ITPP1/443-1543/12/IK - Sprzedaż obiadów w stołówce szkolnej - zwolnienie przedmiotowe w VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2012 r. (data wpływu 24 grudnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 14 stycznia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia czynności dostawy obiadów w stołówce szkolnej na rzecz uczniów i nauczycieli oraz możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego przez Wnioskodawcę - jest prawidłowe.

W dniu 24 grudnia 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia czynności dostawy obiadów w stołówce szkolnej na rzecz uczniów i nauczycieli oraz możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego przez Wnioskodawcę.

W przedmiotowym wniosku oraz uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zespół Kształcenia i Wychowania (dalej ZKiW) jest jednostką budżetową, w której skład wchodzi Szkoła Podstawowa i Przedszkole, prowadzi stołówkę szkolną, która nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, a jest prowadzona na zasadach art. 67a ustawy o systemie oświaty. Usługi wykonywane przez ZKiW są sklasyfikowane pod symbolem PKD 8520Z. Wnioskodawca wykonuje czynności nieopodatkowane oraz opodatkowane, tj. wynajem pomieszczeń szkolnych. Pracownicy stołówki mają podpisaną umowę o pracę z dyrektorem ZKiW. Pracownicy stołówki szkolnej przygotowują posiłki dla uczniów odpłatnie, dofinansowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej, odpłatnie dla nauczycieli dzieci uczęszczających do Przedszkola (pobierana jest opłata), sporadycznie dla pozostałych osób odpłatnie. Jednocześnie przygotowywane są również posiłki dla uczniów Gimnazjum w S. (jednostka budżetowa), która nie wchodzi w skład ZKiW. Organem nadrzędnym dla Gimnazjum i ZKiW jest Urząd Gminy Ł. (uchwała Rady Gminy z 2001 r.). Nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni są pracownikami ZKiW i Gimnazjum.

ZKiW nie jest czynnym podatnikiem VAT i do chwili obecnej korzysta ze zwolnienia podmiotowego w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy. W roku 2010 uzyskane przychody ze sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej wyniosły 83.155 zł, z tego 964 zł pracownicy niepedagogiczni i pozostali oraz przychód z wynajmu pomieszczeń - 11.180, 90 zł W roku 2011 uzyskano przychody ze sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej w wysokości 94.581,50 zł, z tego pracownicy niepedagogiczni 640 zł oraz dodatkowo przychody z najmu - 5.565,00 zł

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż obiadów na rzecz uczniów i nauczycieli ZKiW oraz Gimnazjum korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

W ocenie Wnioskodawcy może korzystać ze zwolnienia podmiotowego w myśl art. 113 ustawy. Bowiem obrót z tytułu sprzedaży obiadów dla pracowników niepedagogicznych oraz wynajmu pomieszczeń nie przekroczy kwoty 150.000 zł ZKiW do limitu określonego w art. 113 ustawy nie uwzględnia przychodów wpłacanych przez uczniów, nauczycieli ZKiW i Gimnazjum. W limicie tym nie mieszczą się również wpłaty uiszczane przez rodziców dzieci uczęszczających do Przedszkola z tytułu żywienia i świadczeń.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy, stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wynosi 23% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku od towarów i usług - zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, wykonywane:

Należy wskazać, iż zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy - zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

W myśl § 13 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r., zwalnia się od podatku usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Stosownie do postanowienia § 2 ww. rozporządzenia z dnia 29 czerwca 2011 r. - zwolnienie to może być stosowane również do usług wykonanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r.

Ponadto zgodnie z § 13 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.) zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, pod warunkiem, że:

(§ 13 ust. 9 ww. rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.).

Z opisu sprawy wynika, że ZKiW nie jest czynnym podatnikiem VAT, lecz od początku swojej działalności korzysta ze zwolnienia podmiotowego. Obrót z tytułu czynności opodatkowanych (sprzedaży obiadów na rzecz pracowników niepedagogicznych oraz najmu pomieszczeń) nie przekroczył w latach 2011 i 2012 kwoty 150.000 zł ZKiW wykonuje czynności opodatkowane i nieopodatkowane. W skład ZKiW wchodzi Szkoła Podstawowa i Przedszkole. ZKiW prowadzi stołówkę szkolną, z obiadów której korzystają uczniowie, nauczyciele, dzieci uczęszczające do przedszkola, sporadycznie inne osoby oraz uczniowie Gimnazjum, stanowiącego odrębny podmiot. Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą możliwości zastosowania zwolnienia w odniesieniu do sprzedaży obiadów na rzecz uczniów oraz nauczycieli ZKiW oraz Gimnazjum.

