ITPP1/443-1614/11/DM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 listopada 2011 r. (data wpływu 1 grudnia 2011 r.) uzupełnionym w dniach 16 stycznia oraz 13 lutego 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania przekazania usług finansowanych z ZFŚS - jest prawidłowe.

W dniu 1 grudnia 2011 r. został złożony wniosek uzupełniony w dniach 16 stycznia oraz 13 lutego 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazania usług finansowanych z ZFŚS.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest pracodawcą dla zatrudnionych u niego pracowników. Jest także zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca jako pracodawca zobowiązany do utworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na podstawie ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - taki fundusz ma utworzony. Zgodnie z obowiązującym Regulaminem Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - środki Funduszu przeznacza się między innymi na finansowanie działalności sportowo-rekreacyjnej (Karty Multisport). Ponadto regulamin stanowi, iż świadczenia udzielane są na wniosek osób uprawnionych i mogą być realizowane tylko do wysokości zgromadzonych środków. Środki przyznane pracownikowi w ramach działalności sportowo-rekreacyjnej zostaną przeznaczone na całkowite lub częściowe sfinansowanie zakupu Karty Multisport, w zależności od kwoty dofinansowania. Osoba wskazana przez pracodawcę prowadzi odrębną ewidencję kart Multisport wydanych pracownikom.

Wnioskodawca bierze udział w programie Karta Multisport - stanowiącym program świadczeń z zakresu sportu i rekreacji, który oferuje firma "B.".

W ramach programu Karty Multisport Pracownicy Wnioskodawcy otrzymują imienne identyfikatory (kartę Multisport) - zapewniające nielimitowany dostęp do wskazanych na stronie internetowej obiektów sportowych, tj. klubów fitness, pływalni itp. w całym kraju.

Zgodnie z zasadami programu Karta Multisport jest kartą imienną i nie może być udostępniana innym osobom. Z kart tych nie można korzystać w celach zarobkowych.

Koszty Karty częściowo są pokrywane z utworzonego przez Wnioskodawcę zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a częściowo przez pracownika. O kosztach takiej Karty oraz o wysokości dofinansowania pracownik jest informowany indywidualnie. Kwota dofinansowania uzależniona jest od ilości świadczeń na jakie pracownik zdecydował się w ramach ZFŚS oraz jego sytuacji materialnej. Złożenie wniosku o dofinansowanie do Karty Multisport jest jednoczesnym przystąpieniem do programu. Pracownik zostaje poinformowany przez Dział Finansowy o wysokości dofinansowania. W momencie otrzymania dofinansowania pracownik otrzymuje także harmonogram określający w jakiej wysokości i do kiedy będzie otrzymywał dofinansowanie do Karty. Opłata za Kartę jest potrącana z wynagrodzenia pracownika zgłaszającego chęć udziału w programie za jego pisemną zgodą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku.

Czy w opisanej powyżej sytuacji udostępnienie pracownikom usług objętych programem Karta Multisport uprzednio zakupionych przez Wnioskodawcę na podstawie faktur VAT ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych winno być opodatkowane podatkiem od towarów i usług przez Wnioskodawcę, a jeśli tak to czy winno być opodatkowane podatkiem od towarów i usług w wysokości obliczonej od całej wartości usług, czy też tylko od ich części, tj. w zakresie w jakim partycypuje w ich opłaceniu pracownik.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej powyżej sytuacji udostępnienie pracownikom usług objętych programem Karta Multisport uprzednio zakupionych przez Wnioskodawcę na podstawie faktur VAT ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w tym także w części w której koszt tych usług pokrywa pracownik.

