ITPP1/443-506/11/IK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2011 r. (data wpływu 8 kwietnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług cateringowych - jest prawidłowe.

W dniu 8 kwietnia 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług cateringowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka jest m.in. organizatorem konferencji, zjazdów i sympozjów. Zlecane są one najczęściej przez stowarzyszenia naukowe lub organizowane z inicjatywy samej Spółki. Czas ich trwania wynosi od 1 do 3 dni. Organizowane są one jako imprezy kompleksowe, które obok wynajmu sal konferencyjnych, sprzętu i innych elementów związanych z ich organizacją najczęściej obejmują również usługi hotelowe i wyżywieniowe. Wyżywienie często realizowane jest jako usługa, której miejscem świadczenia jest specjalnie na ten cel wynajęte pomieszczenia lub są organizowane np. w przygotowanym wcześniej namiocie. Mają one charakter usług cateringowych i są one obsługiwane przez wynajęte w tym celu firmy. Usługa taka ma charakter kompleksowy, co oznacza, że nie ogranicza się jedynie do wydania przygotowanych wcześniej posiłków, lecz często obejmuje również przygotowanie stołów, zapewnienie niezbędnego wyposażenia i obsługę kelnerską.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na gruncie zmienionych w 2011 r. przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, Spółce nadal przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług od zakupów usług cateringowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2010 r. przyjmowano, że wskazane wyłączenie prawa do odliczenia podatku VAT dotyczy wyłącznie usług gastronomicznych sensu stricte, tzn. klasyfikowanych na gruncie stosowanego wówczas dla celów podatkowych PKWiU z 1997 r., jako usługi gastronomiczne (symbol PKWiU 55.3). Uznawano, że wyłączenie prawa do odliczenia, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy nie dotyczy usług cateringowych, klasyfikowanych wg PKWiU jako usługi dostarczania posiłków dla odbiorców zewnętrznych - PKWiU 55.5. To stanowisko zostało potwierdzone w wielu interpretacjach. Od dnia 1 stycznia 2011 r. uchylony został przepis art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, który stanowił, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą klasyfikacji. Zastąpił go art. 5a tejże ustawy. Wspomniany art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, nie przywołuje takiego symbolu, co sugeruje, że od 1 stycznia 2011 r. użytego w przepisie pojęcia usługi gastronomiczne nie można interpretować przez pryzmat PKWiU. W ocenie Wnioskodawcy zmiana ta jednak nie spowodowała, że w obecnym stanie nie można odliczać podatku VAT od zakupu usług cateringowych. Różne ujęcie usług gastronomicznych istniejące nadal w statystyce publicznej oraz wyraźne oddzielenie usług cateringowych powodują, że w przypadku wątpliwości, takich jakie istnieją w dniu dzisiejszym, należy odwołać się do dwóch zasadniczych argumentów: 1) literalnej interpretacji pojęcia gastronomia i jej słownikowego znaczenia; 2) oceny zasad art. 176 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. Odwołując się do definicji gastronomii zawartej w "Słowniku języka polskiego" prof. M. Szymczaka gastronomia jest definiowana jako "działalność o charakterze produkcyjno-usługowym, obejmująca prowadzenie otwartych zakładów zbiorowego żywienia - restauracji, barów, gospód itp.) Definicja ta nie obejmuje, zatem usług przygotowania żywności dla odbiorców zewnętrznych czyli cateringu, tym bardziej, że ich zakres jest zdecydowanie szerszy niż wyłącznie wydawanie potraw. Art. 176 Dyrektywy 112 ustanawia klauzulę stałości "stand still", z której wynika zakaz wprowadzania przez państwa członkowskie nowych ograniczeń, prawa do odliczenia podatku VAT. Przyjęcie zatem stanowiska o objęciu zakazem odliczenia podatku naliczonego, począwszy od 2011 r. wszystkich usług gastronomicznych, przy ogólnym ich określaniu prowadziłoby do interpretacji niezgodnej z przepisami unijnymi. Uwzględniając zatem powyższe argumenty Wnioskodawca nadal ma możliwość odliczenia podatku VAT od nabywanych usług cateringowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. przepisu art. 5a towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Należy podkreślić, iż od 1 stycznia 2011 r. dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług obowiązuje Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług z 2008 r., stanowiąca załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU).

W klasyfikacji tej ustawodawca w dziale 56 ("Usługi związane z wyżywieniem") sklasyfikował pod symbolem PKWiU 56.2 "Usługi przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering) i pozostałe usługi gastronomiczne". Natomiast pod symbolem PKWiU 56.21 zostały sklasyfikowane "Usługi przygotowania i dostarczania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering)". Pod symbolem PKWiU 56.29 mieszczą się "Pozostałe usługi gastronomiczne".

