ITPP1/443-380/14/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 kwietnia 2014 r. (data wpływu 7 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odpłatnego udostępniania Infrastruktury na podstawie umów dzierżawy, prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z budową tej infrastruktury oraz sposobu jego realizacji - jest prawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odpłatnego udostępniania Infrastruktury na podstawie umów dzierżawy, prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z budową tej infrastruktury oraz sposobu jego realizacji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina S. (dalej: "Gmina" lub "Wnioskodawca") jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik czynny. Do końca grudnia 2013 r. zarejestrowany jako podatnik VAT, pod tym samym numerem NIP, był Urząd Gminy. Po dokonaniu przez Gminę zgłoszenia aktualizacyjnego w zakresie nazwy podatnika, od 1 stycznia 2014 r., zarejestrowana dla celów VAT jest wyłącznie Gmina i to Gmina składa obecnie deklaracje VAT-7 do urzędu skarbowego. Urząd Gminy uzyskał z kolei nowy numer NIP, który wykorzystuje dla celów rozliczeń pracowniczych.

Gmina jest obecnie w trakcie realizacji dwóch inwestycji sportowo-rekreacyjnej oraz oświatowo-kulturalnej, polegających na budowie Centrum S. oraz Wiejskiego Centrum H. wraz z infrastrukturą towarzyszącą (dalej łącznie jako: "Infrastruktura"). Oddanie obiektów do użytkowania planowane jest w 2014 r. Wartość wytworzonych przez Gminę w wyniku inwestycji środków trwałych w obu przypadkach przekroczy 15 tys. zł.

Ponoszone przez Gminę wydatki są dokumentowane fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego. Może się przy tym zdarzyć, że faktury wystawione do końca grudnia 2013 r., będą zamiast danych Gminy, zawierać dane (nazwę) Urzędu Gminy, który był wówczas zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Po zakończeniu inwestycji, Gmina zamierza udostępnić oba obiekty instytucji kultury, tj. Gminnemu Ośrodkowi Kultury, Sportu i Rekreacji (dalej: GOKSiR), na podstawie umów dzierżawy. GOKSiR, zgodnie ze statutem, przyjętym uchwałą Rady Gminy z dnia 27 listopada 2003 r. (dalej: Statut), jest odpowiedzialny m.in. za zaspakajanie i rozwijanie potrzeb kulturalno-oświatowych i sportowo-rekreacyjnych (§ 4 Statutu). Do zadań GOKSiR należy m.in.: utrwalanie tradycji narodowych i patriotycznych, utrwalanie tradycji regionalnych, popularyzowanie osiągnięć kulturalnych Regionu, prowadzenie świetlic wiejskich, organizowanie imprez oświatowych, sportowych, czy też organizowanie czynnego uczestnictwa mieszkańców Gminy w różnorodnych formach działalności sportowej i rekreacyjnej (§ 5 Statutu). Powstające obiekty wraz z infrastrukturą towarzyszącą wpisują się w zadania GOKSiR i będą stanowić znakomitą bazę do realizacji tych zadań. W konsekwencji, odpłatne przekazanie Infrastruktury na rzecz GOKSiR będzie naturalną konsekwencją polityki Gminy w tym zakresie. Gmina planuje, iż zawarcie umów dzierżawy nastąpi najpóźniej w momencie oddania każdego z obiektów do użytkowania.

Z tytułu świadczenia usług udostępniania Infrastruktury na podstawie umów dzierżawy, Gmina zamierza wystawiać faktury VAT i pobierać wynagrodzenie od GOKSiR.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy odpłatne udostępnienie Infrastruktury na podstawie umów dzierżawy stanowi czynność opodatkowaną VAT.

2. Czy w związku z zamiarem udostępnienia Infrastruktury na rzecz GOKSiR na podstawie umowy dzierżawy, która zostanie zawarta najpóźniej w momencie oddania obiektów do użytkowania, Gminie będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na ich budowę.

3. W jaki sposób Gmina powinna zrealizować swoje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na budowę Infrastruktury.

4. Czy Gmina będzie uprawniona, w kontekście omawianych inwestycji, także do dokonywania odliczeń z faktur wystawionych na Urząd Gminy oraz do dokonywania korekt deklaracji podatkowych składanych przez Urząd Gminy w okresie do końca grudnia 2013 r.

