ITPP1/443-253/08/KM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2008 r. (data wpływu 11 marca 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 31 marca i 21 maja 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości dokonania na podstawie art. 89a korekty podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 marca 2008 r. został złożony wniosek uzupełniony pismem z dnia 31 marca i 21 maja 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w przypadku nieściągalnych wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w okresie od sierpnia do października 2005 r. dokonał na rzecz spółki akcyjnej sprzedaży towarów, za które nie otrzymał zapłaty. W stosunku do kupującego w dniu 22 września 2006 r. zostało wydane postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmujące likwidację majątku. Jednostka, zgodnie z przepisami prawa upadłościowego i naprawczego, zgłosiła wierzytelność do masy upadłości (wierzytelność ta znalazła się na liście wierzytelności). Postępowanie upadłościowe w dalszym ciągu jest w toku, a likwidację majątku spółki prowadzi syndyk masy upadłości. Mimo odmiennego stanowiska syndyka Wnioskodawca zamierza wszcząć procedurę związaną z rozliczeniem podatku należnego z tytułu dostawy towaru w trybie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług.

Wskazano, iż dostawa towaru była dokonana na rzecz podatnika, którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, a wierzytelności, których dotyczy sprawa zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany od którego powstał podatek należny. Ponadto w chwili obecnej, tj. w chwili, w której - w ocenie Jednostki - może dojść do korekty podatku, zarówno Wnioskodawca, jak i upadła spółka są zarejestrowanymi podatnikami czynnymi VAT, wierzytelności nie zostały uregulowane w jakiejkolwiek formie i nie zostały zbyte oraz od daty wystawienia faktur, będących podstawą do odpisania wierzytelności nie upłynęło 5 lat, licząc od początku roku, w którym zostały wystawione.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w powyższej sytuacji Wnioskodawca jest uprawnionym do skorzystania "z odliczenia zapłaconego wcześniej podatku VAT" z tytułu transakcji opisanych we wniosku na podstawie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy wierzytelności opisane we wniosku mogą zostać objęte rozliczeniem podatku w trybie art. 89a wskazanej ustawy, który odwołuje się do pojęcia nieściągalnych wierzytelności i możliwości odpisu kwoty tej wierzytelności jako stanowiącej koszt uzyskania przychodów. Wierzyciel zamierza zawiadomić syndyka masy upadłości o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych i dokonać korekty podatku zgodnie z przepisami ustawy. W ocenie Wnioskodawcy regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pozwalają zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, zarówno kwoty wierzytelności uznawanych wprost przez przepisy tej ustawy jako nieściągalne, jak również odpisów aktualizacyjnych, które powstają w stosunku do wierzytelności uprawdopodobnionych jako nieściągalne, we wskazanej w ustawie części należności. W przedstawionej sytuacji oraz z uwagi na prowadzone postępowanie upadłościowe wobec kupującego, wierzytelności objęte tym postępowaniem zostały uznane przez przepisy podatku dochodowego od osób prawnych jako wierzytelności uprawdopodobnione jako nieściągalne, a zatem zasadnym jest przyjęcie, że wierzytelności te wobec brzmienia art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług stanowią również wierzytelności nieściągalne. Przepis ten nie rozdziela wierzytelności na kategorie w zależności od stopnia prawdopodobieństwa nieściągalności, zatem należałoby przyjąć, że każda wierzytelność zaliczająca się zarówno do nieściągalnych, jak i uprawdopodobnionych jako nieściągalne (w rozumieniu ustawy u.p.d.o.p.) nadaje się w ocenie Wnioskodawcy do rozliczenia w trybie art. 89a ustawy o VAT. W sytuacji bowiem, gdy drugą stroną operacji podatkowej jest podmiot, w stosunku do którego ogłoszono upadłość, przyjęcie zawężającej wykładni wskazanego przepisu poprzez dokonanie rozliczenia podatku jedynie dla wierzytelności uznanych za nieściągalne (w rozumieniu art. 16 ust. 2 ustawy u.p.d.o.p.) uniemożliwi skorzystanie z "ulgi za złe długi" z uwagi na brak możliwości spełnienia warunku odliczenia zawartego w art. 89a ust. 2 pkt 3, gdyż z chwilą wydania postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego kupujący przestanie być podatnikiem VAT czynnym.

Zdaniem Wnioskodawcy w sytuacji dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wierzytelności objętej niniejszym wnioskiem zachodzą przesłanki do dokonania rozliczenia takich wierzytelności zgodnie z art. 89a ustawy o VAT.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 21 maja 2008 r. wskazano, że wierzytelność będąca przedmiotem wniosku została zaliczona na podstawie ust. 2a pkt 1 (art. 16 ust. 1 pkt 26a u.p.d.o.p.) do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Dokonując oceny przedstawionego wyżej stanowiska Wnioskodawcy, należy wstępnie zwrócić uwagę, że powołany przepis art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług dotyczy możliwości skorygowania podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, stanowiących koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Nie reguluje on natomiast, co sugeruje sformułowane przez Wnioskodawcę zapytanie, kwestii prawa do odliczenia podatku VAT.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, stanowiących koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 2-7. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna.

Natomiast na podstawie ust. 2, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:

Powyższy zapis oznacza, że aby wierzyciel mógł dokonać korekty podatku należnego od powstałej wierzytelności musi być ona odpisana jako nieściągalna i stanowić koszt uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym oraz dotyczyć dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium Polski. Ponadto wierzyciel musi dopełnić warunków, o których mowa w pkt 1-6.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 90, poz. 756) postanowiono, że przepisy art. 89a i art. 89b mają zastosowanie do wierzytelności powstałych od dnia wejścia w życie tej ustawy, tj. od dnia 1 czerwca 2005 r.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę stwierdzić należy, iż przedmiotowe wierzytelności - dotyczące dostaw towaru na rzecz zarejestrowanego czynnego podatnika - powstały po dniu 1 czerwca 2005 r. i zostały wykazane w deklaracji jako obrót, od którego zadeklarowano podatek należny. Dłużnik natomiast znajduje się obecnie w trakcie postępowania upadłościowego. Ponadto zgodnie z oświadczeniem wnioskodawcy na powyższą wierzytelność dokonane zostały odpisy aktualizacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie ust. 2a pkt 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W tym miejscu wskazać należy, iż możliwość skorzystania "z ulgi za złe długi" powstaje wówczas, gdy spełniony jest szereg warunków dotyczących zarówno samej wierzytelności, warunków jej powstania, jak i osoby dłużnika i wierzyciela.

Obrót, od którego powstaje podatek należny, mający podlegać korekcie, ma stanowić wierzytelność odpisaną jako nieściągalną zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

W związku z powyższym, zdaniem tut. organu, w przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym, skoro dokonano wyłącznie odpisów aktualizacyjnych, zaliczonych w momencie, w którym nieściągalność wierzytelności jest jedynie uprawdopodobniona, do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a nie odpisano samej wierzytelności jako nieściągalnej, to mimo spełnienia pozostałych warunków określonych w cyt. przepisie nie jest możliwa korekta podatku należnego od przedmiotowej wierzytelności na podstawie przepisu art. 89a ustawy o podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.