Stosownie do art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), system oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 1 ww. ustawy system oświaty obejmuje przedszkola (...). Natomiast w myśl art. 3 pkt 1 ww. ustawy ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole.

Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty).

Stosownie do art. 67a ust. 3 ustawy o systemie oświaty, warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

Zgodnie z art. 67a ust. 4 ustawy o systemie oświaty, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

Powołane przepisy o systemie oświaty wyraźnie wskazują na możliwość prowadzenia przez szkoły stołówek. Celem ich prowadzenia nie jest świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie funkcje socjalno-bytowe, polegające na zapewnieniu żywienia uczniom szkoły. Ponieważ szkoła nie prowadzi działalności dla zysku, opłaty za korzystanie ze stołówki powinny być kalkulowane na poziomie zapewniającym wyłącznie pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków, a ściślej tzw. wsadu do kotła. Niedopuszczalne jest ustalanie jakichkolwiek narzutów zapewniających szkole zysk lub refundację kosztów, których zgodnie z ustawą nie może ona przerzucać na korzystających z usług stołówki.

Uwzględniając powyższe, możliwość prowadzenia i korzystania ze stołówki szkolnej przez uczniów szkoły jest przykładem realizacji przez jednostki objęte systemem oświaty zadań, do jakich zostały powołane, w szczególności zadań wychowawczych i opiekuńczych. Świadczenie opieki polegać może niewątpliwie na zapewnieniu wyżywienia i dożywiania dzieciom i młodzieży, korzystającym z prawa do kształcenia i wychowania w ramach systemu oświaty, w sytuacji gdy jest to niezbędne dla prawidłowego kształcenia i wychowania w jednostkach organizacyjnych systemu oświaty.

Tym samym, funkcjonowanie stołówek szkolnych zapewnia prawidłową realizację zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że usługi wyżywienia, świadczone na zasadach określonych w ustawie o systemie oświaty, przez stołówki szkolne na rzecz dzieci i młodzieży, spełniają przesłanki do uznania tych czynności za zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego, usługi stołówki szkolnej, polegające m.in. na wydawaniu posiłków uczniom Szkoły Podstawowej i Przedszkola (niestanowiące usług gastronomicznych jako takich świadczonych w celach zarobkowych) mieszczą się w ramach usług opieki nad dziećmi i młodzieżą, wykonywanej w formach i na zasadach określonych w przepisach o systemie oświaty, zatem sprzedaż przez Wnioskodawcę obiadów w stołówce szkolnej uczniom Szkoły będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Usługa stołówek ściśle związana z kształceniem, wychowaniem i opieką ma również miejsce w sytuacji, gdy pomiędzy szkołami (Zespołem, a Gimnazjum), tj. posiadającymi stołówkę i nieposiadającymi stołówki, podpisana została umowa na świadczenie tego rodzaju usługi w ramach usługi podstawowej, określonej w art. 67a ustawy o systemie oświaty.

Natomiast usługi wyżywienia świadczone przez stołówkę szkolną dla nauczycieli (pracowników pedagogicznych) szkoły należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą polegającymi na ich żywieniu, mają one bowiem charakter pomocniczy i są niezbędne w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej szkoły w tym zakresie, która stanowi świadczenie główne, przy czym, jak już wskazano powyżej, ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez Szkołę. W konsekwencji usługi te będą podlegać zwolnieniu od podatku do towarów i usług, stosownie do § 13 ust. 1 pkt 26 w związku z § 13 ust. 8 i 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r.

Odnosząc się natomiast do kwestii zasadności stosowania przez ZKiW zwolnienia podmiotowego stwierdzić należy co następuje:

Stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Z kolei art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, iż do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż przy obliczaniu limitu wartości sprzedaży obligującej do bycia podatnikiem podatku od towarów i usług nie uwzględnia się obrotu osiągniętego z tytułu wykonywania czynności zwolnionych od podatku.

Artykuł 113 ust. 5 stanowi, iż jeżeli wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. (...)

Przenosząc powyższe przepisy na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż skoro czynności sprzedaży obiadów w stołówce szkolnej ZKiW na rzecz uczniów, nauczycieli Szkoły Podstawowej, jak również Gimnazjum korzystają ze zwolnienia od podatku, natomiast wartość sprzedaży opodatkowanej z tytułu najmu pomieszczeń oraz sprzedaży obiadów na rzecz pracowników niepedagogicznych, jak również innych osób w poprzednim roku podatkowym (2011 r.) nie przekroczyła kwoty 150.000 zł, ZKiW może nadal korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.