Stanowisko Wnioskodawcy.

1. Odpłatne udostępnienie Infrastruktury na podstawie umowy (ów) dzierżawy, stanowi czynność opodatkowaną VAT.

2. W opisanej sytuacji, Gminie będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na budowę Infrastruktury na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 86 ustawy o VAT.

3. Gmina jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w bieżącej deklaracji VAT, o ile nie upłynęły dwa kolejne okresy rozliczeniowe licząc od końca okresu, w którym otrzymała fakturę. Zaś po upływie tych okresów, Gmina będzie mogła dokonać korekty stosownych deklaracji VAT za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

4. Gmina będzie uprawniona do dokonywania odliczeń z faktur VAT wystawionych na Urząd Gminy oraz do dokonywania korekt deklaracji podatkowych VAT-7 składanych przez Urząd Gminy w okresie do końca grudnia 2013 r.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy.

Pytanie nr 1.

O opodatkowaniu VAT danej czynności można mówić wówczas, gdy wchodzi ona w przedmiotowy zakres ustawy o VAT (kryterium przedmiotowe) oraz jest wykonywana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze (kryterium podmiotowe).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W konsekwencji, w związku z faktem, że odpłatna czynność dzierżawy Infrastruktury nie stanowi dostawy towaru, stanowi ona odpłatną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem mając na uwadze, że umowa dzierżawy jest niewątpliwie umową cywilnoprawną, uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w opinii Gminy, wykonywanie czynności na podstawie umowy dzierżawy oznaczać będzie działanie Gminy w charakterze podatnika VAT.

Skoro zatem Gmina będzie wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu, tj. świadczenie odpłatnych usług dzierżawy i Gmina będzie wykonywać te usługi działając w charakterze podatnika VAT, przedmiotowe czynności będą podlegać opodatkowaniu VAT.

W opinii Gminy czynności te nie będą również zwolnione z VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze, nie przewidują w takim przypadku zwolnienia z podatku.

Pytanie nr 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi o tyle, o ile nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT. Dodatkowo, prawo to przysługuje w pełnym zakresie, o ile nie zachodzą okoliczności przewidziane w art. 90 i 91 ustawy o VAT.

Zatem w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, należy każdorazowo rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

* zostały nabyte przez podatnika tego podatku,

* pozostają one w związku z wykonywaniem przez niego czynności opodatkowanych, a także,

* czy w przedmiotowej sytuacji nie występują przesłanki negatywne uregulowane w art. 88 ustawy o VAT oraz ograniczenia prawa do odliczenia z art. 90 i 91 tejże ustawy.

Argumenty wskazane w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1, co do występowania Gminy w charakterze podatnika VAT w przypadku zawarcia umów dzierżawy, zachowują swoją aktualność w tym przypadku.

Natomiast, co do związku pomiędzy zakupionymi przez Gminę na potrzeby opisanych inwestycji towarami i usługami, a wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych, wydaje się on bezpośredni i oczywisty. Bez wybudowania Infrastruktury, nie byłoby możliwe świadczenie odpłatnych usług ich udostępniania na rzecz GOKSiR.

Gmina realizuje ww. inwestycje z zamiarem wykorzystania ich do czynności opodatkowanych, który zostanie urzeczywistniony w momencie zawarcia umów dzierżawy, najpóźniej w dniu oddania obiektów do użytkowania. Zamiar wykorzystania infrastruktury w ten sposób wynika bezpośrednio z polityki Gminy w obszarach kulturalno-oświatowych i sportowo-rekreacyjnych, która prowadzona jest w Gminie od wielu lat za pośrednictwem instytucji kultury - tj. GOKSiR. Powstające obiekty wraz z infrastrukturą towarzyszącą wpisują się w zadania GOKSiR i będą stanowić znakomitą bazę do realizacji tych zadań. Zawarcie umów dzierżawy będzie również oznaczało uzyskanie przez Gminę pierwszego dochodu z inwestycji, gdyż od tego momentu, GOKSiR będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Gminy czynszu w umówionej wysokości.

