ITPP1/443-342/14/DM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 marca 2014 r. (data wpływu 1 kwietnia 2014 r.), uzupełnionym w dniu 23 maja 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku uznania za podatnika i obowiązku opodatkowania świadczonych czynności w zakresie najmu i dzierżawy nieruchomości gruntowej oraz odpłatnego ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 23 maja 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za podatnika i obowiązku opodatkowania świadczonych czynności w zakresie najmu i dzierżawy nieruchomości gruntowej oraz odpłatnego ustanowienia służebności przesyłu.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest rolnikiem. Dokonuje dostawy produktów rolnych i z tego tytułu jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jego działalność rolnicza polega na sprzedaży mleka uzyskiwanego od hodowanych przez siebie krów, sporadycznie dokonuje dostaw bydła.

Wnioskodawca wcześniej był rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, ale w 2009 r. zrezygnował z tego zwolnienia na podstawie jej art. 43 ust. 3.

Od 2004 r. Wnioskodawca jest właścicielem działki gruntu, która wchodzi w skład jego gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Działka ta stanowi odrębną nieruchomość, dla której urządzona jest samodzielna księga wieczysta, w ewidencji gruntów sklasyfikowana jest jako grunty orne. W dniu 19 listopada 2013 r. Wnioskodawca podpisał umowę najmu części tej działki na okres 10 lat, na podstawie której najemca wybuduje, będzie utrzymywał i korzystał z odcinka drogi do budowanej przez siebie w okolicy farmy wiatrowej. Z tym samym podmiotem, w tym samym dniu podpisał umowę dzierżawy całej tej działki na okres 29 lat. Firma ta zamierza na niej wybudować elektrownię wiatrową. W tym samym dniu na rzecz tej firmy ustanowił odpłatną służebność przesyłu na wydzierżawianej nieruchomości na czas 30 lat. Polega ona na:

* prawie budowy, korzystania i utrzymania na terenie nieruchomości elektroenergetycznych linii kablowych średniego napięcia do 30 kV wraz z towarzyszącymi kablami światłowodowymi przebiegającymi pod powierzchnią ziemi,

* prawie usunięcia krzewów rosnących na trasie budowanych linii,

* prawie nieograniczonego dostępu do nieruchomości w celu wykonania niezbędnych robót związanych z budową, eksploatacją, konserwacją i naprawą oraz przebudową i remontami linii, w szczególności swobodnego dojścia i dojazdu na teren nieruchomości sprzętem niezbędnym do wykonania tych prac,

* obowiązku każdoczesnego właściciela nieruchomości powstrzymania się w odległości 1 m w obie strony od linii od budowy budynków, sadzenia drzew oraz dokonywania na tym obszarze wszelkich działań, które mogłyby prowadzić do uszkodzenia lub utrudnienia linii kablowych.

Z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i korzystania z niej przez cały okres jej istnienia ustalono jednorazowe wynagrodzenie.

Z tytułu dzierżawy ustalono czynsz dzierżawny płatny raz do roku za każdy rok jej trwania, z tytułu najmu ustalono jednorazowy czynsz płatny w dwóch ratach.

Wnioskodawca nie podejmował żadnych aktywnych działań zmierzających do zawarcia umowy dzierżawy i ustanowienia służebności (ogłoszenia, poszukiwanie przy pomocy wyspecjalizowanych firm). Nie udostępnia zarobkowo swoich gruntów innym podmiotom w sposób stały, podejmując w tym celu aktywne działania i angażując określone środki.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że w dniu 19 listopada 2013 r. zostały podpisane dwie umowy:

1. Umowa najmu części tej działki o pow. ok. 6850 m² na okres 10 lat, na podstawie której najemca wybuduje, będzie utrzymywał i korzystał z odcinka drogi do budowanej przez siebie w okolicy farmy wiatrowej.

