ITPP1/443-686/10/KM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2010 r. (data wpływu 13 lipca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 lipca 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od dnia 18 maja 2009 r. rozpoczęła Pani prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie handlu detalicznego artykułami rolno-spożywczymi, nie przekraczając obrotu 20.000 zł (zgodnie z art. 111 ustawy obrót dla osób nieprowadzących działalności wynosił 18.545,55 zł). Nadal korzysta Pani ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - tzw. zwolnienie podmiotowe. Nie mając do tej pory obowiązku, nie wprowadziła Pani rejestracji sprzedaży przy pomocy kasy fiskalnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Kiedy Wnioskodawca ma obowiązek wprowadzenia kasy rejestrującej zgodnie z art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, kasę fiskalną należy wprowadzić dopiero po przekroczeniu wysokości obrotu zobowiązującego do dokonania obowiązkowej rejestracji jako podatnika podatku od towarów usług czynnego - obecnie 100.000 zł), (lub bardziej poprawnie - po przekroczeniu obrotu w wysokości 40.000 zł osiągniętego po dacie rejestracji jako podatnik podatku od towarów i usług). Powyższe stanowisko, w ocenie Wnioskodawcy, wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym "podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących." Wnioskodawca wskazał, iż ustawa nie zawiera definicji podatku należnego, ale można go określić jako "podatek wynikający z faktur sprzedaży a także ze sprzedaży nieudokumentowanej fakturami, wynikający z opodatkowania czynności będących przedmiotem opodatkowania według obowiązującej stawki podatku". Taką definicję, w ocenie Wnioskodawcy, należy w świetle obowiązującego prawa przyjąć jako właściwą, wobec czego wprowadzenie obowiązku rejestracji obrotu za pomocą kasy fiskalnej na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących dla podatników, których obrót w roku poprzednim przekroczył 40.000 zł, a w roku bieżącym - po przekroczeniu 40.000 zł (mimo, że nadal korzystają ze zwolnienia podmiotowego na podstawie § 3 ust. 4 ww. rozporządzenia), jest niezgodne z prawem - aktem prawnym wyższego rzędu. Ustawa o podatku od towarów i usług, dokładnie w art. 111 ust. 1 określa warunki, których łączne spełnienie zobowiązuje do wprowadzenia kasy fiskalnej: występowanie obrotu i kwot podatku należnego. Także ust. 6a ww. artykułu powtarza powyższy warunek. Natomiast art. 111 ust. 8 ustawy określa jak Minister Finansów ma prawo w drodze rozporządzenia uregulować kwestie dotyczące kasy fiskalnej. Między innymi w punkcie 5 ponownie są określone warunki jakie Minister ma uwzględnić w rozporządzeniu w kwestii "konieczności zapewnienia prawidłowości rozliczania podatku, w tym właściwego ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego". W przypadku Wnioskodawcy, kwoty podatku należnego nie występują ponieważ nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Ze względu na niespełnienie warunku z art. 111 ust. 1 (spójnik i oznacza konieczność spełnienia jednocześnie dwóch warunków - występowania obrotu i podatku należnego, rozporządzenie wydane przez Ministra Finansów należy uznać w tym zakresie za niezgodne z prawem i pominąć w stosowaniu, skoro obecnie Wnioskodawca nadal korzysta ze zwolnienia od podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Z przepisu art. 111 ust. 1 wynika ponadto, iż podatnicy, wobec których powstał obowiązek w zakresie stosowania kas rejestrujących, są obowiązani za pośrednictwem tych urządzeń ewidencjonować obrót i kwoty podatku należnego. Należy jednak zauważyć, iż opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług nie jest kryterium determinującym powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przedmiotowy obowiązek dotyczy bowiem również sytuacji, gdy czynności sprzedaży są zwolnione od podatku lub wykonuje je podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy.

Na fakt, że ustawodawca objął obowiązkiem wynikającym z zapisu art. 111 ust. 1 również podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku od towarów i usług lub podatników zwolnionych od tego podatku, wskazuje jednoznacznie zapis art. 111 ust. 5 ustawy.

Stosownie bowiem do treści art. 111 ust. 5 ustawy, w przypadku gdy podatnik rozpoczął ewidencjonowanie obrotu w obowiązujących terminach i wykonuje wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub jest podatnikiem zwolnionym od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, urząd skarbowy dokonuje zwrotu kwoty określonej w ust. 4 na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, w terminie do 25. dnia od daty złożenia wniosku przez podatnika.

Z powyższej normy prawnej wprost wynika, iż zamiarem ustawodawcy jest objęcie obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej wszystkich podatników dokonujących sprzedaży na rzecz konkretnych nabywców, a mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych bez względu na to czy dokonywane transakcje podlegają opodatkowaniu i czy są dokonywane przez podatników będących podatnikami podatku od towarów i usług, bowiem zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami są (...) osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z art. 111 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa. Przy wydawaniu rozporządzenia minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględnia:

Zatem stosownie do powyższego, kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji, ustawodawca reguluje na mocy wydawanych rozporządzeń w tym zakresie.

W obecnym stanie prawnym obowiązują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 224, poz. 1797).

Z zapisu § 2 tego rozporządzenia wynika, iż zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2010 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do ww. rozporządzenia. Należy wskazać, iż handel artykułami rolno-spożywczymi nie został wymieniony w tym załączniku.

Natomiast zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 3 powołanego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2010 r. podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 4.

Zwolnienie, o którym wyżej mowa, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w trakcie 2010 r. przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł, z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy (§ 3 ust. 4).

Natomiast jak wynika z § 5 wyżej powołanego rozporządzenia, podatnicy, o których mowa w art. 111 ust. 5 ustawy, osiągnięty obrót ewidencjonują jako obrót zwolniony od podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w 2009 r. rozpoczęła Pani działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego artykułami rolno-spożywczymi, a osiągnięte przez Panią z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej obroty nie przekroczyły kwoty 20.000 zł, uprawniającej do zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej i ewidencji tej Pani nie prowadzi.

Należy wskazać, iż sprzedaż artykułów rolno-spożywczych nie jest objęta zwolnieniem przedmiotowym z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 w powiązaniu z załącznikiem do powołanego rozporządzenia.

Ponadto jest Pani podatnikiem zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, iż do dnia 31 grudnia 2010 r. może Pani korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, o ile wcześniej nie przekroczy Pani obrotu z tytułu sprzedaży usług w wysokości 40.000 zł Wówczas obowiązek w zakresie prowadzenia przedmiotowej ewidencji powstanie zgodnie z zapisem § 3 ust. 4 powołanego rozporządzenia, po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w trakcie 2010 r. przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł, z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.

Reasumując należy stwierdzić, iż wbrew Pani stanowisku, na powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej nie ma wpływu fakt, czy podatnik korzysta ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług, czy też jest obowiązany do dokonania rejestracji w tym zakresie, bowiem jak wynika z powołanych przepisów, ewidencję tą są zobowiązani prowadzić wszyscy podatnicy (także korzystający ze zwolnienia podmiotowego od podatku), których obroty z tytułu sprzedaży na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy przekroczyły 40.000 zł.

Końcowo należy nadmienić, iż konstrukcja przepisu art. 111 wprost wskazuje, którzy podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, a także w jakim zakresie ustawodawca na określony czas może w drodze rozporządzenia zwolnić z obowiązku niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności. Zatem wbrew zawartemu w złożonym wniosku twierdzeniu nie można uznać, iż obowiązujące rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących jest niezgodne z ustawą.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.