ITPP1/443-67/10/AT - Zwolnienie z VAT czynności polegających na udzielaniu pożyczek na rzecz innego podmiotu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 stycznia 2010 r. (data wpływu 22 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku w związku z czynnością udzielenia pożyczek - jest prawidłowe.

W dniu 22 stycznia 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku w związku z czynnością udzielenia pożyczek.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka wykonuje na rzecz innej spółki prowadzącej działalność rolniczą usługi przewidziane w umowie zawartej między stronami. Spółka zawarła także z tym podmiotem umowę o współpracy finansowej. Zgodnie z treścią wyżej wskazanej umowy, strony zobowiązały się wzajemnie do udzielania wsparcia finansowego na zasadach określonych w tejże umowie, tj. do udzielania sobie wzajemnie pożyczek pieniężnych.

Pożyczki udzielane przez Spółkę pochodzą ze środków własnych i dokonywane są na cele działalności gospodarczej drugiej strony umowy (spółki kapitałowej mającej siedzibę na terytorium RP).

Zarówno pożyczkodawca jak i pożyczkobiorca są czynnymi podatnikami VAT. Spółka klasyfikuje udzielanie pożyczek pod symbolem PKWiU 65.22.1 jako "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym".

Na podstawie zawartej umowy, na rzecz drugiej ze stron następuje wypłata środków pieniężnych i, zgodnie z postanowieniami tej umowy, druga strona zobowiązana jest do zapłaty oprocentowania w wysokości określonej umową na rzecz Spółki - pożyczkodawcy.

Udzielanie pożyczek nie stanowi w chwili obecnej statutowej działalności Spółki - wykracza poza zakres czynności zgłoszonych jako przedmiot działalności w KRS oraz nie jest wymienione w umowie Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisane wyżej czynności udzielania pożyczek podejmowane w ramach zawartej umowy o współpracy finansowej, podlegają opodatkowaniu VAT jako usługi pośrednictwa finansowego, które korzystają ze zwolnienia od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zw. z poz. 3 załącznika nr 4 do tej ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności polegające na udzielaniu pożyczek na rzecz innego podmiotu, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, jako usługi pośrednictwa finansowego.

Według Wnioskodawcy, za słusznością takiego stanowiska przemawia szereg opartych na przepisach prawa argumentów.

Powołując się na przepisy art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jak również art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) określający istotę umowy pożyczki, Wnioskodawca twierdzi, że udzielanie przez Spółkę pożyczek spełnia niewątpliwie szeroką definicję ustawową z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku VAT. W analizowanej sytuacji można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia dokonanego przez Spółkę, którym jest pożyczkobiorca mogący korzystać z kapitału udostępnionego jemu na określony czas. Ponadto, rozważana usługa ma charakter odpłatny, z uwagi na fakt, iż Spółka pobiera wynagrodzenie w postaci oprocentowania przekazanych w ramach umowy środków pieniężnych. Udzielanie przez Spółkę pożyczek w ramach umowy wsparcia, w ocenie Wnioskodawcy, ma zatem charakter świadczenia wzajemnego, gdzie w ramach odpłatnej umowy zobowiązaniowej, jedna ze stron jest bezpośrednim beneficjentem zobowiązania.

Wnioskodawca, wskazując na przepis art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zw. z załącznikiem nr 4 poz. 3 do tej ustawy, jak również art. 8 ust. 3 ustawy, sądzi, że skoro opisana we wniosku czynność udzielania pożyczki została wymieniona w klasyfikacjach statystycznych jako usługa pośrednictwa finansowego i nie mieści się w zakresie wyłączenia ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w ww. załączniku, będzie ona korzystała w całości ze zwolnienia wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Wnioskodawca uważa, iż udzielając pożyczki, działa jako podatnik VAT. Potwierdzają to przepisy art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zważywszy, że Spółka prowadzi działalność w sposób częstotliwy, nie ulega wątpliwości, że poszczególne rodzaje czynności wykonywane w ramach tej działalności (w tym np. udzielanie pożyczek) powinny podlegać VAT, nawet, jeżeli dany rodzaj czynności zostałby wykonany jednorazowo. Nie ma tu znaczenia sporadyczność czynności. Potwierdzeniem tej tezy, w opinii Wnioskodawcy, jest fakt, ze na podstawie art. 90 ust. 6 ustawy, sporadyczne transakcje w zakresie pośrednictwa finansowego mogą zostać pominięte przy obliczaniu przez podatnika proporcji rozliczania podatku naliczonego, co oznacza, że te sporadyczne czynności są również opodatkowane (gdyby przyjąć że nie podlegają one opodatkowaniu, ustawodawca nie wprowadziłby dodatkowego zastrzeżenia, iż tego rodzaju czynności mogą zostać pominięte przy liczeniu proporcji VAT).

Uzasadnienie prezentowanego we wniosku stanowiska, według Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w judykaturze (wyrok SN z dnia 10 lipca 2002 r. sygn. akt III RN 146/01) oraz pismach organów podatkowych (stanowisko: Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście z dnia 26 czerwca 2007 r. znak PM/436-3/07/MS, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach znak IBPP2/443-165/07/RSz/KAN-1176/10/07/KAN-3097/12/07, Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego znak DM/436-7-07/MZ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do art. 15 ust. 2 tej ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ze złożonego wniosku wynika, iż Spółka prowadzi działalność rolniczą, w ramach której zawarła z kontrahentem umowę o współpracy finansowej zobowiązującą strony do wzajemnego udzielania wsparcia finansowego na zasadach określonych w tejże umowie, tj. do udzielania sobie wzajemnie pożyczek pieniężnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, wskazać należy, iż istota umowy pożyczki została wskazana w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), który stanowi, iż przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do ich zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119, o czym stanowi art. 8 ust. 3 ustawy.

Dla celów klasyfikacji usług na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług do dnia 31 grudnia 2010 r. stosuje się, na mocy § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.), przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.).

Z okoliczności sprawy wynika, iż Spółka udziela pożyczek, za które otrzymywać będzie odsetki, a zatem uznać należy, iż będzie świadczyć odpłatną usługę, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy wskazanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zauważyć jednak należy, iż dla niektórych czynności ustawodawca przewidział jednak możliwość zastosowania zwolnień od podatku od towarów i usług.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 3 ww. załącznika wymieniono usługi mieszczące się w grupowaniu o symbolu PKWiU w Sekcji J ex (65-67), tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

W objaśnieniach do ww. załącznika ustawodawca wskazał ponadto, że "ex" dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Wśród usług pośrednictwa finansowego, o których mowa w wyżej powołanej poz. 3 załącznika nr 4, w dziale 65 PKWiU mieszczą się opisane przez Spółkę usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym.

Reasumując, stwierdzić należy, że opisana we wniosku usługa udzielania pożyczek świadczona poza systemem bankowym, za którą Spółka pobiera odpłatność w postaci odsetek, podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i - jako niewymieniona w wyłączeniach w pkt 1-9 załącznika nr 4 do tej ustawy - korzysta ze zwolnienia od tego podatku, o ile faktycznie czynność ta została prawidłowo sklasyfikowana w grupowaniu PKWiU 65.22.1, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług z 1997 r.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania, informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1 poz. 11) zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej i to jego obciążają ewentualne negatywne konsekwencje z tytułu błędnego zaklasyfikowania towarów i usług. W związku z tym niniejszej interpretacji udzielono w oparciu o klasyfikację statystyczną wskazaną przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.