ITPP1/443-433/08/DM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Jednostki, przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2008 r. (data wpływu 16 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku podstaw do opodatkowania czynności udzielania pożyczek ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 maja 2008 r. złożono wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, będący podatnikiem podatku od towarów i usług, jako pracodawca, w ramach działalności socjalnej udziela pracownikom oprocentowanych pożyczek ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych stanowiących pomoc materialną. Środkami tego funduszu są między innymi wpływy z oprocentowania pożyczek udzielanych na cele mieszkaniowe. Wnioskodawca administruje środkami funduszu, ponieważ zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych ma obowiązek przekazywania uzyskanych odsetek na rachunek bankowy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy udzielanie oprocentowanych pożyczek ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Jeżeli tak, to czy stanowi zwolnioną od podatku usługę finansową świadczoną przez pracodawcę i czy wówczas usługi te wymagają dokumentowania i czy należy wykazywać je w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz czy obrót z tego tytułu należy wykazywać w poz. 20 deklaracji VAT-7.

Zdaniem Wnioskodawcy udzielanie pracownikom oprocentowanych pożyczek ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych jest jedną z form działalności socjalnej polegającej na pomocy materialnej. Stanowi zatem czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W ocenie Wnioskodawcy udzielanie pożyczek ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych uznać należy wyłącznie za czynność administrowania środkami funduszu, bowiem zgodnie z art. 10 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych na podatniku ciąży ustawowy obowiązek przekazywania uzyskanych odsetek na rachunek bankowy tego funduszu. W tej sytuacji Jednostka podkreśla, iż nie ma do czynienia ze świadczeniem usługi finansowej ze środków własnych pracodawcy jako podatnika podatku od towarów i usług i z tego względu nie można utożsamiać tego rodzaju pożyczek z pożyczkami udzielanymi z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, które świadczą usługi finansowe. Wpływy z tytułu odsetek od udzielanych pożyczek z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie stanowią przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, a zatem odsetek od pożyczek nie należy dokumentować i wykazywać w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług a także nie powinny być one wykazywane w poz. 20 deklaracji VAT-7.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przedmiotem działania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych jest, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.), finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych. Jak wynika z treści art. 2 pkt 1 tej ustawy, przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form krajowego wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej (rzeczowej lub finansowej), a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Zatem przywołana ustawa wyraźnie definiuje funkcję pracodawcy jako podmiotu świadczącego usługę.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, zgodnie z art. 5 ust. 1 cyt. ustawy, tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Ponadto zasoby Funduszu zwiększają, wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1 do 9 tej ustawy, dochody. Wśród nich wymienione zostały m.in. wpływy z oprocentowania pożyczek udzielonych na cele mieszkaniowe.

Tak więc na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych składają się pieniądze pracowników, niemniej jednak pracodawca obracający tymi pieniędzmi i pobierający odsetki od udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe staje się podmiotem świadczącym usługę udzielania pożyczek na rzecz swoich pracowników.

Jak wynika ze stanu faktycznego pożyczki udzielane osobom uprawnionym na cele mieszkaniowe pochodzą ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, a wpływ z oprocentowania przedmiotowych pożyczek powiększa środki finansowe Funduszu.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, iż usługę udzielania pożyczek swoim pracownikom należy rozpoznać jako odpłatne świadczenie usług, mieszczące się w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 3 przedmiotowego załącznika "wykaz usług zwolnionych od podatku" wymienione są usługi zgrupowane pod symbolem PKWiU - sekcja J ex 65-67, tj. usługi pośrednictwa finansowego. Wyszczególnione w tej pozycji wyłączenia z możliwości korzystania ze zwolnienia, nie obejmują jednak usług udzielania pożyczek pieniężnych, które świadczone są poza systemem bankowym.

Nadmienić należy jednakże, iż obowiązek prawidłowego zaklasyfikowania świadczonej usługi do właściwego grupowania statystycznego spoczywa wyłącznie na wykonawcy usługi. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania wyrobu lub usługi według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zainteresowany podmiot może zwrócić się o udzielenie informacji w tym zakresie do Urzędu Statystycznego w Łodzi. Zatem to Wnioskodawca ma obowiązek i ponosi ryzyko prawidłowego sklasyfikowania czynności polegających na udzielaniu pracownikom oprocentowanych pożyczek mieszkaniowych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, a w razie wątpliwości może zwrócić się w tym zakresie do Urzędu Statystycznego w Łodzi.

Jeżeli zatem Wnioskodawca udzielając pożyczek swoim pracownikom wykonuje działalność usługową określoną w grupowaniu 65-67, to usługi te jako usługi pośrednictwa finansowego, nie objęte żadnym z wyłączeń, będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Należy je zatem dokumentować fakturą VAT (na zasadach ogólnych z uwzględnieniem zapisu art. 106 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług). Ponadto obrót z tytułu wykonywanych czynności, zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, winien być także uwzględniony w ewidencji sprzedaży i wykazany w deklaracji VAT-7 jako sprzedaż zwolniona.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy, iż udzielenie pożyczki mieszkaniowej ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a co się z tym wiąże nie powinno być uwzględniane zarówno w ewidencji prowadzonej dla potrzeb podatku od towarów i usług, jak również w deklaracji VAT-7 należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.