Niezależnie od powyższego warto zauważyć, iż w świetle art. 86 ust. 1 in principio, związek pomiędzy zakupionymi towarami i usługami a wykonywaniem czynności opodatkowanych nie musi mieć charakteru bezpośredniego i ścisłego. Za wystarczający uważa się zadeklarowany przez podatnika zamiar przeznaczenia danego towaru lub usługi na cele związane ze sprzedażą opodatkowaną.

Stanowisko to znajduje mocne oparcie w orzecznictwie, w tym w wyrokach Trybunału Sprawiedliwości UE:

"Ponadto, zgodnie z zasada neutralności podatku FAT w zakresie obciążenia podatkowego dla przedsiębiorstwa pierwsze wydatki inwestycyjne, poniesione w celu i z zamiarem rozpoczęcia działalności, należy uznać za działalność gospodarczą. Opóźnienie rozpoczęcia działalności do momentu faktycznego wykorzystania nieruchomości, tj. do momentu rozpoczęcia uzyskiwania z tej nieruchomości dochodu do opodatkowania, byłoby sprzeczne z tą zasadą. Każda inna interpretacja art. 4 Dyrektywy oznaczałaby obciążenie przedsiębiorcy kosztem VAT w trakcie prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, bez umożliwienia mu odliczenia tego podatku zgodnie z art. 17, i wprowadzałaby nieuzasadnione rozróżnienie między wydatkami inwestycyjnymi, poniesionymi przed faktycznym wykorzystaniem nieruchomości i wydatkami poniesionymi w trakcie ich wykorzystywania". (por. wyrok w sprawie C-268/83 Rompelman).

"Zgodnie z zasadą neutralności VAT w zakresie obciążeń podatkowych nakładanych na przedsiębiorstwo, pierwsze wydatki inwestycyjne poniesione w celach i z zamiarem rozpoczęcia działalności należy traktować jako działalność gospodarczą; jednocześnie niezgodna z tą zasadą byłaby sytuacja, w której działalność ta rozpoczęłaby się dopiero z chwilą faktycznego wykorzystania nieruchomości, tj. z chwilą rozpoczęcia generowania dochodu do opodatkowania. Jakakolwiek inna interpretacja art. 4 Dyrektywy obciążałaby przedsiębiorcę kosztem z tytułu podatku VAT w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej bez przyznania mu prawa do jego odliczenia zgodnie z art. 17 i prowadziłaby do arbitralnego rozróżnienia między wydatkami inwestycyjnymi poniesionymi przed faktycznym wykorzystaniem nieruchomości i wydatkami poniesionymi w trakcie ich użytkowania" (por. wyrok w sprawie C-I 10/94 Intercommunale voor zeewaterontzilting - INZO).

Co istotne, pogląd ten znajduje również aprobatę w interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu Ministra Finansów, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 6 listopada 2013 r., sygn. IPTPP4/443-598/13-4/UNr stwierdził, że: "Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jeśli podatnik zamierza przeznaczyć dane towary lub usługi na cele działalności opodatkowanej, to jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów i usług (choćby przed zrealizowaniem prawa do odliczenia, towary bądź usługi nie zostały jeszcze spożytkowane na cele działalności opodatkowanej)". Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 26 lipca 2013 r., sygn. H3PP3/443-506/13/IP.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie wystąpi ponadto żadna z negatywnych przesłanek prawa do odliczenia, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT. Ponadto, w związku z tym, że intencją Gminy jest całkowite wykorzystanie efektów inwestycji do wykonywania czynności opodatkowanych (co potwierdzi zawarcie umów dzierżawy najpóźniej w momencie oddania każdego z obiektów do użytkowania), zdaniem Wnioskodawcy, nie znajdą w tym przypadku zastosowania przepisy dotyczące współczynnika oraz korekty wieloletniej (art. 90 i art. 91 ustawy o VAT). W konsekwencji, Gmina będzie uprawiona do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na budowę Infrastruktury.

Biorąc pod uwagę powyższe, Gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach ogólnych, określonych w art. 86 ustawy o VAT.

Pytanie nr 3.