2. Umowa dzierżawy działki polegająca na korzystaniu i pobieraniu wszelkich pożytków, w szczególności pożytków wynikających z energii siły wiatru dostępnej w słupie powietrza nad działką. Na podstawie tej umowy Wnioskodawca zezwolił na wybudowanie fundamentów, instalację masztu turbiny wiatrowej, ułożenie wymaganej sieci przyłączeniowej i telekomunikacyjnej, wybudowanie wymaganych stacji rozdzielczych, pomiarowych i transformatorowych oraz wybudowanie na działce niezbędnych dróg dojazdowych wraz z placem manewrowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy z tytułu opisanych czynności Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Czy czynsz należny mu z tytułu najmu i dzierżawy oraz wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i korzystania z niej podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie działa on z tytułu tych czynności jako podatnik podatku od towarowi usług i w związku z tym otrzymywane przez niego wynagrodzenia nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarowi odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, świadczenie usług to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W tym kontekście zarówno dzierżawa, jak i ustanowienie służebności przesyłu są czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, należy je uznać za odpłatne świadczenie usług. Jednakże nie każda czynność, stanowiąca odpłatne świadczenie usług w rozumieniu cytowanej ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Musi być ona objęta zarówno zakresem przedmiotowym, jak również zakresem podmiotowym ustawy o VAT. Opisane wcześniej czynności są usługami w rozumieniu tej ustawy (zakres przedmiotowy). Jednakże ich świadczenia należy dokonywać w charakterze podatnika.

Podatnikiem, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jest każdy podmiot, zarówno osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, który wykonuje działalność gospodarczą w sposób samodzielny, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zaś działalnością gospodarcza, stosownie do treści ust. 2 powołanego wyżej przepisu, jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów z tytułu działalności rolniczej (dostawy mleka, sporadycznie bydła). Ani wydzierżawienie gruntów, ani ustanowienie na nich służebności przesyłu nie jest działalnością rolniczą. Ustawa o podatku od towarów i usług zawiera bowiem własną definicję działalności rolniczej w art. 2 pkt 15 i nie mieszczą się w niej owe czynności. Dokonując tych czynności Wnioskodawca nie działał więc jako rolnik będący podatnikiem podatku od towarów i usług.

Nie działał również jako usługodawca (tym bardziej jako producent i handlowiec), a więc podmiot zajmujący się zawodowo dokonywaniem świadczeń w tym zakresie. Nie wykorzystuje również tych gruntów w taki sposób ciągły dla celów zarobkowych. Wnioskodawca nie udostępnia zawodowo w sposób ciągły innym podmiotom swoich gruntów, nigdy nie podejmował w tym celu aktywnych działań (poszukiwania potencjalnych kontrahentów, dawanie ogłoszeń, korzystanie z usług zawodowych pośredników, itp.). Brak jest tu elementu ciągłości, udostępniania gruntów w sposób ciągły, a więc powtarzający się stale.

Należy podkreślić, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarowi usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (wyrok NSA z dnia 29 października 2007 r., "sygn. akt. I FPS/07", oplubl.: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Podpisanie umowy najmu, długoletniej umowy dzierżawy oraz ustanowienie służebności przesyłu nie może przesądzać o kwalifikacji podmiotowej na gruncie ustawy VAT. Nie mamy bowiem w takim przypadku do czynienia z profesjonalnym działaniem, lecz z zarządem własnym majątkiem.

Wnioskodawca wskazał, że stanowisko to znajduje poparcie w orzecznictwie sądów administracyjnych (przywołany wcześniej wyrok NSA, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 września 2013 r. sygn. akt I SA/Wr 1670/13, oplubl.: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych.).

Nie bez znaczenia są tu również regulacje prawa Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE Nr L 347, s. 1), państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie wykonuje czynności w zakresie działalności gospodarczej. Polska z takiej możliwości nie skorzystała, stąd przytoczone wyżej argumenty są jak najbardziej zasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ponadto na podstawie § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. , poz. 1722) zwalnia się od podatku dzierżawę gruntów na cele rolnicze.

Należy zwrócić uwagę, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia "cele rolnicze". W art. 2 pkt 15 ustawy o podatku od towarów i usług, sformułowano wyłącznie pojęcie "działalność rolniczą", przez którą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11) a także świadczenie usług rolniczych.

Posiłkując się zapisem powyższej definicji uznać należy, że gruntem przeznaczonym na cele rolnicze jest grunt, który może być wykorzystany do ww. działalności rolniczej.

