ITPP1/443-1388/14/KM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2014 r. (data wpływu 6 listopada 2014 r.) uzupełnionym w dniu 26 stycznia 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości rejestracji jako podatnik VAT czynny - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 26 stycznia 2015 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości rejestracji jako podatnik VAT czynny.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Razem z mężem i pełnoletnim synem zajmuje się Pani hodowlą pieczarek. Odbywa się to w wybudowanych, należącym do Pani oraz męża, gruncie i budynkach wyposażonych w specjalistyczne wyposażenie i urządzenia. Przy ich zakupie korzystała Pani (i mąż) z odliczeń VAT. Pomiędzy Panią i mężem nie występuje rozdzielność majątkowa. Składki ubezpieczenia społecznego za Panią i syna są opłacane w KRUS. Syn jest domownikiem. Na Pani małżonka jest zgłoszona uprawa jako działy specjalne produkcji rolnej. Pomimo, że wspólnie małżonkowie zajmują się uprawą pieczarek, to mąż jest zarejestrowany jako czynny podatnik zgodnie z zasadą, że podatnikiem w gospodarstwie rolnym jest ta osoba, która złoży zgłoszenie rejestracyjne. Wszyscy troje utrzymują się z dochodu uzyskiwanego z prowadzonej produkcji rolnej, ale w momencie gdy trzeba zaciągnąć pożyczkę lub wziąć kredyt okazuje się że zdolność kredytową posiada tylko mąż jako osoba, na którą jest ta "aktywność gospodarcza zarejestrowana". Wiadomo Pani, że "są małżeństwa które również zajmują się uprawą pieczarek i pomimo że nie mają rozdzielności majątkowej rejestrują tą działalność na każdego z członków rodziny odrębnie i dzięki temu każde z nich jest bardziej niezależne w sferze majątkowej".

W związku z powyższym Pani i syn rozważają możliwość poprowadzenia własnej działalności przez zarejestrowanie prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej na każdego osobno, a część produkcji byłaby nadal prowadzona przez męża. Wskazano, że "rejestracji jako osoba prowadząca działy specjalne produkcji rolnej oraz czynny podatnik VAT odbyłoby się na bazie tej części składników majątkowych, które mąż przeznaczyłby dla mojej działalności".

Aktualnie dla osiągnięcia wyżej wymienionego celu nie zamierza Pani przeprowadzać rozdziału majątku.

Jednocześnie w uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że pytanie dotyczy podatku VAT. Chce Pani zostać hodowcą pieczarek niezależnie od męża. Dwukrotnie otrzymywała Pani informacje z urzędu skarbowego o braku możliwości zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT tak długo jak mąż będzie prowadził taką działalność i będzie wspólność majątkowa, gdyż przy działalności rolniczej rejestruje się tylko jedno z małżonków. Wiadomo Pani, że małżeństwa rejestrują hodowlę pieczarek "na każde z siebie osobno i są osobnymi podatnikami VAT". Chce być Pani tak samo potraktowana, więc zwraca się z prośbą o wydanie interpretacji w celu przedstawienia jej w urzędzie skarbowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy może Pani dokonać rejestracji jako osoba prowadząca specjalne działy produkcji rolnej i rejestracji jako czynny podatnik VAT, jeżeli małżonkowie rozdzielą prowadzenie specjalnych działów produkcji rolnej w zakresie uprawy pieczarek w ten sposób, że dla Pani zostanie wydzielona część produkcji (hal produkcyjnych i rynku zbytu), a mąż "pozostanie" prowadząc pozostałą część dotychczasowej produkcji.

Pani zdaniem, można dokonać takiego podziału prowadzonej hodowli pieczarek, że i mąż, i Pani będą odrębnymi podatnikami VAT oraz odrębnymi podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych jako osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej. Stanowisko opiera Pani na występującej praktyce w tym zakresie gdzie małżonkowie prowadzą odrębnie hodowle pomimo braku rozdzielności majątkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Działalność rolnicza - zgodnie z zapisem art. 2 pkt 15 ustawy, obejmuje produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarnianą i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodkowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin: "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego i drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.

Biorąc pod uwagę przytoczoną definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy) uznać należy, iż działalność rolnicza (art. 2 pkt 15 ustawy) mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy, w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 5 ustawy, przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.

Przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych - art. 2 pkt 19 ustawy.

Przez produkty rolne, zgodnie z punktem 20 powołanego artykułu, rozumie się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim. Natomiast przez usługi rolnicze, zgodnie z art. 2 pkt 21, rozumie się usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 3 ustawy o VAT, rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 i ust. 2.

Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3, który stanowi, że podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Z brzmienia art. 96 ust. 2 ustawy wynika, iż w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.

W myśl art. 96 ust. 4 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Z powyższych przepisów wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług zawiera pewne szczególne rozwiązania dotyczące podatników, którzy prowadzą wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie oraz podatników, którzy prowadzą wyłącznie działalność rolniczą w innych ramach niż gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie. Wówczas bowiem za podatnika jest uważana osoba, która składa zgłoszenie rejestracyjne.

Przyjęta zasada ma uprościć rozliczenia podatkowe - gdyż wymienione gospodarstwa to w istocie działalności, w przypadku których częstokroć nie można wyodrębnić osoby prowadzącej gospodarstwo. W takim przypadku, podatnikiem jest ta osoba fizyczna, która (jak gdyby w imieniu gospodarstwa) zarejestruje się jako podatnik.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wprowadzają jednocześnie zasadę, że do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego uprawniona jest tylko i wyłącznie jedna osoba fizyczna spośród tych, które prowadzą wspólne gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie. Dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego ma takie znaczenie, że faktury dotyczące tego gospodarstwa (przy nabyciu towarów i usług) będą wystawiane na tę właśnie osobę, która dokonała zgłoszenia rejestracyjnego. Jednocześnie ta sama osoba występować będzie w roli zbywcy (dostawcy) przy sprzedaży (dostawie) produktów rolnych i w związku ze świadczeniem usług rolniczych.

Z opisu sprawy wynika, iż wspólnie z mężem jest Pani właścicielem gospodarstwa rolnego na zasadach ustawowej wspólności małżeńskiej. W ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego prowadzona jest hodowla pieczarek, uprawa zgłoszona jako działy specjalne produkcji rolnej. Wątpliwości Pani dotyczą rozstrzygnięcia kwestii, czy Pani i mąż w związku z prowadzeniem działów specjalnych produkcji mogą każdy z osobna zarejestrować się jako podatnik VAT czynny.

Odnosząc zatem przedstawiony powyżej stan prawny do opisanego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż wbrew przedstawionemu stanowisku, nie może Pani oraz jej mąż równocześnie zostać samodzielnym podmiotem zarejestrowanym jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, regulujące opodatkowanie działalności rolniczej przewidują, że w odniesieniu do jednego gospodarstwa rolnego może występować tylko jeden podatnik podatku od towarów i usług (art. 96 ust. 2 i art. 15 ust. 4 ww. ustawy). Oznacza to, że w przypadku produktów pochodzących z tego jednego gospodarstwa nie może występować jako podatnik inna osoba, a zatem nie może w odniesieniu do produktów rolnych pochodzących z tego gospodarstwa zaistnieć sytuacja, w której dostawy dokonują dwaj podatnicy. Celem ustalenia statusu osoby prowadzącej wraz z podatnikiem wspólne gospodarstwo rolne należy wskazać, że tylko w przypadku posiadania przez tą osobę odrębnego gospodarstwa rolnego możliwe jest samodzielne rozliczanie się z prowadzonej działalności.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.