Gmina uzyska pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach ogólnych. Oznacza to, iż Gmina będzie miała prawo do zrealizowania swojego uprawnienia poprzez odliczenie podatku zawartego w otrzymanych fakturach VAT związanych z budową Infrastruktury w rozliczeniu za okres otrzymania faktur. W stosunku do wydatków na usługi budowlane realizowanych po 1 stycznia 2014 r. - w rozliczeniu za okresy, w których powstał obowiązek podatkowy w stosunku do nabywanych usług, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym otrzymano fakturę - zgodnie z art. 86 ust. 10 i I0b ustawy o VAT. Mając na uwadze, że obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlano-montażowych powstaje z chwilą wystawienia faktury, w praktyce Gmina zrealizuje prawo do odliczenia również w rozliczeniu za okres otrzymania faktury.

Jeśli Gmina nie zrealizuje tego uprawnienia w rozliczeniu za okres otrzymania faktury, wówczas może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (por. art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).

Jednocześnie, w świetle art. 86 ust. 13 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.), jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w terminach o których mowa w ust. 10, I0d, I0e, i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia podatku należnego.

W konsekwencji, skoro Gmina nie odliczyła dotąd podatku naliczonego z faktur VAT od wydatków na budowę Infrastruktury, to jest obecnie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w bieżącej deklaracji VAT, o ile nie upłynęły dwa kolejne okresy rozliczeniowe licząc od końca okresu, w którym otrzymała fakturę. Zaś po upływie tych okresów, Gmina będzie mogła dokonać korekty stosownych deklaracji VAT za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Pytanie nr 4.

Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na Urząd Gminy oraz w konsekwencji do korygowania deklaracji VAT-7, które zostały złożone przez Urząd Gminy, w związku z realizacją inwestycji w zakresie budowy Infrastruktury.

Jednostki samorządu terytorialnego są podmiotami posiadającymi osobowość prawną, a tym samym to gminy a nie obsługujące je urzędy powinny być rozpoznawane jako podatnicy VAT. W szczególności, w przypadku, gdy realizują one działania na podstawie umów, jednostki samorządu terytorialnego uznawane są za podatników VAT.

Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w utrwalonej linii orzeczniczej sądów administracyjnych oraz w wydawanych w imieniu Ministra Finansów na wniosek jednostek samorządu terytorialnego interpretacjach indywidualnych. Dla przykładu stanowisko takie przyjął m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 marca 2010 r., sygn. I FSK 273/09, w którym stwierdził on, że:"Z tytułu realizacji tych czynności - jeżeli są one wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych - podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 6 u.p.t.u. jest gmina będąca osobą prawną (...). W związku z powyższym nie może budzić wątpliwości, że w deklaracji dla potrzeb podatku VAT powinien być podawany numer identyfikacji osoby prawnej będącej podatnikiem podatku od towarów i usług, w imieniu której wykonywane są czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, tzn. numer nadany gminie".

W związku z powyższym, należy uznać, że w zakresie wypełniania wszelkich obowiązków z tytułu podatku VAT, właściwym podmiotem tych czynności była i jest wyłącznie Gmina. Natomiast dokonana od 1 stycznia 2014 r. zmiana podatnika VAT z Urzędu Gminy na Gminę i jednoczesne przejęcie i kontynuowanie przez Gminę rozliczeń z tytułu tego podatku, jest czynnością techniczną, niemającą wpływu na możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, czy dokonania przez Gminę korekty deklaracji VAT-7 złożonych wcześniej przez Urząd Gminy. W szczególności, że w przedmiotowej sytuacji, zmianie de facto uległa jedynie nazwa podatnika, a ciągłość rozliczeń (pod tym samym numerem NIP) pozostała zachowana.

Tym samym skoro Urząd Gminy nie skorzystał wcześniej z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur, na których był wskazany jako nabywca towaru bądź usługi, to obecnie Gmina jako zarejestrowany, czynny podatnik VAT może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego wskazanego w tych fakturach, bez konieczności ich korekty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednocześnie nadmienia się, iż interpretacja indywidualna odnosi się wyłącznie do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w szczególności przy założeniu, że celem budowy opisanej Infrastruktury było jej wydzierżawienie. Interpretacja ta nie wywrze skutków prawnych w przypadku ustalenia w toku ewentualnego postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej odmiennego od przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.