ITPP1/443-450/09/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2009 r. (data wpływu 15 maja 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 sierpnia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i dokumentowania usług najmu - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 maja 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i dokumentowania usług najmu.

W przedmiotowym wniosku oraz piśmie stanowiącym jego uzupełnienie przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jest Pani współwłaścicielem wraz z małżonkiem kamienicy, w której znajdują się lokale użytkowe i mieszkalne. Prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie usług transportu krajowego i z tego tytułu jest Pani "płatnikiem VAT-u". Mąż Pani natomiast prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych i również jest "płatnikiem VAT-u" W przedmiotowej kamienicy wynajmuje Pani wraz z mężem lokal użytkowy na cele "prowadzenia baru" oraz lokale mieszkalne przeznaczone na cele mieszkaniowe - PKWiU ex. 72.20.11.

Czynsz dotyczący lokalu użytkowego ustalono na kwotę 500 zł. Uzyskana kwota z tytułu najmu przypada w połowie Pani a w drugiej części małżonkowi. Wskazuje Pani również, iż najem lokali użytkowych i mieszkalnych nie jest Pani działalnością gospodarczą, ani też męża - dokonywany jest w ramach osobistych świadczeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle artykułu 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednakże zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikiem jest osoba fizyczna, która wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą. Pani zdaniem w ramach świadczonych usług najmu takiej działalności Pani nie wykonuje, w związku z tym nie powinna naliczać podatku VAT, a tym samym nie powinna wystawiać faktur, a jedynie rachunki lub pokwitowanie odbioru pieniędzy za czynsz. Ponadto wskazuje Pani, iż w omawianym przypadku zastosowanie ma art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 cytowanej ustawy, poprzez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Nie każda czynność stanowiąca usługę w rozumieniu art. 8 powołanej ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z sytuacją prawną Wnioskodawcy wiąże się art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Stosownie do treści powyższego przepisu, najem jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną i polega na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Tak więc, oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie wynajmującego.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 50.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą, z tytułu której jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Jednocześnie jest Pani współwłaścicielem kamienicy, w której znajdują się lokale użytkowe oraz mieszkalne, które wynajmuje Pani wraz z mężem.

Skoro świadczenie usług najmu wyczerpuje definicję działalności gospodarczej, określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów usług, nie ma możliwości, aby najem ten - dla celów podatku od towarów i usług - był traktowany odrębnie. Prowadząc działalność gospodarczą, jako osoba fizyczna jest Pani obowiązana w zakresie podatku od towarów i usług rozliczać całość uzyskiwanego obrotu, tj. dotyczącego zarówno usług transportowych, jak i usług najmu.

Jeżeli więc posiada Pani status "podatnika VAT czynnego", nie może w części dotyczącej usług najmu korzystać ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - należy bowiem obroty uzyskiwane z tytułu świadczonych usług transportowych oraz najmu rozliczać łącznie w składanych deklaracjach dla podatku od towarów i usług.

Stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 powołanej ustawy - wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie z podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Stosownie zaś do poz. 4 powyższego załącznika, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku, zwolnione są od podatku usługi zakwalifikowane do PKWiU - 70.20.11 w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. W myśl art. 106 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Analizując powołane przepisy oraz przestawiony we wniosku stan faktyczny, stwierdzić należy, że świadczone przez Panią usługi najmu lokali użytkowych podlegają opodatkowaniu stawką podstawową w wysokości 22%, natomiast usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, o ile są sklasyfikowane w PKWiU 70.20.11, korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w powiązaniu z poz. nr 4 załącznika nr 4 do tej ustawy.

W kwestii odpowiedniego udokumentowania świadczonych usług najmu, wskazać należy, że czynności te winny być udokumentowane fakturą VAT w przypadku, gdy świadczone są na rzecz podmiotów gospodarczych. Natomiast w sytuacji, gdy usługi te będą świadczone rzecz osób fizycznych nieprowadzacych działalności gospodarczej, obowiązek wystawienia faktury VAT nie wystąpi, chyba że osoby te zażądają ich wystawienia.

Zaznacza się, że niniejsza interpretacja udzielona została, że wskazane usługi są sklasyfikowane w grupowaniu statystycznym wskazanym przez Wnioskodawcę. Należy bowiem zauważyć, że Minister Finansów nie jest uprawniony do zajmowania stanowiska w zakresie prawidłowości przyporządkowania formalnego towarów lub usług do grupowania klasyfikacyjnego, w związku z tym niniejszej odpowiedzi udzielono wyłącznie w oparciu o grupowania wskazane przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, ul. Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.