ITPP1/443-1285/13/DM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 2 grudnia 2013 r. (data wpływu 3 grudnia 2013 r.), uzupełnionym w dniach 3 lutego i 3 marca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia podmiotowego i obowiązku rozliczenia podatku w przypadku sprzedaży lokali użytkowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 grudnia 2013 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniach 3 lutego i 3 marca 2014 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia podmiotowego i obowiązku rozliczenia podatku w przypadku sprzedaży lokali użytkowych.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wspólnota posiada w częściach wspólnych pralnie i suszarnie od kilku lat nieużytkowane, lecz koszty utrzymania ponoszą właściciele Wspólnoty. Wspólnota nie posiada lokali usługowych. Została podjęta uchwała o sprzedaży tych lokali. Nabywcy mają je zaadoptować na cele mieszkaniowe. Uzyskane środki pieniężne ze sprzedaży tych lokali przeznaczone będą w całości na fundusz remontowy (remont dachu i kominów, zakup i wstawienie wymiennika LP oraz modernizacja centralnego ogrzewania, wymiana instalacji zimnej wody, wymiana okien, remont wiatrołapów). Sprzedaż lokali nastąpi sukcesywnie w okresie trzech lat. Remonty będą prowadzone po uzyskaniu środków pieniężnych ze sprzedaży lokali.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 3 lutego 2014 r. (data wpływu) dodatkowo wskazano, że sprzedaż lokali będzie następować sukcesywnie w zależności od chętnych nabywców. Wstępnie szacuje się, że Wspólnota może pozyskać 300.000 zł ze sprzedaży wszystkich sześciu lokali.

Z kolei w uzupełnieniu wniosku z dnia 3 marca 2014 r. (data wpływu) wskazano:

* Wspólnota mieszkaniowa posiada suszarnie i pralnie (części wspólne) od kilku lat nieużywane, lecz koszty utrzymania ponoszą właściciele Wspólnoty.

* Wspólnota podjęła uchwałę o sprzedaży tych lokali. Nabywcy mają je zaadoptować na mieszkania.

* Uzyskane środki pieniężne ze sprzedaży tych lokali Wspólnota zamierza w całości przeznaczyć na fundusz remontowy (remont dachu, kominów, wstawienie wymiennika LP, modernizację instalacji centralnego ogrzewania, wymianę instalacji zimnej wody, wymiana okien, remont wiatrołapu).

* Wpłata środków ze sprzedaży wpłynie na rachunek bankowy. Sprzedaż nastąpi w zależności od chętnych nabywców. Remonty będą prowadzone po otrzymaniu środków pieniężnych ze sprzedaży tych lokali.

* Wspólnota nie jest podatnikiem VAT.

* Wspólnota nie prowadzi działalności gospodarczej.

* Poza planowaną sprzedażą sześciu lokali użytkowych (strychy) Wspólnota nie zamierza wykonywać innych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

* Lokale przeznaczone do sprzedaży były nabyte przez Wspólnotę w ramach wykupu mieszkań od Wojskowej Agencji.

* Lokale początkowo były wykorzystywane przez Wspólnotę jako pralnie i suszarnie dla członków Wspólnoty. Od 4-5 lat nie były użytkowane. "Stały pustostanem. Dlatego zdecydowano na ich sprzedaż a uzyskane środki przeznaczyć na remonty".

* Wspólnota nie korzystała z uprawnienia do odliczenia podatku z tytułu nabycia tych lokali.

* Planowana dostawa będzie dokonana "w ramach pierwszego zasiedlenia".

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

"Czy jest określona kwota, której przekroczenie wprowadzałoby Wspólnotę w płatnika VAT".

Natomiast w uzupełnieniu wniosku, pytanie zostało sformułowane w następujący sposób:

"Jeżeli znajdą się nabywcy i Wspólnota sprzeda lokale za sumę 250.000 zł (szacowana wartość) w tym roku, to czy automatycznie staje się płatnikiem VAT".

Zdaniem Wnioskodawcy, wyrażonym w uzupełnieniu wniosku niezależnie ile sprzeda lokali w tym roku i na jaką kwotę, Wspólnota nie może stać się "płatnikiem" VAT, ponieważ jest to tylko jednorazowy przypływ środków pieniężnych, które w całości przeznaczone będą na fundusz remontowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, że pytanie sformułowane przez Wspólnotę, sprowadza się do rozstrzygnięcia kwestii związanych ze zwolnieniem podmiotowym od podatku i koniecznością rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu planowanej sprzedaży lokali użytkowych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z kolei z art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy, wynika, że zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Przez pierwsze zasiedlenie, zgodnie z art. 2 pkt 14 cyt. ustawy rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a powołanej ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy o podatku od towarów i usług, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Z kolei stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Jak stanowi art. 113 ust. 2 cyt. ustawy do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

Zgodnie z art. 113 ust. 13 ww. ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