Wnioskodawca zauważa, że brak jest podstaw, aby uznać, że czynności podejmowane przez pracodawcę w warunkach zdeterminowanych przepisami ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych są czynnościami podejmowanymi przez niego w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, co w konsekwencji prowadzi do wniosku, że nie jest on podatnikiem tego podatku. Powyższe odnieść należy zarówno do sytuacji, gdy dane świadczenie jest w całości finansowane ze środków ZFŚS, albowiem pracodawca występuje jedynie w roli administratora tych środków, nie zaś jego dysponenta, jak i do sytuacji, gdy świadczenie to współfinansuje beneficjent, tj. osoba uprawniona do korzystania z Funduszu, albowiem udziału i zaangażowania osoby uprawnionej we współfinansowaniu świadczenia nie można kwalifikować, jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla pracodawcy i nie ma tym samym cechy odpłatności, stanowiącej warunek i kryterium kwalifikowania świadczenia z Funduszu, jako czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazuje, iż powyższe stanowisko wyraził także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 11 marca 2011 r. sygn. akt I SA/Lu 917/10, a także Naczelny Sądu Administracyjnego w wyrokach z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt I FSK91/10, z dnia 2 września 2008 r. sygn. akt I FSK 1076/07, z dnia 17 września 2010 r. sygn. akt I FSK 1491/09, z dnia 15 października 2010 r. sygn. akt I FSK 1511/09, z dnia 22 października 2010 r. sygn. akt I FSK 1727/09 wskazując, iż podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji podmiot wykonując te czynności z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Czynności te dokonywane są nieodpłatnie. Podatnik ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia. W orzecznictwie ETS podkreśla się element dochodowości (odpłatności) jako element konieczny uznania działalności podatnika za działalność gospodarczą. Całkowity brak odpłatności eliminuje podmiot z systemu VAT, który obejmuje działalność gospodarczą, a nie wszelką działalność (por. wyrok w sprawie Staatssecretaris van Financien a Hong-Kong Trade Development Council, a także komentarz do art. 15 ustawy o VAT W. Maruchin, VAT. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2005, wyd. II). Ten element również świadczy o tym, że podmiot dokonując czynności związanej z funduszem socjalnym nie wykonuje w tym zakresie czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podmiot administrujący środkami funduszu nie może zostać uznany za podatnika podatku od wartości dodanej. W tym stanie rzeczy, w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy VAT, jak również przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, oceniając pozycję prawnopodatkową podmiotu administrującego tym funduszem, należy uznać, że podmiot administrujący funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

Konkludując, zdaniem Wnioskodawcy, udostępnienie pracownikom usług objętych programem Karta Multisport uprzednio zakupionych przez Wnioskodawcę na podstawie faktur VAT ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w tym także w części, w której koszt tych usług pokrywa pracownik, albowiem udostępnienie to ma charakter czynności z zakresu nieodpłatnego administrowania zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, a Wnioskodawca będący pracodawcą zobowiązanym przepisami ustawy do posiadania i administrowania takim funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Brzmienie powołanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wskazuje, że zawarta w nim definicja "świadczenia usług" ma charakter dopełniający definicję "dostawy towarów" i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zgodnie z obowiązującym Regulaminem Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - środki Funduszu Wnioskodawca przeznacza się między innymi na finansowanie działalności sportowo-rekreacyjnej, w ramach której przyznane pracownikowi środki są przeznaczone na całkowite lub częściowe sfinansowanie zakupu Karty Multisport. W ramach powyższego programu pracownicy otrzymują imienne identyfikatory (kartę) - zapewniające nielimitowany dostęp do wskazanych obiektów sportowych, tj. klubów fitness, pływalni itp. w całym kraju.

Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować czy Wnioskodawca oferując pracownikom ww. świadczenia ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych występuje w roli podatnika i czy czynnościom tym można przypisać cechy działalności gospodarczej.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy, ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl art. 2 pkt 1 cyt. ustawy, działalność socjalna - usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową,

Jak stanowi pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu,

Fundusz ten, zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy, tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych.

Ponadto, zasoby Funduszu zwiększa się o wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1 do 9 tej ustawy, dochody.

Stosownie do art. 10 oraz art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami.

Według definicji przedstawionej w Słowniku języka polskiego PWN administrować oznacza zarządzać, zawiadywać czymś (Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 2005, pod red. Elżbiety Sobol, str. 3). Natomiast zgodnie z definicją zawartą w Słowniku współczesnego języka polskiego administrować oznacza zarządzać, kierować czymś; administrować czyimiś dobrami, majątkiem (Słownik współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1996, pod red. prof. dr hab. Bogusława Dunaja, str. 3).

Dokonując analizy powołanych przepisów stwierdzić należy, że w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług i towarów finansując wydatki w całości lub w części z ZFŚS, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym w takich sytuacjach, w których pracodawca realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług i towarów od podmiotów trzecich - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ponadto, w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika, ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS.

Biorąc pod uwagę zakres przedmiotowy i podmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz charakter ZFŚS wskazać należy, iż podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym, w zakresie środków zgromadzonych na rachunki ZFŚS podejmuje jedynie działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym i aby w jego ramach świadczyć na rzecz pracowników usługi. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Mając powyższe na uwadze, jak również przedstawiony we wniosku stan faktyczny, uznać należy, że w przedmiotowej sprawie < (wykonujący czynności związane z przyznawaniem świadczeń socjalnych w postaci finansowania działalności sportowo-rekreacyjnej (Karty Multisport)>, Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, w związku z tym działalność socjalna wykonywana przez niego jako administratora ZFŚS nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.