Stosownie do postanowień art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Powyższy przepis stanowi, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika (wykonywaną przez podatnika działalnością opodatkowaną).

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób (art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy).

Z opisu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka organizuje w ramach swojej działalności, jak i na zlecenie konferencje, zjazdy i sympozja. Czas ich trwania wynosi od 1 do 3 dni. W celu organizacji ww. imprez Spółka wynajmuje sale konferencyjne, sprzęt i inne elementy związane z ich organizacją. Ww. usługi najczęściej obejmują również usługi hotelowe i wyżywienie. Usługa wyżywienia często jest realizowana w wynajętych na ten cel pomieszczeniach lub namiotach i obsługiwana przez wynajęte w tym celu firmy cateringowe. Powyższa usługa nie ogranicza się jedynie do wydania posiłków, lecz często obejmuje również przygotowanie stołów, zapewnienie niezbędnego wyposażenia i obsługę kelnerską. Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą możliwości odliczenia podatku naliczonego od usług cateringowych, w związku ze zmianą przepisów w 2011 r.

Odnosząc przytoczony stan prawny do przedstawionych we wniosku okoliczności stwierdzić należy, iż ustawa o VAT nie definiuje ani usług gastronomicznych, ani usług cateringowych. Posiłkując się zatem definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN przyjąć należy, iż usługa gastronomiczna polega na przygotowaniu i podaniu posiłku w miejscu, w którym jest on przyrządzany, tj. w restauracji czy innym lokalu. Catering oznacza natomiast dostarczenie przygotowanych posiłków w miejsce wskazane przez zamawiającego, np. do siedziby spółki. W świetle powyższego uznać należy, że catering różni się od usług gastronomicznych.

Podobnie wypowiedział się również w Trybunału Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-231/94 Faalborg-Gelting. W powyższym orzeczeniu TSUE udzielił odpowiedzi na pytanie, kiedy mamy do czynienia z usługą restauracyjną, a kiedy ze sprzedażą żywności "na wynos", tj. de facto z dostawą towarów. Jak zauważył TS, usługa restauracyjna jest rezultatem szeregu czynności, począwszy od gotowania potrawy do jej serwowania, przy czym jednocześnie do dyspozycji klienta pozostaje infrastruktura, w tym jadalnia z pomieszczeniami sąsiadującymi (np. szatnia), umeblowanie i zastawa stołowa. Osoby, które w ramach wykonywania swojego zawodu pracują w restauracjach, wykonują na rzecz nabywcy posiłków wiele czynności, takich jak nakrywanie do stołu, doradzanie klientowi i objaśnianie szczegółów dotyczących posiłków w menu, podawanie do stołu i sprzątanie po zakończeniu konsumpcji. Usługi restauracyjne charakteryzuje zatem cały zespół cech i czynności, przy czym dostawa posiłku jest jedynie częścią usługi, choć stanowi dominujący element. Zatem należy je klasyfikować dla celów VAT jako świadczenie usług. Jednocześnie TSUE podkreślił, że sytuacja wygląda odmiennie, jeśli transakcja dotyczy posiłków "na wynos" i nie obejmuje usługi mającej na celu uzyskanie wzrostu konsumpcji na miejscu przy odpowiednim podaniu potrawy. Wtedy mamy do czynienia z dostawą towarów (tj. żywności).

Wprawdzie powyższy wyrok dotyczył rozstrzygnięcia kwestii miejsca opodatkowania określonych czynności, jednak zaprezentowany przez TSUE podział na usługi restauracyjne oraz dostarczanie żywności "na wynos" może być pomocny przy ustaleniu rzeczywistego charakteru cateringu. Wyrok ten w pośredni sposób pomaga odróżniać klasyczne usługi gastronomiczne od cateringu, rozumianego jako przygotowanie i dostarczenie żywności we wskazane miejsce.

Uwzględniając klasyfikacje PKWiU oraz definicję ww. pojęć stwierdzić należy, iż usługi cateringowe stanowią odrębne usługi od usług gastronomicznych. Zatem z uwagi na odmienny charakter tych usług, ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, nie znajdzie zastosowania w odniesieniu do usług cateringowych.

Podkreślić należy, iż warunkiem skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących zakupione usługi cateringowe jest wykorzystanie nabytych usług do wykonywania czynności opodatkowanych. Wobec powyższego przy założeniu, iż nabywane usługi cateringowe służą wykonywaniu działalności opodatkowanej, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabywaniem tych usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.