A zatem dla możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku od towarów i usług z tytułu dzierżawy gruntów, znaczenie ma ich faktyczne przeznaczenie przez dzierżawcę oraz wykorzystywanie przez niego gruntu wyłącznie na cele rolnicze. Dzierżawa nieruchomości na cele inne niż rolnicze podlega opodatkowaniu wg stawki podstawowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest rolnikiem, dokonuje dostawy produktów rolnych i z tego tytułu jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca jest właścicielem działki gruntu, która wchodzi w skład jego gospodarstwa rolnego. Działka ta stanowi odrębną nieruchomość, dla której urządzona jest samodzielna księga wieczysta, w ewidencji gruntów sklasyfikowana jest jako grunty orne. W dniu 19 listopada 2013 r. Wnioskodawca podpisał odpłatną umowę najmu części tej działki na okres 10 lat, na podstawie której najemca wybuduje, będzie utrzymywał i korzystał z odcinka drogi do budowanej przez siebie w okolicy farmy wiatrowej. Z tym samym podmiotem, w tym samym dniu podpisał umowę dzierżawy całej tej działki na okres 29 lat za wynagrodzeniem. Firma ta zamierza na działce wybudować elektrownię wiatrową. W tym samym dniu na rzecz tej firmy została ustanowiona także służebność przesyłu i "korzystania z niej przez cały okres jej istnienia", z tytułu której ustalono jednorazowe wynagrodzenie.

Kwestię zawierania umów reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.). Zasada swobody umów zapisana jest w art. 3531 Kodeksu cywilnego, w świetle którego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Strony mogą dowolnie ustalać stosunki cywilnoprawne, jednakże postanowienia umów nie mogą pozostawać w sprzeczności z innymi przepisami prawa, do stosowania których strony są zobowiązane.

Umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki. Jak wynika z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu użytkowego przez jego najemcę.

Przez umowę dzierżawy, zgodnie z art. 693 § 1 ustawy - Kodeks cywilny wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków (art.693 § 2).

Z kolei instytucja służebności przesyłu uregulowana została w art. 3051-3054 ustawy - Kodeks cywilny.

W świetle art. 3051 Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 49 § 1 ww. ustawy, urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 3052 § 1 k.c.).

Na mocy art. 3052 § 1 cyt. ustawy jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 3052 § 2 k.c.).

Służebność przesyłu to rodzaj służebności gruntowej, o czym jednoznacznie przesądza art. 3054 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Z kolei pojęcie służebności gruntowej zdefiniowane zostało w art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Z powyższego wynika, że ustanowienie służebności przesyłu (jako rodzaju służebności gruntowej) wiąże się ze zobowiązaniem właściciela gruntu do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania, czy jest on uznany za podatnika z tytułu świadczonych czynności oraz wskazania, czy czynsz najmu i dzierżawy oraz wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że co do zasady zarówno dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, świadczenie usług rolniczych, jak i dzierżawa, najem, czy też odpłatne ustanowienie służebności gruntowej gruntów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podatnicy dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczący usługi rolnicze mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług lub zrezygnować z tego zwolnienia (art. 43 ust. 3 cyt. ustawy). Podatnicy korzystający ze zwolnienia są określani jako rolnicy ryczałtowi i podlegają szczególnym procedurom wynikającym z art. 115-118 powołanej ustawy. Natomiast podatnicy, którzy zrezygnują z tego zwolnienia, rozliczają podatek od towarów i usług według zasad ogólnych.