Ze złożonego wniosku wynika, że Wspólnota planuje sprzedaż lokali użytkowych (pralnie i suszarnie), które mają być zaadoptowane na cele mieszkaniowe. Uzyskane środki pieniężne będą w całości na fundusz remontowy. Wspólnota nie jest podatnikiem VAT i nie prowadzi działalności gospodarczej. Poza planowaną sprzedażą sześciu lokali użytkowych Wspólnota nie zamierza wykonywać innych czynności, polegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Lokale przeznaczone do sprzedaży były nabyte przez Wspólnotę w ramach wykupu mieszkań od Wojskowej Agencji i początkowo były wykorzystywane przez Wspólnotę jako pralnie i suszarnie dla członków Wspólnoty, od 4-5 lat nie były użytkowane. Wspólnota nie korzystała z uprawnienia do odliczenia podatku z tytułu nabycia tych lokali. Jak wskazano we wniosku planowana dostawa będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że z powołanych przepisów wynika, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do alternatywnego wyboru, zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny, bądź pozostania podatnikiem VAT zwolnionym. Powyższy wybór jest dobrowolną decyzją każdego podatnika, którego wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła pewnego określonego limitu kwoty. Zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Istnieją jednak przesłanki negatywne, które uniemożliwiają podatnikowi skorzystanie z tego prawa, tj. ze zwolnienia podmiotowego. Powołany przepis art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. c ustawy o podatku od towarów i usług wyklucza bowiem możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego przez podatników dokonujących dostaw budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b.

A zatem przepis art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. c ww. ustawy dotyczy dostaw budynków i budowli i ich części dokonywanych przed pierwszym zasiedleniem, w ramach pierwszego zasiedlenia oraz w przypadku gdy pomiędzy pierwszym zasiedleniem a tą dostawą upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Mając na uwadze powołane przepisy, jak również uwzględniając w szczególności fakt, że - jak wskazano w uzupełnieniu wniosku - "planowana dostawa będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia" wskazać należy, że Wspólnota dokonując dostawy lokali użytkowych (niezależnie od wartości planowanej dostawy) nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W tym bowiem przypadku zastosowanie znajdzie art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. c ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Skoro dostawa będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, Wspólnota w związku z dokonaną dostawą utraci prawo do zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ww. ustawy.

W tym miejscu należy jednakże zauważyć, że zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

W myśl art. 96 ust. 4 cyt. ustawy naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Zgodnie z art. 96 ust. 5 ww. ustawy jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Należy jednak wskazać, że w przypadku dostawy lokali używanych, w stosunku do których Wspólnota nie będzie uprawniona do zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług (w przypadku, gdy dostawa będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia), pod rozwagę należy wziąć treść powołanego art. 43 ust. 1 pkt 10a cyt. ustawy. Odniesienie powyższego przepisu do przedstawionych okoliczności prowadzi do wniosku, że przepis ten w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie. Jak wynika bowiem z wniosku, Wspólnota (nie będąca podatnikiem VAT) nie korzystała z odliczenia podatku z tytułu nabycia lokali, a ponadto z wniosku nie wynika aby Wspólnota ponosiła wydatki na ich ulepszenie, w stosunku do których miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z tych też względów (przy powyższym założeniu) planowana dostawa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług.

Uwzględniając powyższe oraz brzmienie powołanych przepisów należy wskazać, że w analizowanej sytuacji, w przypadku gdy dostawa lokali użytkowych - przy nabyciu których Wspólnota nie odliczyła podatku naliczonego (przy założeniu, że takie prawo jej nie przysługiwało) - będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ww. ustawy, sam fakt sprzedaży tych lokali nie będzie obligował Wspólnoty do dokonania rejestracji jako podatnik VAT czynny, bowiem zwalnia ją z tego obowiązku przepis art. 96 ust. 3 cyt. ustawy.

A zatem do momentu, w którym Wspólnota wykonywać będzie wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo od podatku od towarów i usług, nie będzie miała obowiązku rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług.

Natomiast jeśli po dostawie wskazanych we wniosku "części wspólnych" Wspólnota będzie jednak wykonywać czynności opodatkowane, to przed dniem wykonania pierwszej po sprzedaży lokali czynności opodatkowanej, będzie obowiązana do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego do naczelnika właściwego urzędu skarbowego w celu rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług.

Reasumując uznać należy, że planowana dostawa lokali użytkowych, która jak wskazano we wniosku będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, spowoduje utratę prawa do zwolnienia podmiotowego od podatku (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. c ustawy o podatku od towarów i usług), jednakże nie oznacza to, że w opisanym zdarzeniu przyszłym w związku z zamierzoną dostawą, Wspólnota "automatycznie staje się płatnikiem VAT". Wspólnota nie będzie zobowiązana zarówno do rozliczenia podatku z tytułu planowanej dostawy, gdyż dostawa będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy - przy spełnieniu wskazanych w tym przepisie warunków, jak również dokonania rejestracji do podatku VAT, bowiem art. 96 ust. 3 ustawy zwalnia z tego obowiązku, a ponadto z wniosku nie wynika aby po planowanej dostawie Wspólnota zamierzała dokonywać czynności opodatkowane.

Z wyżej wskazanych względów pomimo, że z racji planowanych czynności Wspólnota nie będzie zobowiązana do rozliczenia podatku, a więc nie stanie się "płatnikiem VAT", stanowisko wyrażone we wniosku, zgodnie z którym "niezależnie ile sprzedamy lokali w tym roku i na jaką kwotę, Wspólnota nie może stać się "płatnikiem" VAT, ponieważ jest to tylko jednorazowy przypływ środków pieniężnych, które całości przeznaczone będą na fundusz remontowy" uznać należało za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.