spółki jawnej czyli w proporcji 50% do 50% każdej wpłaconych kwot,

* nabyty towar lub usług, w związku z realizacja przedmiotu wspólnego działania przez Wnioskodawcę oraz spółkę jawną mogą zostać w całości lub części odsprzedane w drodze refakturowanie na te podmioty. Przedmiotem refakturowania będą zakupione usługi lub towar, z których nie korzysta podmiot refakturujący (lub korzysta w części), na którego wystawiona jest pierwotna faktura. Sprzedaż (odsprzedaż) będzie dokonywana po cenie zakupu, bez marży, z uwzględnieniem tej samej stawki podatku, która jest na fakturze pierwotnej,

* uczestnicy konsorcjum nie obciążają się wzajemnie kosztami zakupionej odzieży, narzędzi i sprzętu zakupionych dla swoich pracowników. Zakupy te strony traktują jako niezbędne nakłady związane z wyposażeniem i przygotowaniem stanowiska dla zatrudnionych przez siebie pracowników,

* uczestnicy w celu zapewnienia niezbędnego finansowania wspólnego działania, dopuszczają możliwość pozyskania kredytu bankowego przez każda ze stron, indywidualnie w wysokości odpowiadającej udziałowi we wspólnym przedsięwzięciu (50% do 50%). W takim przypadku strony nie będą obciążały się wzajemnie kosztami tych kredytów. W przypadku uzyskania kredytu w proporcji innej niż 50% do 50% strony będą obciążały się kosztami kredytów w taki sposób aby stronie której zaangażowanie z tytułu zaciągniętego kredytu bankowego będzie wyższe niż jej udział w przedsięwzięciu, koszty związane z obsługa kredytu przez nia ponoszone zostały zwrócone, czyli aby zostały zrównane do jej udziału,

* spółka jawna będzie wystawiała noty księgowe tytułem zwrotu kosztów usług finansowych takich jak odsetki i prowizje bankowe lub innych opłat bankowych ponoszonych przez spółke jawną w związku z realizacją wspólnego działania,

* przekazanie środków pieniężnych przez spółkę jawna lub wnioskodawcę na rzecz drugiej strony niniejszej umowy w przypadku wspólnego zaciągnięcia zobowiązania, w których nie jest wymagane wystawienie faktury VAT, winno być udokumentowane nota obciążeniową (nota księgową). Dotyczy to m.in. umów ubezpieczeniowych (polis),

* wynagrodzenie spółki jawnej tytułem pełnionej funkcji Lidera konsorcjum będzie wynosiło 1.000 zł netto miesięcznie liczone od maja 2010 r. do zakończenia inwestycji.

Pracownicy Wnioskodawcy świadczą prace na rzecz drugiego uczestnika konsorcjum, o charakterze prac murarskich, zbrojarskich, betoniarskich. Wartość tych prac jest wyliczona w oparciu o obmiary wykonanych robót a do wyliczeń jest brana pod uwagę stawka kalkulacyjna, która wynika z kosztorysu wykonawczego sporządzonego przez Wnioskodawcę przy wycenie zakresu robót związanych z budową budynku. Pomiędzy stronami nie zostało zawarte dodatkowe porozumienie w zakresie wykonywania prac przez pracowników Wnioskodawcy na rzecz drugiego uczestnika konsorcjum. Pracownikom nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, gdyż każdy z nich wykonuje swoja pracę świadcząc na rzecz konsorcjum.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest dokumentowanie rozliczenia między liderem konsorcjum, a uczestnikiem, w związku ze świadczeniem pracy przez pracownika jednego z uczestników konsorcjum na rzecz drugiego z uczestników fakturą VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, wykonywanie pracy przez pracownika jednego z uczestników konsorcjum na rzecz drugiego z uczestników stanowi w świetle art. 8 ustawy o VAT usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usługi i dokumentowaniu fakturą VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach statystycznych wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne (art. 5a ustawy obowiązujący od dnia 1 stycznia 2011 r.).

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z tak sformułowanej definicji wynika, że przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r. podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Natomiast od dnia 1 kwietnia 2011 r. przepis ten wprowadził dodatkowe zastrzeżenie, tj. ust. 1a - pozostała treść przepisu jest tożsama.

Ze złożonego wniosku wynika, że pracownik Wnioskodawcy w związku z realizacją przedsięwzięcia wykonuje prace o charakterze prac murarskich, zbrojarskich, betoniarskich na rzecz drugiego z uczestników konsorcjum. Wartość tych prac jest wyliczona w oparciu o obmiary wykonanych robót, a do wyliczeń jest brana pod uwagę stawka kalkulacyjna, która wynika z kosztorysu wykonawczego sporządzonego przez Wnioskodawcę przy wycenie zakresu robót związanych z budową budynku. Z tego tytułu Wnioskodawca wystawiał na rzecz drugiego z uczestników konsorcjum fakturę VAT.

Zatem pomiędzy stronami zaistniała więź o charakterze zobowiązaniowym - w ramach umowy konsorcjum pracownik Wnioskodawcy świadczy na rzecz drugiego uczestnika konsorcjum określone prace, których wartość wyliczana jest w oparciu o stawkę kalkulacyjną.

Analiza stanu faktycznego na tle powołanych przepisów prowadzi do wniosku, iż pomiędzy stronami dochodzi do świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, a zatem czynność ta powinna być udokumentowana faktura VAT.

Końcowo informuje się, że pozostałe kwestie objęte przedmiotowym wnioskiem zostaną zawarte w odrębnym rozstrzygnięciu.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.