W niniejszej sprawie - jak wynika z wniosku - Wnioskodawca zrezygnował z ww. zwolnienia od podatku, zatem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu stanu faktycznego należy uznać, że odpłatny najem i dzierżawa nieruchomości gruntowej oraz ustanowienie służebności przesyłu (jako rodzaju służebności gruntowej) wiąże się z wykonywaniem odpłatnego świadczenia usług oraz ze zobowiązaniem właściciela gruntu do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z tym, świadczenia te będąc jednocześnie czynnościami polegającymi na wykorzystywaniu towaru (do towarów w świetle art. 2 pkt 6 ustawy zalicza się również grunty) w sposób ciągły dla celów zarobkowych (realizowanymi za wynagrodzeniem), zyskują charakter odpłatnych usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem opisane przez Wnioskodawcę czynności wypełniają definicję usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług i ze względu na ich odpłatny charakter podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w oparciu o art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Otrzymane od kontrahenta świadczenie pieniężne stanowi w istocie wynagrodzenie za świadczone usługi, dające wypłacającemu je przedsiębiorcy wyraźne i bezpośrednie korzyści w postaci możliwości korzystania w oznaczonym zakresie z nieruchomości.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że zarówno najem, dzierżawa, jak i ustanowienie służebności przesyłu na rzecz podmiotu trzeciego, stanowi wykorzystywanie towaru (gruntu) w sposób ciągły do celów zarobkowych. Tym samym Wnioskodawca, który - jak wynika z wniosku - prowadzi działalność gospodarczą będąc z tego tytułu zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, świadczy w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (definicja działalności gospodarczej nie odnosi się do sposobu regulowania należności, a zatem bez względu czy wynagrodzenie za najem, dzierżawę, czy ustanowienie służebności przesyłu wypłacane jest jednorazowo, czy okresowo, spełnia przesłankę świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej) usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 tej ustawy. Ponadto należy zauważyć, że realizowane czynności dotyczą działki gruntu "która wchodzi w skład jego gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym", która to działka - jak wynika z wniosku-będzie wykorzystywana przez kontrahenta na cele związane z budową elektrowni wiatrowej.

Z wyżej wskazanych względów nie sposób podzielić zaprezentowanego we wniosku stanowiska, zgodnie z którym Wnioskodawca "nie udostępnia zawodowo w sposób ciągły innym podmiotom swoich gruntów" oraz "brak jest tu elementu ciągłości, udostępniania gruntów w sposób ciągły, a więc powtarzający się stale" zaś realizowane czynności wykonywane są w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca, z tytułu świadczonych na mocy postanowień umownych czynności dotyczących najmu dzierżawy i ustanowienia służebności przesyłu, jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Wynajem, dzierżawa i ustanowienie służebności przesyłu na gruncie należącym do Wnioskodawcy oznacza, że w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego, będzie on wykorzystywał lub też powstrzymywał się od uprawy gruntu w sposób ciągły w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. A zatem czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w oparciu o art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wg 23% stawki podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 cyt. ustawy, bowiem nie istnieją przesłanki uprawniające do zwolnienia od podatku.

Odnosząc się z kolei do powołanych orzeczeń sądów administracyjnych wskazać należy, że na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłynąć powoływane orzeczenia sądów administracyjnych, bowiem zapadają one w odniesieniu do indywidualnych i właściwych tylko im stanów faktycznych. W związku z powyższym, nie negując takiego orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane.

Podzielając pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07 tut. organ pragnie jednak zwrócić uwagę, że zapadł on w odmiennym stanie faktycznym (sprzedaż majątku prywatnego nabytego uprzednio na własne potrzeby osobiste, nie przeznaczonego do działalności gospodarczej), natomiast w odniesieniu do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 września 2013 r. sygn. akt I SA/Wr 1670/13 dotyczącego opodatkowania odpłatnego ustanowienia służebności przesyłu wskazać należy, że orzeczenie to jest nieprawomocne. A ponadto zauważyć należy, że Wnioskodawca przytoczył jedynie korzystne dla siebie orzeczenie, natomiast w przedmiotowej sprawie linia orzecznicza jest niejednolita i w celu poparcia stanowiska zaprezentowanego przez tut. organ należy wskazać wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 marca 2011 r. sygn. akt I FSK 362/10, w którym sąd uznał, że świadczenie, które otrzymała skarżąca w związku z zawartą umową o służebność przesyłu jest wynagrodzeniem.

Końcowo należy podkreślić, że niniejsza interpretacja odnosi się jedynie do przepisów prawa podatkowego i jest oparta na przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym. Natomiast tut. organ nie jest uprawniony do oceniania ważności zawartych umów cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.