ITPP1/443-267/11/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 lutego 2011 r. (data wpływu 21 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntu - jest prawidłowe.

W dniu 21 lutego 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Burmistrz zawarł w imieniu Gminy w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do końca 2010 r. 269 aktów notarialnych, ustanawiających prawo wieczystego użytkowania gruntów. W aktach notarialnych dotyczących oddania gruntu w użytkowanie wieczyste (osobie prawnej lub osobie fizycznej) określano między innymi wysokość rocznej opłaty za użytkowanie wieczyste w wysokości netto plus należny podatek VAT w wysokości 22%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jaką stawkę podatku VAT należy stosować w 2011 r. w stosunku do rocznych opłat za wieczyste użytkowanie gruntów w przypadku podpisania aktu notarialnego przed dniem 1 stycznia 2011 r....

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 stycznia 2007 r. przyjęto, że czynność oddania gruntów w wieczyste użytkowanie jest dostawą towarów a nie usługą, a zatem obowiązek podatkowy powstaje w momencie wydania towaru, w tym przypadku w dniu podpisania aktu notarialnego. W stosunku do opłat rocznych za użytkowanie wieczyste zastosowanie powinna mieć stawka VAT w wysokości 22% określona aktem notarialnym - zgodnie z " art. 14a " ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Opłaty roczne są traktowane jako spłaty ratalne wcześniejszej sprzedaży, która została dokonana przed dniem zmiany stawki podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy. Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste.

Co do zasady, stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na podstawie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawa z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578) obowiązująca od 1 stycznia 2011 r. wprowadziła przepisy przejściowe. Na podstawie dodanego do art. 41 ustawy ust. 14a w związku z tą zmianą ustawy w przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem, która została wykonana przed dniem zmiany stawki podatku, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek podatku obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania.

Powyższy przepis ust. 14a ustawy odnosi się do czynności wykonanej do dnia 31 grudnia 2010 r., dla której obowiązek podatkowy powstał w dniu 1 stycznia 2011 r., bądź po tym dniu.

W związku z tym, w przypadku czynności wykonanej przed dniem 1 stycznia 2011 r., dla której obowiązek podatkowy powstaje po dniu 1 stycznia 2011 r. - czynność ta podlega opodatkowaniu w dacie powstania obowiązku podatkowego według stawki 22%.

W rozpatrywanej sprawie dotyczącej zastosowania obowiązującej po dniu 1 stycznia 2011 r. stawki podatku dla wieczystego użytkowania gruntu istota sprawy sprowadza się do ustalenia kiedy następuje oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Prawo wieczystego użytkowania jest prawem rzeczowym, którego treść i granice określone zostały zasadniczo w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) oraz w ustawie o gospodarce nieruchomościami.

Z zawartych tam regulacji wynika, iż użytkowanie wieczyste stanowi co prawda prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela. W świetle art. 233 Kodeksu cywilnego użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. W myśl natomiast art. 238 Kodeksu cywilnego wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną.

Stosownie do art. 71 ust. 1-4 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Pierwsza opłata za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu podlega zapłacie jednorazowo, nie później niż do dnia zawarcia umowy o oddanie tej nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Pierwszą opłatę za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze bezprzetargowej można rozłożyć na oprocentowane raty. W sprawach tych stosuje się odpowiednio przepis art. 70 ust. 2-4. Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Właściwy organ, na wniosek użytkownika wieczystego złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności, może ustalić inny termin zapłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Z powyższych przepisów wywnioskować należy, iż w przypadku użytkowania wieczystego właścicielem gruntu przez cały okres użytkowania pozostaje Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego. Użytkownik wieczysty w tym czasie posiada we władaniu rzecz cudzą. Jednakże jego prawo w stosunku do tego gruntu pozwala na dysponowanie rzeczą w sposób zbliżony do właściciela.

Za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste właściciel (Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego) pobiera opłaty - opłatę pierwszą w wysokości od 15% do 25% ceny nieruchomości płatną jednorazowo, najpóźniej do dnia zawarcia umowy notarialnej i opłaty roczne, ustalane procentowo od ceny i celu na jaki nieruchomość gruntowa została oddana.

W wyniku ustanowienia prawa wieczystego użytkowania dochodzi bowiem do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem - w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia tego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

Jak wynika z przepisów o gospodarce nieruchomościami, użytkowanie wieczyste stanowi prawo do rzeczy cudzej, ale daje jednocześnie użytkownikowi wieczystemu uprawnienie do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela. Do uznania za dostawę dla potrzeb podatku od towarów i usług wystarczające jest władanie towarem jak właściciel (nie bycie właścicielem w sensie prawnym). Dlatego też, mając na uwadze szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcie przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, należy uznać, iż oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów, co potwierdza art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wskazać należy, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste uznane, na mocy art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, za dostawę towaru, które daje użytkownikowi wieczystemu prawo do rozporządzania gruntem jak właściciel, tj. w sposób podobny pod względem skutków ekonomicznych do właściciela, realizuje się z chwilą ustanowienia tego prawa. Zatem władztwo ekonomiczne realizujące się z chwilą wydania gruntu użytkownikowi wieczystemu jest decydujące na gruncie podatku od towarów i usług o dokonaniu dostawy tego towaru.

Dodać należy, iż w przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu - art. 19 ust. 16b ustawy.

Odnosząc ten przepis do powyższych rozważań dotyczących uznania czynności oddania gruntu w użytkowanie wieczyste za dostawę towaru dokonaną w momencie dysponowania przez użytkownika wieczystego tym gruntem w sposób zbliżony do własności, stwierdzić należy, iż ustanowienie takiego prawa w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 grudnia 2010 r., dla którego obowiązek podatkowy - związany z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu - powstaje po dniu 1 stycznia 2011 r., spełnia przesłanki określone w art. 41 ust. 14a ustawy. W związku z tym opłaty ponoszone po dniu 1 stycznia 2011 r. w związku z ustanowieniem prawa wieczystego użytkowania gruntu w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. podlegają opodatkowaniu stawką podatku 22%.

Reasumując, opłaty roczne wnoszone w 2011 r. z tytułu użytkowania wieczystego gruntu ustanowionego w okresie od 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2010 r., na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z ust. 14a ustawy, w 2011 r. winny być opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 22%.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.