ITPP1/443-593/12/KM - VAT w zakresie nieodpłatnego przekazania części linii elektroenergetycznej oraz prawa do odliczenia.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2012 r. (data wpływu 21 maja 2012 r.) uzupełnionym w dniu 27 lipca 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieodpłatnego przekazania części linii elektroenergetycznej oraz prawa do odliczenia - jest prawidłowe.

W dniu 21 maja 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieodpłatnego przekazania części linii elektroenergetycznej oraz prawa do odliczenia.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, polegającą między innymi na wydobyciu i sprzedaży kruszywa. Jest podatnikiem podatku VAT, posiada koncesję na wydobycie kruszywa oraz jest właścicielem nieruchomości - gruntu, w którym znajduje się złoże kruszywa. Przez środek nieruchomości przebiega sieć elektroenergetyczna (linia napowietrzna SN 15kV), służąca do zasilania w energię elektryczną podmiotów przyłączonych do niej - Wnioskodawca nie jest przyłączony do tej sieci, nie korzysta z niej. Sieć elektroenergetyczna uniemożliwia prowadzenie wydobycia pod tą linią. W celu wykorzystania całego zasobu kruszywa, Wnioskodawca wystąpił do "E." z wnioskiem o przesunięcie linii energetycznej na skraj nieruchomości spółki. W tym celu spółka podpisała z firmą "E." z siedzibą w G. Oddział w K., która jest właścicielem sieci elektroenergetycznej, umowę w sprawie usunięcia kolizji z siecią elektroenergetyczną. Po przebudowie umożliwiającej spółce zrealizowanie zagospodarowania nieruchomości, zwiększenie wydobycia i sprzedaży, przebudowane elementy sieci będą nadal własnością E. Koszt przebudowy zgodnie z podpisaną umową ponosi Wnioskodawca, który zgodnie z umową w sprawie usunięcia kolizji został także zobowiązany do wpłacenia zaliczki na poczet umowy, co uczynił.

Przebudowa sieci elektroenergetycznej będzie realizowana w najbliższym czasie.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, iż wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Przesunięcia linii energetycznej dokonała "E.", a Wnioskodawca ponosił koszty tej przebudowy (po obciążeniu przez "E."). Po przekazaniu zaliczki przez Wnioskodawcę, "E." wystawiła fakturę VAT, a ponieważ przebudowa linii została już zakończona "E." wystawiła także fakturę końcową VAT. Wnioskodawca nie otrzymał od "E." formalnego pisemnego potwierdzenia odbioru. Dowodem potwierdzającym zakończenie prac dotyczących przebudowy linii energetycznej jest fakt wystawienia faktury końcowej przez "E.".

W związku z powyższym zadano następujące pytania sprecyzowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy po otrzymaniu faktury za dokonaną wpłatę zaliczki za usunięcie kolizji Wnioskodawca ma prawo odliczyć podatek VAT naliczony zawarty w fakturze. Czy po otrzymaniu faktury końcowej VAT rozliczającej całość kosztów poniesionych na przebudowę linii elektroenergetycznej Wnioskodawca ma obowiązek wystawienia faktury wewnętrznej i odprowadzenia podatku VAT należnego.

Zdaniem Wnioskodawcy na gruncie podatku od towarów i usług usunięcie kolizji jest innym nieodpłatnym świadczeniem usług do celów działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika. W momencie otrzymania przez spółkę faktury za usunięcie kolizji - spółka ma prawo odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturze zaliczkowej. Ponieważ zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT nie jest to odpłatne świadczenie usług - nie występuje konieczność wystawienia faktury wewnętrznej i odprowadzenia podatku należnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Według art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w ww. przepisach, w pewnych ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi zostaje wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie nie będące dostawą towarów.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Wobec powyższego, dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, a tym samym za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca wystąpił do "E." (właściciela sieci elektroenergetycznej) z wnioskiem o przesunięcie linii energetycznej na terenie własnej nieruchomości, podpisując z tą firmą umowę w sprawie usunięcia kolizji z siecią elektroenergetyczną. Po przebudowie dokonanej przez "E." (udokumentowanej fakturami VAT - "zaliczkową" i "końcową"), umożliwiającej Wnioskodawcy zrealizowanie zagospodarowania nieruchomości, zwiększenie wydobycia i sprzedaży kruszywa, przebudowane elementy sieci będą nadal własnością "E.".

W tym miejscu wskazać należy, iż stosownie do art. 47 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Jak stanowi § 2 cyt. przepisu, częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych (art. 47 § 3 k.c.).

W art. 48 k.c. postanowiono, iż z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Ponadto w art. 49 § 1 k.c. wskazano, iż urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa w § 1, i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Z żądaniem przeniesienia własności tych urządzeń może wystąpić także przedsiębiorca (art. 49 § 2 k.c.).

Zaznaczyć należy, iż przesłanka wynikająca art. 49 § 1 k.c. jest spełniona z chwilą podłączenia wymienionych w tym przepisie urządzeń do sieci należących do przedsiębiorstwa lub zakładu.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż w świetle powołanych przepisów Kodeksu cywilnego Wnioskodawca w momencie nieodpłatnego przekazania przebudowanego kolidującego odcinka sieci nie jest właścicielem przedmiotowej inwestycji, bowiem jest on już włączony do sieci i stanowiąc część istniejącej sieci należącej do podmiotu zarządzającego tą siecią stanowi jedną całość. Tym samym, nieodpłatne przekazanie przebudowanego odcinka sieci do podmiotu zarządzającego daną siecią należy traktować jako świadczenie usług, bowiem jest to w istocie przekazanie jedynie poniesionych nakładów.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca, aby umożliwić dalsze wydobycie i zagospodarowanie złóż kruszywa, finansuje przebudowę kolidującego z inwestycją odcinka linii elektroenergetycznej. Zatem dokonując (poprzez "podwykonawcę" E.) przebudowy odcinka sieci dąży do zapewnienia sobie źródła przychodów, które uzyskiwane są z prowadzenia działalności gospodarczej - przedmiotowa inwestycja jest realizowana w interesie gospodarczym Wnioskodawcy, który wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż Wnioskodawca przekazując nieodpłatnie nakłady poniesione w związku z przebudową linii elektroenergetycznej, będącej w kolizji w związku z planowanym zagospodarowaniem nieruchomości gruntowej (wydobyciem kruszywa), świadczy usługę. Jednakże w świetle art. 8 ust. 2 ustawy czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ przekazywana nieodpłatnie inwestycja związana jest z prowadzonym przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwem, w celu realizacji przez niego działalności gospodarczej.

Reasumując, nieodpłatne przekazanie urządzeń elektroenergetycznych wybudowanych przez Spółkę w celu usunięcia kolizji w związku z planowanym zagospodarowaniem terenu - wydobyciem kruszywa, jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W świetle powyższego Wnioskodawca nie miał obowiązku wystawiać faktury i deklarować podatku należnego.

Odnosząc się z kolei do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturze dokumentującej dokonaną wpłatę zaliczki za usunięcie kolizji wskazać należy, iż zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zatem, skoro - jak wskazano we wniosku - poczynione wydatki (zakupy) poniesiono w związku z wykonywaniem wyłącznie czynności opodatkowanych, to Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego zawartego w fakturze dokumentującej dokonaną wpłatę zaliczki za usunięcie kolizji w związku z planowanym zagospodarowaniem nieruchomości gruntowej (wydobyciem kruszywa).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.