ITPP1/443-305/07/KM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2007 r. (data wpływu 10 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawiania faktur na otrzymane wadium zaliczone na poczet ustalonej ceny sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 10 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawiania faktur na otrzymane wadium zaliczone na poczet ustalonej ceny sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 22 czerwca 2007 r. nastąpiło rozstrzygnięcie przetargu, przeprowadzonego przez Syndyka Masy Upadłości Spółki na zbycie nieruchomości, natomiast dnia 25 czerwca 2007 r. Rada Wierzycieli podjęła uchwałę wyrażającą zgodę na sprzedaż nieruchomości danej osobie fizycznej.

Zgodnie z regulaminem przetargowym sprzedaży nieruchomości warunkiem uczestnictwa w przetargu było dokonanie wpłaty wadium. Wadia wpłacone przez uczestników przetargu, których oferty nie zostały wybrane są im zwracane, natomiast zawarcie umowy przeniesienia własności nastąpi w terminie dziewięćdziesięciu dni od dnia wyboru oferenta. Zatem wpłacone przez zwycięzcę przetargu w dniu 19 czerwca 2007 r. wadium nie zostało zwrócone, lecz zaliczone na poczet ustalonej ceny sprzedaży nieruchomości. W dniu 25 czerwca 2007 r. wystawiono fakturę na otrzymaną kwotę wadium traktując ją jako część otrzymanej należności przed wydaniem towaru, z uwagi na to, że znany jest przyszły nabywca na skonkretyzowane świadczenie.

W dniu 23 sierpnia 2007 r. strony transakcji podpisały akt notarialny sprzedaży nieruchomości wraz z jej przekazaniem. Nabywca w dniu 22 sierpnia 2007 r. dokonał wpłaty pozostałej części należności (tj. wartość sprzedaży minus wpłaconą i zafakturowaną kwotę wadium), a Spółka w dniu 28 sierpnia 2007 r. wystawiła fakturę VAT (z datą sprzedaży 23 sierpnia 2007 r.) na łączną kwotę sprzedaży nieruchomości (kwota netto, podatek VAT, kwota brutto) pomniejszoną o wartość otrzymanej i zafakturowanej części wpłaty wadium.

Kupujący po podpisaniu aktu notarialnego zakwestionował wystawioną w miesiącu czerwcu fakturę VAT, uważając, że należy dokonać korekty tej faktury za wpłacone wadium, a pod datą podpisania aktu notarialnego wystawić fakturę na 100% wartości sprzedaży nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka M. SA w upadłości, w myśl art. 19 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług prawidłowo wystawiła fakturę VAT na otrzymane wadium, które pod datą wyboru oferenta zostało zaliczone na poczet należności przyszłej.

Zdaniem wnioskodawcy wystawiona faktura VAT na otrzymane wadium, które pod datą wyboru i zatwierdzenia oferenta zostało zaliczone na poczet należności przed wydaniem towaru, w myśl art. 19 ust. 1 pkt 11 ustawy jest wystawiona prawidłowo. Wpłacone wadium stało się zaliczką z chwilą wyboru oferenta, gdyż w tym momencie znany był już przyszły nabywca nieruchomości, któremu nie zwrócono wpłaconego wadium.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z przepisu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku VAT wynika, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Stosownie do art. 19 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, w momencie wydania towaru lub wykonania usługi, a jeżeli czynności te powinny być potwierdzone fakturą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż w 7 dniu licząc od wydania towaru lub wykonania usługi.

Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części (ust. 11 ww. artykułu).

Z przedstawionego stanu faktycznego sprawy wynika, iż zgodnie z regulaminem przetargowym sprzedaży nieruchomości warunkiem uczestnictwa w przetargu organizowanym przez Syndyka Spółki było jest dokonanie przez uczestników wpłaty wadium.

Otrzymanie wadium stanowi zatem warunek dopuszczający do przystąpienia do przetargu i nie jest żadną z czynności opodatkowanych wymienionych w ustawie o VAT. W szczególności nie można uznać tych czynności za odpłatną dostawę towaru, gdyż na gruncie tej ustawy pieniądz nie jest towarem (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT). Nie jest to również odpłatne świadczenie usług, gdyż sama wpłata wadium nie powoduje obowiązku świadczenia wzajemnego. Wniesienie wadium nie gwarantuje przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Pomimo, że może zostać zaliczone na poczet wartości dostawy lub usługi, to w momencie jego wnoszenia pomiędzy właścicielem ogłaszającym przetarg bądź prowadzącym rokowania, a przystępującym do nich nie dochodzi jeszcze do porozumienia w zakresie dokonania dostawy towarów bądź wykonania usługi (również w przyszłości). Istotą wadium jest zabezpieczenie właściwego przebiegu przetargu i wykonania umowy przez zwycięzcę przetargu.

Ponadto we wniosku wskazano, że wadium jest zaliczane na poczet ceny zakupu nieruchomości w momencie rozstrzygnięcia przetargu, tj. gdy jednoznacznie znany jest nabywca, zatwierdzony następnie przez Radę Wierzycieli Spółki. Wadium staje się zatem częściową należnością z chwilą pozytywnego zakończenia procedury przetargowej tj. podjęcia przez Radę Wierzycieli uchwały wyrażającej zgodę na sprzedaż nieruchomości zwycięzcy przetargu. W tej sytuacji wadium zostaje zaliczone na poczet należności jako zaliczka i podlega regułom ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego, po stronie sprzedawcy (Spółki) powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług, w części obejmującej otrzymaną należność, na zasadach określonych w art. 19 ust. 11 ustawy o VAT.

Wadium należy tu bowiem uznać jako cześć należności (zaliczkę) otrzymaną przed wydaniem towaru przez Spółkę (tj. przed zbyciem nieruchomości).

Zasady wystawiania faktur dokumentujących transakcje, gdzie występują płatności w formie zaliczek regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798).

W myśl przepisu § 14 ust. 1 rozporządzenia w przypadku jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, który stanowi, że fakturę wystawia się również nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym pobrano przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi każdą kolejną część należności (przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę).

W tej sytuacji stanowisko Spółki, która na wpłacone wadium zaliczone na poczet należności za towar z chwilą wyboru i zatwierdzenia oferenta, wystawiła z tą datą fakturę VAT dokumentującą otrzymanie zaliczki - należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.